Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Peter Schat (ur. 5 czerwca 1935 w Utrechcie, zm. 3 lutego 2003 w Amsterdamie[1]) – holenderski kompozytor.
Peter Schat, 1968 | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
W latach 1952–1958 studiował kompozycję u Keesa van Baarena w konserwatoriach w Utrechcie i Hadze[1]. Był też uczniem Mátyása Seibera w Londynie (1959) i Pierre’a Bouleza w Bazylei (1960–1961)[1]. Współzałożyciel założonego w 1967 roku lewicującego ugrupowania Studio voor Elektro-Instrumentale Muziek (STEIM), działającego poza salami koncertowymi[1][2]. W 1967 roku odwiedził Kubę, w czasie protestów studenckich w 1968 roku był członkiem ruchu wymierzonego w holenderski establishment społeczno-kulturalny, uczestniczył w akcji zerwania koncertu w amsterdamskim Concertgebouw[1]. W latach 70. złagodził swoje poglądy polityczne, stając się częścią oficjalnego życia muzycznego[1]. W latach 1974–1983 wykładał kompozycję w Konserwatorium Królewskim w Hadze[1][2]. Od 1975 do 1984 roku był współredaktorem periodyku Key Notes[1]. W 1995 roku gościnnie wykładał na kilku uczelniach w Stanach Zjednoczonych[1].
W pierwszej fazie swojej twórczości pozostawał w nurcie szeroko pojętego modernizmu, posługując się techniką serialną, a później aleatoryzmem z elementami ekspresjonistycznymi[1]. Drugi okres działalności kompozytorskiej Schata determinowany jest przez jego polityczny radykalizm, widoczny w takich utworach jak dedykowany pamięci Che Guevary utwór On Escalation, w którym idea walki zobrazowana została za pomocą stopniowej utraty autorytetu dyrygenta aż do finałowej zorganizowanej rebelii muzyków przeciw niemu, czy kolektywna opera-moralitet Reconstructie o antyamerykańskiej wymowie[1]. Utworem Polonaise złożył hołd wydarzeniom polskiego Sierpnia 80[1]. Wyrazistą cechą muzyki Schata jest jej dramatyczność i skłonność do teatralizacji akcji, np. w utworze Improvisations and Symphonies z 1960 roku, gdzie muzycy wędrują wokół estrady[1].
W latach 80. kompozytor poświęcił się problemowi odejścia od skali dwunastodźwiękowej i zbudowania nowej relacji między dźwiękami, w celu stworzenia nowego systemu tonalnego i reaktywowania diatoniki[1]. Opracował koncepcję alternatywnego wobec systemu dur-moll „zegara tonalnego”, bazującego na układzie trzydźwięków, przedstawionego w postaci zodiakalnego kręgu 12 figur geometrycznych, odwzorowujących relacje międzydźwiękowe o specyficznie symetrycznym układzie[1][2]. Swoją ideę omówił w pracy De Toonklok, Essays en gesprekken over muziek (Amsterdam 1984)[2].
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.