![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d0/Planetarium_Franeker_%252837%2529_%252830689173248%2529.jpg/640px-Planetarium_Franeker_%252837%2529_%252830689173248%2529.jpg&w=640&q=50)
Planetarium Eisingi we Franeker
mechaniczny ruchomy model Układu Słonecznego z XVIII wieku w Holandii / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Planetarium Eisingi we Franeker[1] (niderl. Koninklijk Eise Eisinga Planetarium[2]) – mechaniczny ruchomy model Układu Słonecznego(inne języki) (planetarium) zaprojektowany i wykonany w latach 1774–1781 przez Eisego Eisingę(inne języki), wkomponowany w sufit i ścianę jednego z pokoi w jego domu w centrum Franeker w północnej Holandii.
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |||
![]() Planetarium Eisingi w 2018 roku | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Prowincja | |||
Typ |
kulturowy | ||
Spełniane kryterium |
IV | ||
Numer ref. | |||
Region[infobox 2] |
Europa i Ameryka Północna | ||
Historia wpisania na listę | |||
Wpisanie na listę |
2023 | ||
![]() | |||
| |||
Najstarsza tego typu nieprzerwanie działająca instalacja na świecie[2]. Napędzana przez zegar wahadłowy, ukazuje rzeczywiste położenie Słońca, Ziemi, Księżyca oraz pięciu znanych w XVIII wieku planet (Merkurego, Wenus, Marsa, Jowisza i Saturna). Modele planet okrążają model Słońca w czasie realnym, a odległości między ciałami niebieskimi utrzymywane są z zachowaniem odpowiednich proporcji[1][2].
W 2023 roku podczas odbywającej się w Rijadzie 45. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa Planetarium Eisingi wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO[3].