Skwer Zygmunta Krasińskiego we Wrocławiu
Skwer we Wrocławiu na osiedlu Przedmieście Oławskie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skwer Zygmunta Krasińskiego – skwer położony we Wrocławiu na osiedlu Przedmieście Oławskie. Zlokalizowany jest w obrębie ulic: Podwale, Komuny Paryskiej i Zygmunta Krasińskiego oraz bloku zabudowy śródmiejskiej po północnej jego stronie sięgającego ulicy gen. Romualda Traugutta. Ma powierzchnię 12 721 m². W miejscu dzisiejszego skweru od 1777 r. sukcesywnie zakładano i urządzano cmentarze. Od 1888 r. były one likwidowane, a uwalniane kolejne fragmenty terenu przeznaczano na skwer. W 1892 r. został on urządzony według projektu H. Richtera, a później był kilkukrotnie modernizowany. W 2000 r. przeszedł gruntowną rewaloryzację. Uznaje się go za ważne założenie zieleni w gęsto zabudowanej przestrzeni tej części osiedla. Podlega ochronie w ramach gminnej ewidencji zabytków.
 wejście południowo-wschodnie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Dzielnica | |
| Adres |
ul. Podwale 71-72 |
| Powierzchnia |
1,2725 ha |
| Data założenia |
1888 r. |
| Projektant |
H. Richter |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
| 51°06′16,507″N 17°02′30,621″E | |
.jpg)
Skwer położony jest w obszarze stanowiącym niegdyś przedpole fortyfikacyjne Starego Miasta – Przedmieście Oławskie (Ohlauer Vorstadt). W 1808 r., po likwidacji fortyfikacji w 1807 r., obszar ten został włączony do miasta[1].
W 1777 r. założono tu pierwszy cmentarz, następnie kolejne. Były to począwszy od północy trzy cmentarze protestanckie: św. Bernardyna (do 1868 r.), św. Krzysztofa (do 1891 r.?), Zbawiciela (do 1867 r.), oraz cmentarz katolicki św. Doroty (czynny w latach 1816–1861)[2][3]. Teren cmentarzy, które stopniowo ulegały likwidacji, od 1888 r. był sukcesywnie przekształcany w skwer z placem zabaw dla dzieci, następnie urządzony w 1892 r. według projektu H. Richtera jako skwer spacerowo-wypoczynkowy z zachowanymi 28 nagrobkami i pocmentarnym starodrzewem. Przed 1945 r. był wielokrotnie modernizowany[2][3][4][5]. Ostatni fragment nekropolii znajdował się jeszcze w 1901 r. przy ulicy Komuny Paryskiej z numerami od 2 do 6[4].
W 2000 r. skwer przeszedł gruntowną rewaloryzację[2].
W swojej historii skwer nosił następujące nazwy:
Współczesna nazwa skweru została nadana uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia z 9 października 1993 roku nr LXXI/454/93[8], przy czym uchwała weszła w życie 1 stycznia 1994 r.[10] Upamiętnia ona Zygmunta Krasińskiego, urodzonego w 19.02.1812 r. w Paryżu, zmarłego w 23.02.1859 r. tamże, poetę, dramaturga, powieściopisarza epoki romantyzmu, epistolografa, autora między innymi Nie-Boskiej komedii oraz Irydiona[11][12].
Ulicy ograniczającej skwer od strony wschodniej imię Zygmunta Krasińskiego Zarząd Miejski nadał już 15.11.1945 r.[13] Ponadto 23 października 2021 roku zostały uruchomione nowe przystanki autobusowe, które otrzymały nazwę „skwer Krasińskiego”: przystanek przy ulicy Zygmunta Krasińskiego za skrzyżowaniem z ulicą Komuny Paryskiej oraz przystanek przy ulicy Podwale przed skrzyżowaniem z ulicą Komuny Paryskiej (przy czym określenia „za” i „przed” zgodne są z kierunkiem jazdy wymienionymi ulicami)[14][15][16].
Skwer Zygmunta Krasińskiego położony jest na osiedlu Przedmieście Oławskie[17]. Jest to obszar zabudowy śródmiejskiej[18][19][20], strefa centralna[21], gęsto wypełniony tkanką miejską[22], charakteryzującej się przemieszaniem zabudowy o podstawowej funkcji mieszkaniowej z zabudową także o innym przeznaczeniu[23], przede wszystkim zabudową mieszkalno-usługową[18][24].
Obszar zabudowy, na którym położony jest Skwer Zygmunta Krasińskiego, uznawany jest za teren o zdefiniowanym układzie kompozycyjnym, z liniowymi i kwartałowymi elementami go tworzącymi[25][26]. W układzie urbanistycznym dominuje ukształtowanie bloków urbanistycznych w postaci kwartałów zabudowy, w ramach których umiejscowiono funkcje reprezentacyjne na zewnątrz kwartału, a funkcje użytkowe do wewnątrz. Dominuje tu pierzejowa, zwarta zabudowa wzdłuż ulic[18][23][26], ale z występującymi zaburzeniami w postaci luk w zabudowie[18]. Wskazuje się ponadto na gęstą sieć uliczną i linii transportu publicznego[14][27]. Ulica przebiega przez obszar zabudowy średniowysokiej do 25 m, przy czym w ramach tej strefy wyznaczono tu śródmiejski obszar podwyższenia wysokości zabudowy[28].
Sam skwer bezpośrednio otoczony jest następującymi obiektami[2][3]:
- po stronie zachodniej: ulica Podwale[29][30], za którą przebiega fosa miejska, a za nią Promenada Staromiejska ze Wzgórzem Partyzantów[31][32][33][34], już na obszarze Starego Miasta[17]
- po stronie południowej: ulica Komuny Paryskiej, za którą znajduje się zabudowa pierzei południowej tej ulicy[35][36], przerwana jedynie ulicą Aleksandra Hercena[37][38]
- po stronie wschodniej: ulica Zygmunta Krasińskiego, za którą znajduje się zabudowa pierzei zachodniej tej ulicy[13][39], przerwana jedynie ulicą Stanisława Worcella[40][41]
- po stronie północnej: blok zabudowy na terenie sięgającym ulicy gen. Romualda Traugutta[42][43].
Skwer położony jest na terenie o polu powierzchni wynoszącym 12 725 m²[a][44] (wg innego geoportalu: 12 721 m²[45]). Do działki ewidencyjnej obejmujące skwer przypisano numery adresowe ulicy Podwale 71-72[44][46].
Skwer współcześnie otoczony jest ażurowym, niskim ogrodzeniem. Teren zieleni jest zadrzewiony. Od wschodu i zachodu posadzone są szpalery drzew, przede wszystkim klonów. W północnej i wschodniej części skweru zachowały się relikty pierwotnych nasadzeń w postaci pojedynczych drzew – dęba i wiązów. Ponadto na skwerze posadzono rośliny ozdobne. Wejścia na teren zieleńca położone są w narożnikach południowych, a także od wschodu, zachodu i północy. Układ ścieżek to geometryczna kompozycja z dwoma centralnymi placami oraz ścieżką obwodową. Ponadto urządzono plac zabaw dla dzieci z trejażem w części północnej ogrodzonego terenu. Kompozycja skweru została tak ukształtowana, aby pozostawać widokowo otwartą na Promenadę Staromiejską i Wzgórze Partyzantów[2][47].
Przy skwerze od strony ulicy Zygmunta Krasińskiego znajduje się szalet miejski[48]. Jest to jednokondygnacyjny budynek o powierzchni zabudowy wynoszącej 54 m², usytuowany na tej samej działce co skwer[49]. Przy południowo-wschodnim narożniku skweru znajduje się kiosk o funkcji handlowej i powierzchni 13 m²[50].
Skwer Zygmunta Krasińskiego jest obszarową formą zieleni wypoczynkowej w gęsto zabudowanej przestrzeni tej części osiedla. Uznaje się go za ważne założenie zieleni w zwartej, śródmiejskiej zabudowie strefy centralnej[18][51][52].
Skwer położony jest na terenie Przedmieścia Oławskiego wpisanego jako obszar do rejestru zabytków dnia 20.06.2005 r. decyzją o wpisie nr 538/A/05[53][54][55][56][57][58]. W ramach wskazanego obszaru ochronie podlega przede wszystkim układ przestrzenny kształtowany od XIII do XIX wieku[56][26][59].
Natomiast sam skwer został wpisany do gminnej ewidencji zabytków i podlega w ramach tego wpisu stosownej ochronie. Wpis nosi tytuł „Cmentarze: świętych Bernarda, Krzysztofa, Salwadora i Doroty, obecnie skwer Zygmunta Krasińskiego”[31][60][61].
- Pole powierzchni określono na podstawie powierzchni działki/działek ewidencyjnych odczytanych ze wskazanych w przypisach portali/geoportali. W przypadku terenów zieleni może nie obejmować przyległej zieleni położonej w ramach działek, na których przebiegają ulice lub na przyległych działkach prywatnych.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
