Loading AI tools
chorwacki duchowny katolicki, polihistor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ruđer (Rudjer) Josip Bošković SJ, wł. Ruggiero Giuseppe Boscovich (ur. 18 maja 1711 w Dubrowniku, zm. 13 lutego 1787 w Mediolanie[1]) – chorwacki polihistor pochodzący z Raguzy (wówczas niezależne państwo, obecnie Dubrownik w Chorwacji) i pracujący głównie we Włoszech, znany jako prekursor geometrii nieeuklidesowej i przez to pośrednio teorii względności, członek zagraniczny Akademii Stanisława w Nancy od 1761 roku[2].
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku | ?↗ |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne | |
Boscovich urodził się w Dubrowniku jako siódme dziecko Paoli Bettera, z bogatej rodziny handlowców Bettera, i ojca Mikołaja Boszkowicia, handlowca rodem z Orahowego Dołu. Szkołę podstawową ukończył w Dubrowniku, a w wieku lat 15 wyjechał do Rzymu, gdzie wstąpił do jezuickiego Collegium Romanum. Studiował tam astronomię, matematykę i teologię. W 1728 wstąpił do zakonu jezuitów. W 1736 opublikował rozprawę o plamach na Słońcu, które opisał jako zakłócenia fotosfery, występujące w cyklu 11-letnim.
W 1732 roku ukończył filozofię, a niedługo potem również teologię, po czym przyjął święcenia kapłańskie. W 1740 został profesorem matematyki w Collegium Romanum. Został naukowym doradcą Watykanu. Tworzył obserwatorium astronomiczne, zakładał istnienie innych układów planetarnych. W 1764 przeniósł się na uniwersytet w Pawii, a w 1770 do Mediolanu.
Jeździł po Europie, prowadził wykopaliska w Hisarlık. Dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie w 1760 został członkiem Towarzystwa Królewskiego. Prowadził korespondencję z Samuelem Johnsonem i Wolterem. W 1769 roku miał kierować wyprawą do Kalifornii, żeby obserwować przejście Wenus na tle tarczy słonecznej, ale ofertę wycofano z powodu nieprzychylnego nastawienia Hiszpanów do jezuitów. Kiedy w 1773 roku zakon został rozwiązany, astronom przyjął zaproszenie króla Francji Ludwika XV i osiadł w Paryżu, gdzie kierował instytutem instrumentów optycznych. W 1783 wrócił do Włoch, gdzie w prowincji Vicenza zajmował się edycją swoich prac. Umarł w wieku 76 lat w Mediolanie.
Był zwolennikiem atomizmu i dynamizmu w filozofii przyrody. Napisał wiele wierszy okolicznościowych oraz poemat De Solis at Lunae defectibus (O zaćmieniach Słońca oraz Księżyca, 1760).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
