Trębaczew (powiat rawski)

Trębaczew – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie rawskim, w gminie Sadkowice.

Trębaczew

wieś
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	rawski
Gmina	Sadkowice
Liczba ludności	650
Strefa numeracyjna	46 8
Kod pocztowy	96-208[1]
Tablice rejestracyjne	ERW
SIMC	0737427
Położenie na mapie Polski Trębaczew
Położenie na mapie województwa łódzkiego Trębaczew
Położenie na mapie powiatu rawskiego Trębaczew
Położenie na mapie gminy Sadkowice Trębaczew
51°42′27″N 20°35′12″E[2]

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie bielskim ziemi rawskiej województwa rawskiego^[3]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa skierniewickiego.

Historia

Wcześniejsze nazwy wsi: Trebarzow (pocz. XVI w.), Trębaczów.

W roku 1827 w Trębaczewie było 17 domów i 184 mieszkańców.

W roku 1886 w Trębaczewie było 28 domów i 373 mieszkańców, a w folwarku 8 domów i 51 mieszkańców. We wsi było 20 budynków murowanych, młyn wodny, wiatrak i gorzelnia. Dobra trębaczewskie (Trębaczew, folwark, Lubania) miały powierzchnię ogólną 2181 mórg, w tym : grunty orne – 1131, łąki – 84, pastwiska 43, lasy – 884. Poza własnością ziemiańską w Trębaczewie było 40 gospodarstw chłopskich na 316 morgach, a w Lubani 26 gospodarstw na 511 morgach.

Okres II wojny światowej

Rozkazem Kaliny z dnia 1 marca 1942 obwód "Rybitwa" ze względów operacyjnych przydzielony został z Okręgu AK Kielce-Radom do "Kretonu" – Okręg Łódź Armii Krajowej.

W czasie okupacji niemieckiej w Trębaczewie od 1943 r. prowadzono doświadczalną uprawę rośliny kauczukodajnej kok-sagizu. Sadzonki hodowano w inspektach, a później rozsadę pikowano na polu. W planach przemysłu zbrojeniowego III Rzeszy miał być to surowiec do produkcji kauczuku naturalnego. Na terenie Generalnego Gubernatorstwa nadzór fachowy nad uprawą kok-sagizu miało dwóch Niemców i Polak – agronom z Nowego Miasta, (wcześniej do 1939 administrator dóbr hrabiego Śliźnia k. Słonimia, m.in. w Dziewiątkowiczach).

Pod pretekstem szkoleń agronomów odbywały się tu konspiracyjne spotkania żołnierzy Armii Krajowej w sprawie organizowania dostawy żywności (mąka, groch, ziemniaki) do Warszawy, jeszcze przed wybuchem powstania warszawskiego. Samochodowe transporty żywności zaopatrzone były w oryginalne dokumenty przewozowe z pieczęciami niemieckimi. Czyste druki dokumentów otrzymywano od Polaków pracujących w urzędach niemieckich m.in. w Lubochni. Druki opatrywano pieczęciami niemieckimi w Radomiu, przy okazji stemplowania bonów towarowych na żywność i odzież. Druki bonów uzyskiwano za łapówki w formie wędlin. Wędzonki na łapówki musiały być wyprodukowane z mięsa pochodzącego z legalnego uboju, a oficjalne pozwolenie na taki ubój udało się uzyskać Józefowi Kiszkurno. Sprawa gromadzenia żywności w Generalnym Gubernatorstwie na potrzeby Armii Krajowej przy współpracy z tajnym Związkiem Ziemian w roku 1943 nosiła kryptonim "Uprawa".

Inne

W północnej części wsi znajduje się las, w którego północnej części (od strony Katarzynowa) jest położony Rezerwat przyrody Trębaczew.

Zobacz też

• Trębaczew

Przypisy

1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1307 [zarchiwizowane 2022-10-26].
2. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 140399
3. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.

Bibliografia

• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, Tom X (s. 473), Warszawa, 1892
• Wojciech Borzobohaty, "Jodła" Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1988, ISBN 83-211-0901-2. (s. 245 kryptonim "Uprawa").
• Studium Polski Podziemnej. Londyn, "Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945, Tom II, czerwiec 1941-kwiecień 1943, Ossolineum, 1990, ISBN 83-04-03591-X, ISBN 83-04-03630-4 (tom II), (s. 256 rozkaz Kaliny z dnia 1. III. 1942).