Stanisław Mazur (1897–1940)

Stanisław Mazur (ur. 16 kwietnia 1897 w Kamionce Strumiłowej, zm. wiosna 1940 w Katyniu) – chorąży piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Ten artykuł dotyczy oficera. Zobacz też: inne osoby o tym imieniu i nazwisku.

Stanisław Mazur

chorąży
Data i miejsce urodzenia	16 kwietnia 1897 Kamionka Strumiłowa
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Katyń
Przebieg służby
Lata służby	1914–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	Polska Organizacja Wojskowa 3 Batalion Strzelców Sanockich 6 Armii II RP 19 Dywizja Piechoty 13 Pułk Ułanów Wileńskich
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się jako syn Pawła i Marii, z domu Weber^[1]. Uczestniczył w I wojnie światowej, należał do Polskiej Organizacji Wojskowej. U kresu wojny zgłosił się do 3 Batalionu Strzelców Sanockich. Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 służył w intendenturze 6 Armii sformowanej podczas wojny polsko-ukraińskiej oraz kompanii gospodarczej 19 Dywizji Piechoty (jako sierżant sztabowy), następnie przydzielony do 13 pułku Ułanów Wileńskich^[2].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września, został aresztowany przez Sowietów, po czym był przetrzymywany w obozie w Kozielsku, skąd został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Jest pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.

20 sierpnia 1922 w Sanoku jego żoną została Zofia z domu Pankiewicz^[1][3][4].

Odznaczenia

• Brązowy Krzyż Zasługi
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Kamień przy Dębie Pamięci honorującym Stanisława Mazura w Sanoku

Upamiętnienie

W 2007 pośmiertnie został awansowany do stopnia podporucznika^[5].

8 października 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w tzw. Alei Katyńskiej na Cmentarzu Centralnym w Sanoku zostało zasadzony Dąb Pamięci upamiętniający Stanisława Mazura^[6][7].

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu

Przypisy

1. Księga małżeństw (1912–1924). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku. s. 134 (poz. 57).
2. Polscy oficerowie i policjanci zamordowani przez NKWD i pochowani w Katyniu, Miednoje i w Charkowie oraz obywatele RP z tzw. Ukraińskiej Listy Katyńskiej. katedrapolowa.pl. [dostęp 2014-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 stycznia 2015)].
3. Zezwolenie wydane Zofii Pankiewiczównej na zawarcie związku małżeńskiego z sierż. sztabowym Stanisławem Mazurem, Sanok 20 XII 1921. muzeumkatynskie.pl. [dostęp 2015-01-18].
4. Grzegorz Gajewski: Sanok - pamiętam, czas: 10,19.
5. LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2013-02-27].
6. Jolanta Ziobro. Sanok uczcił ks. Peszkowskiego. „Tygodnik Sanocki”, s. 3, Nr 40 (1089) z 12 października 2012.
7. 5. rocznica śmierci ks. Zdzisława Peszkowskiego. pissanok.pl. [dostęp 2014-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 grudnia 2013)]. (pol.).

Bibliografia

• Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2000. s. 470. [dostęp 2014-02-25].

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 12118017
• LCCN: no2008073995
• NUKAT: n2004036407