Stanisław Niemczyk

Stanisław Niemczyk
	; Stanisław Niemczyk przy kościele św. Franciszka z Asyżu i św. Klary w Tychach (2012)
Data i miejsce urodzenia	19 września 1943 ; Czechowice-Dziedzice
Data śmierci	13 maja 2019
Alma mater	Politechnika Krakowska
Nagrody	Honorowa Nagroda SARP
	Praca
Styl	postmodernizm
Budynki	Kościół Ducha Świętego w Tychach; Kościół Jezusa Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach; Kościół Bożego Miłosierdzia w Krakowie (os. Oficerskie); Kościół św. Franciszka z Asyżu i św. Klary w Tychach
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Niemczyk (ur. 19 września 1943 w Czechowicach-Dziedzicach^[1], zm. 13 maja 2019) – polski architekt, autor oryginalnych projektów architektury sakralnej, nazywany „polskim Gaudím”^[1]. Laureat Honorowej Nagrody SARP w 1998.

Szybkie fakty Data i miejsce urodzenia, Data śmierci ...

Zamknij

W 1968 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, pisząc pracę dyplomową u prof. Włodzimierza Gruszczyńskiego. Jego praca dyplomowa obejmowała stworzenie obiektów rekreacyjnych dla Poronina, Murzasichla i Bukowiny, w czym mieściły się m.in. wyciągi, kolejki, wagoniki, ruchome chodniki, baseny itp.^[1]^[2]

Od 1968 pracował w państwowym biurze architektonicznym Miastoprojekt Tychy, gdzie wyróżnił się projektowaniem obiektów nietypowych i jednocześnie wyprzedzających swój czas^[2]. Autor budynków handlowych, usługowych, mieszkalnych i sakralnych^[3].

Architekt mieszkał w Tychach, gdzie po 1989 prowadził własne biuro. Za projekty kościołów nie pobierał tantiem, czego przykładami są realizacja kościoła pw. Ducha Świętego w Tychach Żwakowie^[4] i kościoła z klasztorem dla zakonu Braci Mniejszych o.o. Franciszkanów, wznoszonego również w Tychach. Przy projektowaniu budowli nadawał wyraźną preferencję odręcznie wykonanym rysunkom i projektom. Twórczość autorska Stanisława Niemczyka inspirowała architektów na Górnym Śląsku^[5]. Tworzył do samego końca^[2]. Ostatnim dziełem, które stworzył, jest rzeźba Matki Bożej na ścianie kościoła pw. Miłosierdzia Bożego w Krakowie – została ona nazwana M.B. Zwycięską^[2].

Określany architektem postmodernistycznym, choć jego architektura wymyka się podporządkowaniom stylistycznym, nawiązując do przeszłości, w tym bezpośrednio do średniowiecza i gotyku^[6]^[3]. Krytyk modernizmu w architekturze i idei Karty Ateńskiej, który w swoich projektach całkowicie pomijał dorobek tej epoki^[6].

Zmarł 13 maja 2019 roku. Uroczystości żałobne odbyły się 18 maja 2019 roku w parafii pw. Jezusa Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach, w kościele jego projektu. Został pochowany na cmentarzu w Miedźnej k. Pszczyny^[7]^[8].

1973 – Nagroda Ministerstwa Budownictwa i Gospodarki Przestrzennej (za zespół podmiejskiej zabudowy rekreacyjnej, Tychy-Paprocany^[6]
1983 – Nagroda Roku Stowarzyszenia Architektów Polskich (za kościół Św. Ducha w Tychach)
1986 – Srebrna Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”^[9]
1988 – Nagroda Błogosławionego Brata Alberta (za kościół Św. Ducha w Tychach)
1988 – Nagroda im. doc. Tadeusza Jodkiewicza przyznana przez Komisję Episkopatu Polski, za udaną architekturę sakralną
1998 – Honorowa Nagroda SARP za całokształt twórczości
2000 – Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice przyznany przez Jana Pawła II^[10]
2000 – Nagroda specjalna konkursu Życie w Architekturze: Nagroda Krajowego Duszpasterza Środowisk Twórczych za obiekt o charakterze sakralnym, za Kościół Miłosierdzia Bożego w Krakowie (wspólnie z Markiem Kuszewskim)^[11]
2011 – Medal Per Artem ad Deum (Przez sztukę do Boga) – medal Papieskiej Rady ds. Kultury za zasługi dla budownictwa sakralnego^[12]
2013 – Order Ecce Homo^[10]
2013 – Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[9]
2014 – Nagroda TOTUS Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia w kategorii „Osiągnięcia w dziedzinie kultury chrześcijańskiej”
2018 – Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”
2019 – Medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości nadany przez Prezesa Rady Ministrów^[13]

Zobacz też kategorię: Budynki projektu Stanisława Niemczyka.

zespół podmiejskiej zabudowy rekreacyjnej, Tychy-Paprocany, projekt 1969, realizacja 1972–1973
pawilon handlowo-usługowy, Tychy – osiedle M, projekt 1972, realizacja 1973,
zespół mieszkaniowy „Glinka” – osiedle „H-7”, Tychy, projekt 1979, realizacja 1980–1984,
zespół mieszkaniowy „Nad Jamną”, Mikołów, projekt 1983, realizacja 1983–1986,
Kościół Ducha Świętego w Tychach, projekt 1978, realizacja 1978–1982,
kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, Pawłowice,
Kościół Bożego Miłosierdzia w Krakowie (os. Oficerskie), Kraków, projekt 1991, realizacja 1991–1994^[14],
szkoła podstawowa wraz z zespołem sportowym, Katowice – Giszowiec, projekt 1990–1993, realizacja 1993–2002,
Kościół pw. Jezusa Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach, Czechowice-Dziedzice, projekt 1995, realizacja 1995–1998^[15],
Kościół św. Franciszka z Asyżu i św. Klary w Tychach, projekt 2000, realizacja od 2000,
neoromański kościół pw. św. Jana Pawła II w Pszczynie (w budowie),
kościół neoromański pw. św. Ojca Pio w Tychach-Mąkołowcu (w budowie, projekt 2009)^[16],
kaplica Matki Bożej Żółkiewskiej (2006 roku) kościół dominikanów na warszawskim Służewie^[17],
kościół pw. św. Michała Archanioła we Lwowie (os. Sichów)^[18],
ołtarz na Światowe Dni Młodzieży 2016, Kraków Błonia,
dostosowanie prezbiterium do wymogów świątyni katedralnej w katedrze św. Mikołaja w Bielsku-Białej, realizacja 1998^[19],
przebudowa banku spółdzielczego w Czechowicach-Dziedzicach w latach 1999–2003^[13],
projekt kościoła Chrystusa Króla Wszechświata w Rawie Mazowieckiej^[20], osiedle Sójcze. Przekazany Annie Niemczyk Wojteckiej i Robertowi Wojteckiemu - odpowiedzialnym za przebieg realizacji obiektu^[21].
Biuro rachunkowe w Czechowicach-Dziedzicach zwany Ratusz Orłowski^[22]

[1]
Stanisław Niemczyk [online], Sztuka Architektury [dostęp 2023-06-28] (pol.).
[2]
BarbaraB. Siemińska BarbaraB., Ostatnia Droga Architekta, „Gazeta Czechowicka”, 2017, DOI: 10.29315/gm.v4i1.39, ISSN 2184-0628 [dostęp 2020-12-03].
[3]
IrmaI. Kozina IrmaI., Sztuka Górnego Śląska, „praca zbiorowa”, 39 (2), 2020, s. 53–72, DOI: 10.25167/sth.1360, ISSN 2391-937X [dostęp 2020-10-23].
[4]
BarbaraB. Siemińska BarbaraB., FranciszekF. Resiak FranciszekF., Ostatnia Droga Architekta, „Gazeta Czechowicka i kościół na Zapadziu”, 1 (1), 2007, s. 9–12, DOI: 10.1066/s10021060002, ISSN 1895-4723 [dostęp 2020-12-03].
[5]
EwaE. Chojecka EwaE. i inni, Sztuka Górnego Śląska, „praca zbiorowa”, 39 (2), 2020, s. 53–72, DOI: 10.25167/sth.1360, ISSN 2391-937X [dostęp 2020-10-23].
[6]
AnnaA. Cymer AnnaA., Stanisław Niemczyk - postmodernista śreniowieczny, [w:] LidiaL. Klein (red.), Postmodernizm polski | Antologia tekstów, wyd. 1, Warszawa: 40000 Malarzy, 2013, s. 271-327, ISBN 978-83-936015-4-7.
[7]
Marcin Zasada: Architekt to za mało: Stanisław Niemczyk, zwany śląskim Gaudim. dziennikzachodni.pl, 2019-05-17.
[8]
Czechowice-Dziedzice: pogrzeb Stanisława Niemczyka, „polskiego Gaudiego”. ekai.pl, 2019-05-18, [dostęp 2019-05-19].
[9]
In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Stanisław Bronisław Niemczyk [online], archimemory.pl [dostęp 2023-06-26].
[10]
Order Ecce Homo. Nadania 2013. ecce-homo.pl. [dostęp 2017-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-14)].
[11]
2000 - Architektura-murator [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2022-10-25].
[12]
Niemczyk, czyli polski Gaudi. fronda.pl [dostęp 2011-06-20].
[13]
Zmarł Stanisław Niemczyk. galeriabielska.pl. [dostęp 2020-06-26].
[14]
Nie żyje Stanisław Niemczyk. Architekt nazywany był „polskim Gaudim”. bryla.pl. [dostęp 2019-05-17]. (pol.).
[15]
Kościół Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach. slaskie.travel [dostęp 2019-05-14].
[16]
Parafia pw. św. Ojca Pio w Tychach – Kalendarium [online], opio-tychy.pl [dostęp 2019-05-17].
[17]
Cymer, Anna, 1978-, Architektura w Polsce 1945-1989, wyd. I, Warszawa, s. 448, ISBN 978-83-949185-5-2, OCLC 1083292741 [dostęp 2019-05-17].
[18]
Konsekracja kościoła św. Michała Archanioła we Lwowie. [dostęp 2019-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-15)].
[19]
Historia parafii. katedra.bielsko.pl. [dostęp 2020-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-27)].
[20]
Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Przygotowania do budowy świątyni [online], lowicz.gosc.pl, 27 listopada 2019 [dostęp 2020-10-23].
[21]
i, Architekci zaprezentowali makietę naszego kościoła (zdjęcia) – Parafia Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata – Rawa Mazowiecka [online], 23 października 2020 [dostęp 2020-10-23].
[22]
BARBARAB. PIETRZAK-BILIŃSKA BARBARAB. i inni, Gazeta Czechowicka, „Gazeta Czechowicka”, 1 (1), 2007, s. 9–12, DOI: 10.1066/s10021060002, ISSN 1895-4723 [dostęp 2022-06-20].

Biogram Stanisława Niemczyka. [dostęp 2019-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-14)].
Czasopismo „Architektura & Biznes” nr 12 z 2002.

[:3-1] [1]
Stanisław Niemczyk [online], Sztuka Architektury [dostęp 2023-06-28] (pol.).

[:1-2] [2]
BarbaraB. Siemińska BarbaraB., Ostatnia Droga Architekta, „Gazeta Czechowicka”, 2017, DOI: 10.29315/gm.v4i1.39, ISSN 2184-0628 [dostęp 2020-12-03].

[:2-3] [3]
IrmaI. Kozina IrmaI., Sztuka Górnego Śląska, „praca zbiorowa”, 39 (2), 2020, s. 53–72, DOI: 10.25167/sth.1360, ISSN 2391-937X [dostęp 2020-10-23].

[4] [4]
BarbaraB. Siemińska BarbaraB., FranciszekF. Resiak FranciszekF., Ostatnia Droga Architekta, „Gazeta Czechowicka i kościół na Zapadziu”, 1 (1), 2007, s. 9–12, DOI: 10.1066/s10021060002, ISSN 1895-4723 [dostęp 2020-12-03].

[5] [5]
EwaE. Chojecka EwaE. i inni, Sztuka Górnego Śląska, „praca zbiorowa”, 39 (2), 2020, s. 53–72, DOI: 10.25167/sth.1360, ISSN 2391-937X [dostęp 2020-10-23].

[:0-6] [6]
AnnaA. Cymer AnnaA., Stanisław Niemczyk - postmodernista śreniowieczny, [w:] LidiaL. Klein (red.), Postmodernizm polski | Antologia tekstów, wyd. 1, Warszawa: 40000 Malarzy, 2013, s. 271-327, ISBN 978-83-936015-4-7.

[7] [7]
Marcin Zasada: Architekt to za mało: Stanisław Niemczyk, zwany śląskim Gaudim. dziennikzachodni.pl, 2019-05-17.

[ekai-8] [8]
Czechowice-Dziedzice: pogrzeb Stanisława Niemczyka, „polskiego Gaudiego”. ekai.pl, 2019-05-18, [dostęp 2019-05-19].

[:4-9] [9]
In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Stanisław Bronisław Niemczyk [online], archimemory.pl [dostęp 2023-06-26].

[ecce-10] [10]
Order Ecce Homo. Nadania 2013. ecce-homo.pl. [dostęp 2017-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-14)].

[11] [11]
2000 - Architektura-murator [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2022-10-25].

[fron-12] [12]
Niemczyk, czyli polski Gaudi. fronda.pl [dostęp 2011-06-20].

[Galeria-13] [13]
Zmarł Stanisław Niemczyk. galeriabielska.pl. [dostęp 2020-06-26].

[bryla-14] [14]
Nie żyje Stanisław Niemczyk. Architekt nazywany był „polskim Gaudim”. bryla.pl. [dostęp 2019-05-17]. (pol.).

[trav-15] [15]
Kościół Chrystusa Odkupiciela w Czechowicach-Dziedzicach. slaskie.travel [dostęp 2019-05-14].

[opio-16] [16]
Parafia pw. św. Ojca Pio w Tychach – Kalendarium [online], opio-tychy.pl [dostęp 2019-05-17].

[cym-17] [17]
Cymer, Anna, 1978-, Architektura w Polsce 1945-1989, wyd. I, Warszawa, s. 448, ISBN 978-83-949185-5-2, OCLC 1083292741 [dostęp 2019-05-17].

[18] [18]
Konsekracja kościoła św. Michała Archanioła we Lwowie. [dostęp 2019-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-15)].

[19] [19]
Historia parafii. katedra.bielsko.pl. [dostęp 2020-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-27)].

[20] [20]
Instytut GośćI.G. Media Instytut GośćI.G., Przygotowania do budowy świątyni [online], lowicz.gosc.pl, 27 listopada 2019 [dostęp 2020-10-23].

[21] [21]
i, Architekci zaprezentowali makietę naszego kościoła (zdjęcia) – Parafia Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata – Rawa Mazowiecka [online], 23 października 2020 [dostęp 2020-10-23].

[22] [22]
BARBARAB. PIETRZAK-BILIŃSKA BARBARAB. i inni, Gazeta Czechowicka, „Gazeta Czechowicka”, 1 (1), 2007, s. 9–12, DOI: 10.1066/s10021060002, ISSN 1895-4723 [dostęp 2022-06-20].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

Wikiwand in your browser!

Stanisław Niemczyk

Wikiwand in your browser!

Życiorys

Nagrody i odznaczenia

Główne dzieła

Przypisy

Bibliografia