Prefabrykat

Prefabrykat – półprodukt, typowy element budowlany służący do montażu na placu budowy, np. płyta stropowa^[1][2].

Budowa szkoły modułowej z prefabrykatów

Przykład budynku budowanego przy użyciu prefabrykatów

Prefabrykatem jest każdy element budowlany lub konstrukcyjny, którego parametry użytkowania są zbliżone do pożądanych lub wymagają niewielkiej obróbki (np. mechanicznej).

Z uwagi na wykorzystany przy produkcji materiał prefabrykaty dzielą się na^[3]:

• stalowe,
• drewniane,
• żelbetowe,
• strunobetonowe,
• kablobetonowe,
• inne.

Zalety prefabrykatów^[3]:

• szybkość wytwarzania,
• szybkość montażu,
• powtarzalność i precyzja wykonania elementów,
• możliwość osiągnięcia dużych rozpiętości dzięki zastosowaniu w zakładach prefabrykacji i przez wyspecjalizowane ekipy montażowe technologii niemożliwych do zastosowania bezpośrednio na budowie, np:
  • technologia sprężania konstrukcji stalowych,
  • technologia sprężania betonu,
  • technologia drewna klejonego itp.
• większa niezależność realizacji obiektu od warunków pogodowych (aczkolwiek montaż prefabrykatów również jest powiązany z warunkami meteorologicznymi).

Wady prefabrykatów^[4][5]:

• transport prefabrykatów ponadnormatywnych (wadą w tym przypadku jest jedynie zwiększony koszt transportu elementu np. dachowego, co zazwyczaj niwelowane jest w ogólnym rozrachunku procesu realizacji poprzez zmniejszenie prac ziemnych i fundamentowych, zmniejszenie ilości elementów podporowych itp.),
• klawiszowanie płyt stropowych (nie występuje w przypadku poprawnie wykonanego montażu i następujących po nim prac związanych z wykonaniem spoin i nadlewki (nadbetonu)).

Przypisy

1. KrystynaK. Długosz-Kurczabowa KrystynaK., Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawn. Naukowe PWN, 2005, s. 136, ISBN 978-83-01-14361-9 [dostęp 2024-03-06] (pol.).
2. RomanR. Dowgird RomanR., Prefabrykacja w budownictwie przemysłowym, Arkady, 1957, s. 10-11 [dostęp 2024-03-06] (pol.).
3. LeonardL. Runkiewicz LeonardL., JarosławJ. Szulc JarosławJ., JanJ. Sieczkowski JanJ., Ewolucja budownictwa prefabrykowanego w Polsce, „Przegląd Budowlany”, R. 91, nr 10, 2020, s. 12-15, ISSN 0033-2038 [dostęp 2024-03-06] (pol.).
4. AndrzejA. Basista AndrzejA., Betonowe dziedzictwo: architektura w Polsce czasów komunizmu, Wydawn. Nauk. PWN, 2001, s. 85, ISBN 978-83-01-13224-8 [dostęp 2024-09-02] (pol.).
5. Budownictwo, Wydawn. Politechniki, 1990, s. 76 [dostęp 2024-09-02] (pol.).

Kontrola autorytatywna (sposób budowania):

• GND: 4276531-6

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: technology/prefabrication
• DSDE: montagebyggeri