Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Robert Hans van Gulik, chińskie nazwisko 髙羅佩 Gāo Luōpèi (ur. 9 sierpnia 1910 w Zutphen, zm. 24 września 1967 w Hadze) – holenderski dyplomata, sinolog, autor powieści historyczno-detektywistycznych.
Robert Hans van Gulik, 1945 | |
Data i miejsce urodzenia |
9 sierpnia 1910 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 września 1967 |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Jego ojciec był lekarzem wojskowym pracującym na Dalekim Wschodzie. Robert Van Gulik od 3. do 12. roku życia mieszkał w Dżakarcie, gdzie nauczył się podstaw m.in. języka chińskiego. W latach 1929–1933 studiował na Uniwersytecie w Lejdzie kulturę Indii Wschodnich, języki chiński i japoński. W 1934 r. przeniósł się na Uniwersytet w Utrechcie, gdzie dodał do programu studiów język tybetański i sanskryt.
Od 1935 r. pracował jako dyplomata w kilku krajach azjatyckich: początkowo w Japonii, po wybuchu wojny w Chinach, potem także w Indiach, Libanie i Malezji. Pracował również w holenderskim ministerstwie spraw zagranicznych oraz w USA. Od 1965 r. aż do śmierci na raka płuca sprawował funkcję ambasadora Holandii w Japonii i Korei.
W Chinach i Japonii ceniono go jako wybitnego sinologa i znawcę sztuki, autora licznych prac naukowych (m.in. Sexual life in ancient China; a preliminary survey of Chinese sex and society from ca. 1500 B.C. till 1644 A.D., 1961), a także malarza i kaligrafa w stylu chińskim. Van Gulik zgłębiał m.in. sztukę gry w go (weiqi) oraz gry na cytrze (guqin).
Cykl szesnastu opowieści detektywistycznych z sędzią Di w roli głównej został zapoczątkowany z myślą o czytelniku azjatyckim, ale szybko odniósł sukces na całym świecie. W Polsce jest wydawany od 2006 r. przez Państwowy Instytut Wydawniczy. Van Gulik narysował też serię komiksów na motywach powieści o sędzim Di, które ukazały się w prasie holenderskiej.
Tytuł oryginału | Rok | Tytuł przekładu | Rok | ISBN polskiego wydania | Główne motywy |
Celebrated cases of Judge Dee (Dee Goong An) |
1949 | tłumaczenie klasycznej chińskiej powieści detektywistycznej z XVIII w. | |||
The Chinese Maze Murders | 1951 | Sędzia Di w labiryncie | 2007 | ISBN 978-83-06-03067-9 | zdrada, spadek, trucizna, barbarzyńcy |
The Chinese Bell Murders | 1958 | Sędzia Di i wielki dzwon | 2007 | ISBN 978-83-06-03081-5 | religia, waśń rodowa, włóczędzy |
The Chinese Gold Murders | 1959 | Sędzia Di i złote morderstwa | 2006 | ISBN 83-06-03014-1 | |
The Chinese Lake Murders | 1960 | Sędzia Di i tajemnica jeziora | 2006 | ISBN 83-06-03035-4 | spisek polityczny, zdrada, chciwość |
The Chinese Nail Murders | 1961 | Sędzia Di i chiński gwóźdź | 2006 | ISBN 83-06-02990-9 | zazdrość, skrytobójstwo, romans |
The Haunted Monastery | 1961 | Sędzia Di i nawiedzony klasztor | 2006 | ISBN 83-06-02988-7 | molestowanie kobiet, trucizna |
The Emperor’s Pearl | 1963 | Sędzia Di i perła cesarza | 2008 | ISBN 978-83-06-03150-8 | antyki, perwersyjne praktyki |
The Lacquer Screen | 1964 | Sędzia Di i parawan z laki | 2006 | ISBN 83-06-02991-7 | poezja, zazdrość |
The Red Pavilion | 1964 | Sędzia Di i czerwony pawilon | 2007 | ISBN 978-83-06-03125-6 | do czego może doprowadzić miłość |
Vier Vingers | 1964 | Cztery palce | 1987 | ISBN 83-207-0975-X | |
The Monkey and the Tiger | 1965 | Sędzia Di, małpa i tygrys | 2006 | ISBN 83-06-03013-3 | dwa osobne opowiadania |
The Willow Pattern | 1965 | Sędzia Di i chiński wzór | 2009 | ISBN 978-83-06-03211-6 | |
Murder in Canton | 1966 | Sędzia Di i morderstwo w Kantonie | 2007 | ISBN 978-83-06-03051-8 | polityka, prostytucja, społeczność arabska |
The Phantom of the Temple | 1966 | Sędzia Di i zjawa | 2008 | ISBN 978-83-06-03174-4 | zaginione złoto i tajemnicze morderstwo, społeczność tatarów |
Judge Dee at Work | 1967 | Zagadki sędziego Di | 2010 | ISBN 978-83-06-03245-1 | zbiór ośmiu opowiadań |
Necklace and Calabash | 1967 | Sędzia Di, naszyjnik i tykwa | 2007 | ISBN 978-83-06-03105-8 | |
Poets and Murder (The Fox-magic Murders) |
1968 | Sędzia Di i poeci | 2007 | ISBN 978-83-06-03113-3 | sekrety wybitnych osobistości i miłość |
Ze względu na chronologię wydarzeń w powieściach cykl o przygodach sędziego Di można czytać w następującej kolejności (z uwzględnieniem zajmowanych przez niego stanowisk):
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.