Loading AI tools
Polski żołnierz, partyzant i oficer w stopniu generała brygady, walczył w AK w czasie II wojny światowej, ofiara komunistycznych represji, Żołnierz Wyklęty Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Bieńkowicz ps. „Rączy” (ur. 15 kwietnia 1923 w Lidzie, zm. 13 grudnia 2019[1] w Krakowie) – generał brygady Wojska Polskiego, uczestnik II wojny światowej, podoficer Armii Krajowej, „żołnierz wyklęty”, ofiara represji stalinowskich[2][3].
Tadeusz Bieńkowicz (2018) | |
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia |
15 kwietnia 1923 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 grudnia 2019 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa, |
Odznaczenia | |
|
Urodził się w rodzinie Stanisława i Alicji z Balcerów[4]. Po wybuchu II wojny światowej podjął działalność konspiracyjną w sowieckiej strefie okupacyjnej, początkowo w harcerskim batalionie obserwacyjnym jako dowódca tzw. piątki[4], a po wkroczeniu Niemców w II batalionie 77 pułku piechoty Armii Krajowej. Uczestniczył w akcjach zbrojnych, między innymi w zdobywaniu: Ejszyszek, stacji kolejowej Werenów, rozbiciu posterunków granicznych Rzeszy i Ostlandu w Krakszlach, a śmiertelnie raniąc dowódcę Ortskommandantur w Koleśnikach doprowadził do jej poddania[4]. Za udział w odbiciu skazańców z więzienia w Lidzie (18 stycznia 1944 r.) odznaczony został Orderem Virtuti Militari[3]. 30 stycznia 1944 r. brał udział w rozbiciu niemieckiego garnizonu w Horodnie[4]. W tym samym roku także w zakończonej sukcesem akcji skierowanej przeciwko wysokiemu dowódcy NKWD majorowi Kanarczukowi[4]. Mimo rozbrojenia kontynuował działalność konspiracyjną na terenach Nowogródczyzny i Polski centralnej[3]. Podjął studia na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie[4].
Aresztowany w 1950 r., został poddany wielomiesięcznym przesłuchaniom i torturom, a później skazany na karę dożywotniego więzienia, mimo iż nie przyznał się do stawianych zarzutów[2][3][4]. Zrehabilitowany na początku lat 90., zaś torturujący funkcjonariusz Służby Bezpieczeństwa w 2005 r. skazany został na dwa lata więzienia[2]. Do 1956 r. w czasie uwięzienia ujawniał denuncjatorów i wspierał współwięźniów[3].
Jako członek Związku Bojowników o Wolność i Demokrację do zakazu krzewił wiedzę o Zbrodni katyńskiej i działalności Armii Krajowej w ramach spotkań z młodzieżą w ramach tej organizacji, a później przy okazji inicjatyw kombatanckich[3].
Był współzałożycielem Polskiego Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego i Związku Armii Krajowej w Krakowie (1989 r.), a także aktywistą jako członek Rady Honorowej w Okręgu Nowogródzkim Światowego Związku Żołnierzy AK i Stowarzyszenia Kawalerów Orderu Virtuti Militari[3]. Pełnił obowiązki prezesa Związku Inwalidów Wojennych Oddziału Nowa Huta (od 2007 do 2019 r.) oraz Polskiego Związku Więźniów Komunizmu (od 2010 do 2019 r.), był sekretarzem Małopolskiej Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych, członkiem Fundacji Muzeum Historii Armii Krajowej i Stowarzyszenia Ziemi Lidzkiej w Lidzie[3]. Był współautorem publikacji „Akcja na więzienie w Lidzie we wspomnieniach Tadeusza Bieńkowicza i opisie faktów i zdarzeń pokrewnych” (Fundacja muzeum Czynu Zbrojnego, 2009)[5] i fundatorem cmentarza II batalionu 77 pp AK w Naczy[3].
W 2016 został laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej[6].
24 kwietnia 2018 prezydent RP Andrzej Duda, na wniosek ministra obrony narodowej, mianował go na stopień generała brygady[7].
Zmarł 13 grudnia 2019 r. w Krakowie. Pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie (kw. CIX-2-1)[8].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.