Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tytulatura duchowieństwa wojskowego II RP – stopnie duchowieństwa w Wojsku Polskim II RP.
18 stycznia 1919 Naczelny Wódz Józef Piłsudski wydał dwa dekrety, którymi „zarządził następujący porządek hierarchiczny duchowieństwa w Wojsku Polskim:
oraz „następujące pobory dla duchowieństwa w Wojsku Polskim, podług rang:
W artykule 5 ustawy z dnia 23 marca 1922 r. „O podstawowych prawach i obowiązkach oficerów Wojsk Polskich” ustanowiono korpus oficerski Wojsk Polskich złożony z oficerów poszczególnych korpusów osobowych:
Odrębny korpus osobowy tworzyli generałowie[5].
Artykuł 6 cytowanej ustawy stanowił, że „w skład korpusu oficerskiego Wojsk Polskich wchodzą, oprócz oficerów wymienionych w art. 5, duchowieństwo wojskowe i oficerowie marynarki wojennej, o których traktują oddzielne ustawy”[5].
13 lipca 1922 Naczelny Wódz marszałek Józef Piłsudski wydał dekret „o ustaleniu nazw stopni duchowieństwa wojskowego”. Władze wojskowe przyznały duchowieństwu prawo noszenia munduru i oznak oficerskich na naramiennikach i czapkach. Z chwilą ogłoszenia tego dekretu (8 sierpnia 1922) straciły moc oba dekrety z 18 stycznia 1919[6].
3 maja 1922 Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz, pierwszy marszałek Polski, Józef Piłsudski zatwierdził dekretem L. 19400/O.V. „listę starszeństwa i stopni oficerów zawodowych Wojska Polskiego”, która obejmowała także duchowieństwo wojskowe[7].
W „Roczniku Oficerskim 1923” ogłoszono listę starszeństwa oficerów rezerwowych, zatwierdzoną dekretem Prezydenta RP L. 39000.V.E.23 z dnia 8 stycznia 1924. Lista obejmowała również duchowieństwo wojskowe[8].
| Wojsko | Wyznanie rzymsko- i greckokatolickie | Wyznanie prawosławne | Wyznania ewangelickie | Wyznanie mojżeszowe |
|---|---|---|---|---|
| generał dywizji | biskup polowy | – | – | – |
| generał brygady | dziekan generalny | – | – | – |
| pułkownik | dziekan | protoprezbiter | senior | naczelny rabin |
| podpułkownik | proboszcz | dziekan | proboszcz | starszy rabin I klasy |
| major | starszy kapelan | starszy kapelan | starszy kapelan | starszy rabin II klasy |
| kapitan | kapelan | kapelan | kapelan | rabin |
Art. 2 dekretu Prezydenta RP z dnia 12 marca 1937 r. „O służbie wojskowej oficerów” stanowił, że oficerowie tworzą korpus oficerski sił zbrojnych. Korpus oficerski sił zbrojnych składa się z korpusów osobowych wojska i marynarki wojennej i dalej, w skład korpusu oficerskiego wojska i marynarki wojennej wchodzi również duchowieństwo wojskowe[12]. W § 4 wspomnianego artykułu umieszczono delegację dla Prezydenta RP, który osobnym dekretem miał określić prawa i obowiązki duchowieństwa wojskowego[12]. Do wybuchu II wojny światowej stosownych aktów prawnych nie zdołano wydać.
Na podstawie listy starszeństwa duchowieństwa wojskowego opublikowanej w „Roczniku Oficerskim”, w roku 1932, w czynnej służbie pozostawało 130 duchownych, w tym:
Wyznanie rzymsko- i greckokatolickie:
Wyznanie ewangelicko-augsburskie:
Wyznanie ewangelicko-reformowane:
25 lipca 1919 Naczelny Wódz mianował mułłę Sinatulla Chabibullin[a] – naczelnym mułłą wojskowym i referentem wyznania mahometańskiego w Sekcji Religijno-Wojskowej Ministerstwa Spraw Wojskowych[16][17].
Wyznanie mahometańskie, ze względu na niewielką liczbę jego wyznawców, reprezentował mułła pomocniczy, zatrudniony w charakterze lotnego kapelana[18].
Z inicjatywy Tatarów polskich od 1936 wszystkich Tatarów, a potem i większość muzułmanów zaczęto przydzielać do 1. szwadronu 13 Pułku Ułanów Wileńskich. Szwadron otrzymał nazwę „Szwadron ułanów tatarskich”. W 1938 mianowano jedynego imama w Wojsku Polskim. Został nim Ali Ismail Woronowicz. Podlegał on w sprawach wojskowo-administracyjnych dowództwu wojskowemu, zaś w sprawach praktyk religijnych muftiemu Rzeczypospolitej. Sam Woronowicz w wyjaśnieniach złożonych 12 lutego 1941 w charakterze podejrzanego stwierdził: „muftiat rozpoczął w Warszawie starania w Ministerstwie Spraw Wojskowych o wyznaczenie mnie do opieki religijnej nad żołnierzami szwadronu tatarskiego, co też stało się 1 maja 1938 r. Biuro Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych był. Polski zatwierdziło mnie jako kontraktowego duchownego do opieki religijnej nad żołnierzami był. polskiej armii w szwadronie tatarskim, przydzielając mi według kontraktu 80 złotych miesięcznie i zobowiązując do prowadzenia raz w miesiącu nabożeństwa w Nowej Wilejce (gdzie był szwadron), a także przyjmowania przysięgi od przyjętych na służbę żołnierzy, co wykonywałem od 1938 r. do lipca 1939 r”[19].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.