Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Owalnik nadwodny[1] (Omophron limbatum) – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny owalników. Zamieszkuje zachodnią i środkową część Palearktyki.
Omophron limbatum | |||||
(Fabricius, 1777) | |||||
Imago | |||||
Larwa | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Podrodzaj |
Omophron (Omophron) | ||||
Gatunek |
owalnik nadwodny | ||||
|
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1777 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Carabus limbatus[2]. W 1802 roku Pierre-André Latreille umieścił go w nowym rodzaju Omophron[3], a w 1810 roku wyznaczył gatunkiem typowym tegoż[4].
Chrząszcze o ciele długości od 4,5[5] do 7 mm[1], w zarysie okrągławo-owalnym, z wierzchu wypukłym[5][6]. Ubarwienie mają słomkowożółte do żółtawobrązowego z metalicznie zielonym, a rzadziej spiżowym wzorem obejmującym ciemię, czworokątną plamę u nasady przedplecza i trzy nieregularne przepaski poprzeczne na pokrywach, niekiedy połączone podłużnie i poprzecznie albo też rozbite na plamki[6]. Tarczka jest niewidoczna od zewnątrz[5][6], zakryta tylnym płatem przedplecza[6]. Na pokrywach występuje po 15 rzędów[5][6]. Skrzydła tylne są w pełni wykształcone[6]. Odnóża przedniej pary mają na goleniach ostrogę służącą kopaniu w podłożu[7].
Owad ten zasiedla niezacienione pobrzeża wód stojących lub wolno płynących o jałowym, skąpo porośniętym roślinnością, piaszczystym z domieszką gliny podłożu[8][6]. Rozmieszczony jest od nizin po podnóża gór[6]. Larwy wykopują w podłożu norki, w których kryją się za dnia, a które nocą opuszczają by polować[7]. Aktywne osobniki dorosłe spotyka się wiosną i latem[1]. Są zdolne do lotu[6]. Dzień spędzają one zagrzebane w podłożu lub schowane pod kamieniami. Kryjówki celem polowania opuszczają o zmierzchu. Uciekają z nich także w razie zalania lub wyczucia drgań podłoża[5].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Macedonii Północnej, Grecji oraz europejskich części Rosji i Turcji. W Afryce Północnej zamieszkuje Algierię i Tunezję. W Azji podawany jest z zachodniosyberyjskiej części Rosji, anatolijskiej części Turcji, Cypru, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Tadżykistanu, Iranu i Afganistanu[9].
Na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce” umieszczony został jako gatunek bliski zagrożenia (NT)[10], a na „Czerwonej liście chrząszczy województwa śląskiego” otrzymał status gatunku narażonego na wymarcie (VU)[11]. Jako narażonego na wymarcie (VU) sklasyfikowano go również na „Czerwonej liście chrząszczy Słowacji”[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.