miejsce do odtwarzania widoku nieba i ruchów ciał niebieskich Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Planetarium – miejsce lub urządzenie (projektor gwiazdowy) służące do odtwarzania wyglądu nieba w różnych szerokościach geograficznych oraz ruchów ciał niebieskich, a także zespół urządzeń i obiektów przeznaczonych do nauczania i popularyzacji astronomii.
Pierwotnie planetarium oznaczało aparaturę służącą do wyświetlania obrazu nocnego nieba na półkulistym ekranie. W nowoczesnym znaczeniu stosuje się słowo planetarium dla określenia obiektu, który jest wyposażony w salę i urządzenia do projekcji nieba oraz inne elementy pełniące różnorakie funkcje popularnonaukowe i edukacyjne, m.in. obserwatorium astronomiczne, bibliotekę, sale prelekcyjne i sale wystawowe.
Chociaż zasadniczo przez planetarium rozumiemy planetarium stałe (stacjonarne), to od kilkunastu lat na świecie coraz liczniej pojawiają się planetaria przenośne (mobilne), organizujące pokazy nieba w specjalnym rozkładanym namiocie, przyjmującym po nadmuchaniu kształt sferycznej kopuły imitującej nieboskłon. Jakość tych pokazów zazwyczaj nie dorównuje jakości seansów prezentowanych w planetariach stacjonarnych, ale ich zaletą jest możliwość rozstawienia planetarium w typowej sali gimnastycznej w szkole – planetarium przyjeżdża do uczniów. Również w Polsce są osoby prowadzące taką działalność edukacyjną i popularyzatorską.
W 2011 r. istniało w Polsce 30 planetariów, z tego 20 to planetaria stacjonarne, zaś 10 – przenośne. Spośród planetariów stacjonarnych 19 było czynnych i aktywnych (nieczynne jest wojskowe planetarium w Komorowie).
Częstochowa: Planetarium Instytutu Fizyki Akademii im. Jana Długosza, Al. Armii Krajowej 13/15 (otwarte w 2006 r., kopuła 8 m)
Frombork: Planetarium przy Muzeum Mikołaja Kopernika, ul. Katedralna 8 (otwarte w 1973 r., kopuła 8 m)
Gdynia: Planetarium im. Antoniego Ledóchowskiego Uniwersytet Morski, al. Jana Pawła II 3 (otwarte w 1971 r., kopuła 8 m)
Gdynia-Oksywie: Planetarium Instytutu Nawigacji i Hydrografii Morskiej Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni-Oksywie, ul. Śmidowicza 69 (otwarte w 1975 r., kopuła 8 m)
Kielce: Obserwatorium Astronomiczne i Planetarium Instytutu Fizyki Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Kochanowskiego, ul. Świętokrzyska 15 (otwarte w 2005 r., kopuła 5 m)
Komorowo: Planetarium Zarządu Topograficznego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, ul. Kościelna 1 (otwarte w 1980 r., kopuła 8 m; obecnie nieczynne)
Łódź: Planetarium Łódzkiego Oddziału PTMA, ul. Pomorska 16 (otwarte w 1984 r., kopuła 6 m – drugie planetarium wykonane przez nauczyciela Zbigniewa Solarza)
Łódź: Planetarium w zrewitalizowanym budynku dawnej elektrowni EC1 (otwarte w 2016; kopuła 14 m)[1]
Międzyzdroje: Planetarium, ul. Bohaterów Warszawy 19 (otwarte w 2011 r., kopuła 7 m)
Niepołomice: Młodzieżowe Obserwatorium Astronomiczne, ul. Mikołaja Kopernika 2 (otwarte w 2010 r., kopuła 8 m)
Potarzyca k. Jarocina: Planetarium im. Andrzeja Owczarka przy Gimnazjum im. Jana Heweliusza w Potarzycy, ul. Wyzwolenia 65 (otwarte w 1993 r., kopuła 5 m – planetarium wykonane przez nauczyciela Andrzeja Owczarka (1949-2011))[2]
Szczecin: Planetarium Akademii Morskiej, Wały Chrobrego 1-2 (otwarte w 1979 r., kopuła 5 m)