Loading AI tools
polimery z wiązaniami amidowymi wśród wiązań głównych Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Poliamidy – polimery, zawierające wiązania amidowe −C(O)−NH− w swoich łańcuchach głównych[1].
Wykazują bardzo silną tendencję do krystalizacji, dodatkowo wzmacnianą tworzeniem się wiązań wodorowych między atomem tlenu i azotu z dwóch różnych grup amidowych[2]. Dzięki temu poliamidy są twardsze i trudniej topliwe niż poliestry, znacznie przewyższając pod tym względem polimery winylowe[2]. Z poliamidów produkuje się przede wszystkim włókna zwane często nylonami i aramidami oraz tworzywa sztuczne o podwyższonej odporności mechanicznej (tworzywa konstrukcyjne) nadające się np. do produkcji kół zębatych[3].
Poliamidy otrzymuje się w procesach polimeryzacji lub polikondensacji. Najstarszą metodą syntezy poliamidów jest polikondensacja kwasów dwukarboksylowych z diaminami[4].
Użycie w tej reakcji kwasu adypinowego i heksametylenodiaminy (1,6-heksylodiaminy) prowadzi do otrzymania poliamidu 66 – powszechnie wykorzystywanego do produkcji rajstop.
Obecnie częściej stosowaną metodą syntezy poliamidów jest reakcja między chlorkami kwasowymi i diaminami[4].
W jej wyniku otrzymuje się większość pozostałych poliamidów, a także włókna oparte na poliamidach aromatycznych takie jak kevlar.
Jeszcze inną metodą otrzymywania poliamidów, jest polimeryzacja z otwarciem pierścienia cyklicznych laktamów.
W jej wyniku otrzymuje się np. polikaprolaktam, czyli poliamid 6.
Poliamidy są obecnie najważniejszym tworzywem konstrukcyjnym używanym w wielu branżach, m.in. w motoryzacji, przemyśle lotniczym, elektronicznym i elektrotechnicznym, a także odzieżowym oraz medycynie[5].
Roczne zapotrzebowanie na poliamidy w Europie plasuje się na poziomie miliona ton[6]. W Europie poliamidy produkują wszystkie czołowe koncerny chemiczne.
Najwięksi producenci poliamidu 6 w Europie[7]:
W Polsce dominującym producentem poliamidu 6 jest Grupa Azoty, wytwarzająca obecnie w przybliżeniu 100 tys. ton rocznie, co stanowi ok. 10% europejskiego zapotrzebowania. Nazwy handlowe spotykane w Polsce to np. Tarnamid[9] lub Ertalon. W związku ze stale rosnącym popytem na tworzywa sztuczne[10], Grupa Azoty S.A. rozpoczęła budowę nowej wytwórni tworzywa w swoich zakładach w Tarnowie. Zakończenie inwestycji było planowane na 2016 rok[11]. Dzięki nowej instalacji, możliwości produkcyjne Grupy Azoty miały wzrosnąć do 170 tys. ton rocznie[12]. Wytwórnię poliamidów o zdolności produkcyjnej 80 tysięcy ton otworzono we wrześniu 2017r roku, zwiększając moce wytwórcze PA6 do planowanych 170 tysięcy ton rocznie[13].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.