Loading AI tools
starochińska gra planszowa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Go (jap. 碁 – go lub 囲碁 – igo, chiń. 圍棋 – wéiqí, kor. 바둑 – baduk, paduk) – starochińska gra planszowa, popularna również w Korei i Japonii, a w ostatnich latach zdobywająca rosnącą popularność na całym świecie (w tym także w Polsce). W grze gracze stawiają na przemian czarne i białe kamienie na planszy. Kamieni raz postawionych nie można przesunąć, można je natomiast zbić. Celem jest otoczenie na początkowo pustej planszy terytorium większego od terytorium przeciwnika.
 Goban (plansza do gry w go) z kamieniami zagranymi w czasie gry | |
| Liczba graczy |
2 |
|---|---|
| Czas przygotowania |
kilka sekund |
| Czas gry |
zróżnicowany |
| Złożoność reguł |
niska |
| Elementy strategii |
bardzo duże |
| Wymagane umiejętności |
myślenie strategiczne i taktyczne; rozpoznawanie i ocenianie kształtów |
| Losowość |
brak |
W przeciwieństwie do np. szachów nie istnieje jeden, ogólnie przyjęty zbiór zasad go, ale wiele, takich jak np. zasady chińskie i japońskie. Zbiory zasad mogą pozornie różnić się drastycznie, w praktyce jednak dają nieznacznie się różniącą grę.
Mimo prostoty reguł umożliwiającej naukę gry nawet małym dzieciom, go jest grą bardzo trudną. Także pomiędzy graczami występują znaczne różnice siły. Edward Lasker powiedział „Jeżeli szachy są królową gier, to go z pewnością jest ich cesarzem”. Dla wielu ludzi, głównie ludzi Wschodu, go jest specyficznym połączeniem nauki, sztuki i sportu.
Legendarne początki go sięgają ponad 2000 lat p.n.e.; udokumentowane świadectwa istnienia tej gry są późniejsze. Najlepiej znane podanie głosi, że wymyślił ją cesarz Yao (2357–2255 p.n.e.), w celu kształcenia syna Dan Zhu[1]. W księdze historycznej pod tytułem Shibenzuopian (Kronika. Sztuka Użytkowa), która powstała w Epoce Walczących Królestw (403 – 221 p.n.e.), zapisano, że „cesarz Yao wymyślił weiqi, żeby Dan Zhu uczył się dobra” (w Polsce znany popularyzator go Jan Lubos napisał na podstawie tej legendy bajkę O początkach go). Pierwsze udokumentowane wzmianki o grze Yi (pierwotna chińska nazwa weiqi) pochodzą dopiero z czasów dynastii Zhou (1122–221 p.n.e.)[2].
Dzieło znanego chińskiego historyka Ban Gu (30–92 p.n.e.) Yi Zhi (Istota go) uznawane jest za pierwszy podręcznik do nauki go[3]. Wraz z chińskimi nauczycielami pisma go dotarło do Japonii (V–VII w.).
Zasady gry go:
Immanentną cechą go jest możliwość gry z wyrównaniem, umożliwiająca słabszym graczom rywalizację z silniejszymi: słabszy gracz (grający czarnymi) ustawia przed pierwszym ruchem przeciwnika pewną liczbę kamieni wynikającą z różnicy siły gry (handicap).
Fundamentalną koncepcją go jest tzw. oko. Oko to pusta przestrzeń otoczona całkowicie kamieniami jednego koloru, której nie da się wypełnić bez zbicia tych kamieni. Z definicji oka wynika, że grup z dwojgiem lub więcej oczu nie da się zbić: gracz musiałby wypełnić je wszystkie na raz, ale to niemożliwe. Grupy z dwojgiem oczu są zatem niezbijalne. I odwrotnie: grupy z jednym okiem lub bez oczu da się zbić.
O grupach, które mają dwoje oczu lub są wystarczająco duże, żeby je utworzyć mówi się, że są żywe[4]. O grupach, które są zbyt małe, żeby utworzyć dwoje oczu mówi się, że są martwe[4]. Martwe grupy na koniec gry są usuwane z planszy i traktowane jak jeńcy[5].
Czasami pusta przestrzeń otoczona kamieniami jednego koloru wygląda jak oko, ale w rzeczywistości nim nie jest. Taką przestrzeń nazywa się fałszywym okiem[6].
W go dużą rolę odgrywa rozpoznawanie dobrych i złych kształtów oraz budowanie tych pierwszych. Dobre kształty charakteryzują się efektywnością oraz elastycznością[7]. Dobry kształt musi być zbudowany z kamieni, które:
Wiele kształtów w go doczekało się własnych nazw.
W 2016 roku Google ogłosiło, że program komputerowy do gry w go wykorzystujący mechanizmy sztucznej inteligencji – AlphaGo, pokonał w październiku 2015 mistrza Europy w go, Fan Hui (Francja, 2 dan pro). Program pokonał Fan Hui 5-0. Spotkało się to z dużym odzewem międzynarodowej społeczności graczy w go, więc Google postanowiło pójść za ciosem. W marcu 2016 AlphaGo rozegrał mecz z jednym z najlepszych zawodników na świecie – Lee Sedolem (9 dan pro) z Korei Południowej. Lee Sedol rozegrał pięć partii z maszyną i wygrał zaledwie jedną[8]. Google nie udostępniło jednak programu ani jego kodu, a artykuły nie pozwalają na odtworzenie tego sukcesu przez niezależnych programistów. Programiści Facebooka również poczynili postępy w tworzeniu programów wykorzystujących mechanizmy sztucznej inteligencji grających w tę grę[9][10]. AlphaGo pokonało najlepszego gracza na świecie – Chińczyka Ke Jie, nie oddając żadnej partii. Program SI był w międzyczasie ciągle rozwijany i rozgrywał partie przez internet.
W poniższym przykładzie wywiązała się walka w narożniku. Walkę wygrał gracz biały - w następnym ruchu zbije 4 czarne kamienie.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
