Loading AI tools
mały pojemnik na proch Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Prochownica (dawniej: pulwersak[1]) – podręczny pojemnik wykonany z wytrzymałego materiału (np. drewna, metalu, rogu, kości) służący do przenoszenia zapasu prochu koniecznego do ładowania odprzodowej broni strzeleckiej opartej na systemie rozdzielnego ładowania[2][3].
Prochownice znane były już w XV w. jednak szerszą popularność zdobyły dopiero na przełomie XVI-XVII w. (znane użycie w polszczyźnie ok. 1650 r.[4]). W wojsku stanowiły standardowy element ekwipunku pieszych strzelców, do czasu spopularyzowania patronów, które zmarginalizowały ich użycie około XVIII w. W zakresie cywilnym używano ich jeszcze w XIX w., aż zostały całkowicie wyparte przez naboje scalone[2][5][3].
Prochownice przybierały bardzo zróżnicowane kształty, a ich powierzchnię często bogato zdobiono (np. grawerowaniem, rzeźbą, inkrustacją). Wykonywane były ze zróżnicowanych materiałów (np. drewno, metal, kość), popularne były również egzemplarze wytwarzane z wydrążonych rogów (tzw. rożki). W górnej części pojemnika znajdowała się zazwyczaj zatykana wąska metalowa rurka (tzw. wsyp) służąca do wygodnego wsypywania prochu do lufy. Niekiedy wyposażano ją dodatkowo w specjalny dozomierz, umożliwiający precyzyjne odmierzenie określonej porcji prochu. Proch trzymany w prochownicy służył jako ładunek miotający (wsypywany do lufy). Natomiast do podsypywania panewki używano prochu miałkiego trzymanego w osobnej zminiaturyzowanej prochowniczce (tzw. podsypce)[2][5][1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.