Teresa Dąbek-Wirgowa
bułgarystka, tłumaczka i historyk literatury Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
bułgarystka, tłumaczka i historyk literatury Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Teresa Dąbek-Wirgowa (ur. 27 lutego 1933 w Warszawie, zm. 18 marca 1999 tamże[1]) – polska uczona, bułgarystka, historyk literatury i tłumaczka, profesor nauk humanistycznych[2].
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
27 lutego 1933 |
Data i miejsce śmierci |
18 marca 1999 |
Profesor doktor habilitowana nauk humanistycznych | |
Specjalność: literaturoznawstwo słowiańskie, slawistyka historyczno-literacka | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1966 |
Habilitacja |
1973 |
Profesura |
15 czerwca 1990 |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
członkini Komitetu Słowianoznawstwa |
Nauczycielka akademicka | |
uczelnia |
Uniwersytet Warszawski; Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji; Instytut Stosowanych Nauk Społecznych |
Po ukończeniu w 1955 studiów na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Wrocławskiego została skierowana na Uniwersytet Sofijski, gdzie do 1965 pracowała jako lektorka języka polskiego w Katedrze Językoznawstwa i Etnografii Słowiańskiej. Po powrocie do Polski podjęła zatrudnienie w Instytucie Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Warszawskiego, z którym pozostała związana do końca życia[3]. W latach 1992–1999 była również wykładowcą i pracownikiem naukowym w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych na Wydziale Profilaktyki i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1975–1999 (z przerwami) pełniła funkcję członkini Rady Naukowej Instytutu Słowianoznawstwa PAN[1], a w latach 1981–83 – członkinią Komitetu Słowianoznawstwa PAN[3].
Pobyt w Bułgarii zdecydował o drodze naukowej Dąbek-Wirgowej. W 1966 uzyskała stopień doktora, pisząc pod kierunkiem Józefa Magnuszewskiego rozprawę Twórczość przekładowa Dory Gabe (wydana w 1969), opisującą dokonania tłumaczki Mickiewicza, Słowackiego i Kasprowicza na język bułgarski. W 1973 na podstawie rozprawy pt. Penczo Sławejkow. Tradycjonalizm i nowatorstwo uzyskała stopień doktora habilitowanego. Z powodów politycznych nadanie jej tytułu profesora zostało wstrzymane[3], a tytuł ten otrzymała już po przemianie ustrojowej, 15 czerwca 1990[2].
Jako współzałożycielka „Solidarności” na Uniwersytecie Warszawskim we wrześniu 1980 brała czynny udział w działaniach opozycyjnych[1].
Była autorką pierwszego w Polsce pełnego zarysu historii literatury bułgarskiej obejmującego okres od średniowiecza do współczesności, któremu poświęciła kilka lat życia. Historia literatury bułgarskiej ukazała się w 1980 r. Książka ta oprócz funkcji informacyjno-popularyzatorskiej wniosła wartość naukową do nie tylko polskiej slawistyki. Dąbek-Wirgowa zaproponowała w niej własne stanowisko metodologiczne i nowatorski model interpretacyjny literatury bułgarskiej[3].
Przetłumaczyła z języka bułgarskiego na polski kilkanaście książek. W 1993 otrzymała nagrodę ZAIKS-u za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury z języków obcych[3].
Była członkinią redakcji periodyków „Pamiętnik Słowiański” (w latach 1975–80) oraz „Slavia Meridionalis” (od 1994) i serii wydawniczej Literatura na pograniczach (również od 1994). Publikowała także eseje historyczno-literackie o tematyce bułgarskiej w „Literaturze na świecie”.
Wśród wypromowanych przez nią doktorów znaleźli się: Grażyna Szwat-Gyłybowa (1990), Jolanta Sujecka (1995)[2].
Była również autorką ponad 200 artykułów publikacji w czasopismach naukowych oraz zbiorach pokonferencyjnych.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.