podporucznik Wojska Polskiego, cichociemny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rafał Andrzej Niedzielski vel Stanisław Zagórski pseud.: „Mocny”, „Twardy”, „Rafał” (ur. 25 maja 1923[a] w Szczebrzeszynie, zm. 4 września 1943 w Wólce Plebańskiej) – żołnierz Polskich Sił Zbrojnych, oficer Armii Krajowej, podporucznik kawalerii, cichociemny.
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1939–1943 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
10 Brygada Kawalerii Pancernej we Francji, 10 Brygada Kawalerii Pancernej (PSZ), I Odcinek Wachlarz, Kedyw Obszar Lwowski AK, Świętokrzyskie Zgrupowania AK |
Stanowiska |
dowódca patrolu dywersyjnego, dowódca Oddziału Dyspozycyjnego Kedywu, oficer sztabu i zastępca dowódcy zgrupowania, dowódca plutonu |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
![]() |
Był wychowankiem Korpusu Kadetów nr 1 we Lwowie[1].
We wrześniu 1939 roku nie został zmobilizowany. 28 października przekroczył granicę polsko-węgierską. W listopadzie dotarł do Francji, gdzie został skierowany do 10 Brygady Kawalerii Pancernej. W czerwcu 1940 roku przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie służył w 24 pułku ułanów 10 Brygady Kawalerii Pancernej.
Zgłosił się do służby w kraju. Po przeszkoleniu w dywersji został zaprzysiężony 13 stycznia 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 27 na 28 marca 1942 roku w ramach operacji „Boot” dowodzonej przez kpt. naw. Antoniego Voelnagela. Dostał przydział na I Odcinek Wachlarza do Winnicy jako dowódca patrolu dywersyjnego. Operował również na linii Lwów – Tarnopol – Płoskirów – Winnica – Żmerynka. W marcu 1943 roku został przydzielony do Kedywu Obszaru Lwowskiego AK na stanowisko dowódcy Oddziału Dyspozycyjnego Kedywu. Podczas przejazdu z Warszawy do Lwowa został aresztowany (wraz ze Stanisławem Wolffem „Babińskim”) w Zagnańsku. W czerwcu 1943 roku uciekł z aresztu i dołączył do Zgrupowania „Ponurego” jako oficer komendy i zastępca dowódcy Zgrupowania II, Waldemara Szwieca „Robota”. Od 13 lipca był dowódcą 1 plutonu tego zgrupowania. Brał udział we wszystkich akcjach Zgrupowania II, jak i innych akcjach Zgrupowania „Ponurego”, m.in.:
Trzy dni później zgrupowanie zatrzymało pociąg pod Wólką Plebańską w biały dzień. O zatrzymany pociąg walczono wręcz. Zdobyto kilkanaście sztuk niemieckiej broni maszynowej i zabito 16 Niemców i Ukraińców. Po polskiej stronie było trzech rannych i jeden zabity: ppor. Rafał Niedzielski „Mocny”[2]. Żołnierz Werkschutzu, Ukrainiec, który zastrzelił Niedzielskiego, został natychmiast zabity przez strz. Henryka Dąbczyńskiego „Kruka”[1].
Rafał Niedzielski był synem Tadeusza (1877–1953), dyrektora Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Szczebrzeszynie oraz Mirosławy Wincentyny z domu Składkowskiej (1888–1945), siostry gen. Felicjana Sławoja Składkowskiego, który jednocześnie był jego ojcem chrzestnym. Niektóre źródła podają za Chlebowskim[2] błędną informację, że Niedzielski był siostrzeńcem Kazimierza Sosnkowskiego. Rafał miał 2 siostry: Ewę (1920–1943) i Marię (1922–2016[4]) – obie służyły w ZWZ-AK. Ewa zginęła w Auschwitz-Birkenau.
W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Rafał Niedzielski.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.