Okrąglak (Poznań)
zabytkowy budynek w Poznaniu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Okrąglak – modernistyczny budynek w centrum Poznania przy ul. Mielżyńskiego 14, na rogu ul. 27 Grudnia, zbudowany w latach 1948–1954 według projektu Marka Leykama. Przez ponad 50 lat pełnił funkcję domu towarowego, później przekształcony został na budynek biurowo-usługowy.
 nr rej. 218/Wlkp/A z 19 grudnia 2007 | |
 Widok z narożnika ul. 27 Grudnia i Gwarnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Mielżyńskiego 14 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Wysokość całkowita |
45 m |
| Kondygnacje |
9 |
| Rozpoczęcie budowy | |
| Ukończenie budowy | |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′30″N 16°55′20″E | |
| Strona internetowa | |
Jest to dziewięciopiętrowy (podawane jest także 8[2] lub 10 kondygnacji[3]) budynek w kształcie walca, z położoną centralnie klatką schodową o średnicy 5 metrów i trzema biegami schodów. Na dachu budynku mieści się taras widokowy otoczony balustradą. Okrąglak był pierwszym w Poznaniu budynkiem o konstrukcji nośnej wykonanej z prefabrykatów[4] – wykonano z nich żebrowanie ścian zewnętrznych i stropów[uwaga 1][5]. Swoim wyglądem i konstrukcją reprezentuje modernizm[4], zbudowany został według postulatów 4F+R[uwaga 2][6]. Przy ul. Mielżyńskiego, w pobliżu Okrąglaka wybudowano również budynek biurowy zwany „kwadraciakiem”[7], którego łączy z Okrąglakiem podobny wygląd elewacji. W latach 1977–1979 do istniejącej klatki schodowej dobudowano windę wraz z maszynownią dźwigów oraz zewnętrzną, ewakuacyjną klatkę schodową – łączącą Okrąglak z „kwadraciakiem” (później została rozebrana). W podziemiach zamontowano wówczas także zbiornik na wodę o pojemności 100 m3.[7][uwaga 3].
Budynek ma 45 m wysokości, zaś jego powierzchnia wynosi 5,9 tys. m².
Budowa Domu Towarowego rozpoczęła się w 1948[1] roku w miejscu zniszczonego podczas II wojny światowej Banku Cukrownictwa[8]. Otwarcie nastąpiło 3 lutego 1955[9][10]. Rok później Okrąglak został włączony do Poznańskiego Zjednoczenia Przedsiębiorstw Handlowych[7]. Od początku swojego istnienia wzbudzał kontrowersje (m.in. dlatego, że wyróżniał się na tle innych ówczesnych realizacji architektonicznych, głównie socrealistycznych)[4][3]. 17 grudnia 1995 oddano do użytku przebudowany parter budynku[11]. W 1998 przeszedł na własność polsko-belgijskiej spółki DTC (wraz z 32 innymi domami towarowymi w całej Polsce). Spółka próbowała zablokować wpis obiektu do rejestru zabytków, m.in. z uwagi na brak możliwości przypisania mu cech wysokiej wartości historycznej, naukowej czy artystycznej[12]. W 2003 został wpisany na listę zabytków.
Do początku 2009 znajdowały się w nim pojedyncze sklepy i punkty usługowe. W latach 2011–2012 budynek przeszedł gruntowy remont. Zmienił on się w budynek biurowo-usługowy. Przywrócona została również oryginalna elewacja. Oficjalne otwarcie po remoncie miało miejsce 24 września 2012.
W 2005 budynek otrzymał nagrodę Złotego Quadro w konkursie na najlepszy poznański budynek półwiecza 1955–2005[13].
Po drugiej stronie ulicy Mielżyńskiego mieści się zabytkowa kamienica Posener Bauhütte, a nieco dalej gmach PZU. W pobliżu stoją zaś modernistyczne: Domar i Dom Książki.
- Pierwszym budynkiem w Poznaniu, w którym wykorzystano elementy prefabrykowane, był wieżowiec agend Ministerstwa Budownictwa – elementy prefabrykowane zastosowano w elewacji budynku (Kronika Miasta Poznania 1-2/1957, s. 33).
- Forma, Farba, Faktura, Fantastyka + Realizm (Kronika Miasta Poznania 3/1999, s. 329).
- Budynek uważany był za jeden z najbardziej zagrożonych pod względem pożarowym (Kronika Miasta Poznania 3/1976, s. 134).
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
