Przewlekła niedomykalność zastawki powoduje cofanie się krwi w czasie skurczu z lewej komory do lewego przedsionka. Ma miejsce przeciążenie objętościowe i ciśnieniowe lewej komory. Przeciążenie objętościowe i w mniejszym stopniu, ciśnieniowe lewego przedsionka prowadzi do jego znacznego poszerzenia i często powoduje migotanie. Dochodzi do wzrostu ciśnienia w krążeniu płucnym. Do niewydolności lewokomorowej z czasem dołącza się prawokomorowa.
W ostrej niedomykalności nie ma czasu na przystosowawcze poszerzenie lewego przedsionka i ciśnienie w krążeniu płucnym szybko wzrasta, prowadząc do ostrego obrzęku płuc (nawet przy niewielkiej niedomykalności).
Objawy podmiotowe
W przewlekłej niedomykalności mitralnej dominują następujące objawy:
objawy prawokomorowej niewydolności serca (w ciężkiej niedomykalności).
Objawy przedmiotowe
Objawy osłuchowe
Zjawiska osłuchowe w niedomykalności mitralnej: zaznaczono holosystoliczny pasmowaty szmer skurczowy i rozdwojenie drugiego tonu (S2)
szmer skurczowy (holosystoliczny/ pansystoliczny), pasmowaty lub decrescendo, połączony z 1. tonem serca, najgłośniejszy zwykle nad koniuszkiem, promieniuje do lewego dołu pachowego i ku tyłowi do lewej łopatki, o głośności zazwyczaj korelującej z wielkością fali zwrotnej, głośniejszy przy nagłym kucnięciu, podczas ćwiczeń izometrycznych, po fenylefrynie; cichszy w pozycji stojącej i po azotanie amylu. Może nie trwać przez cały okres skurczu i nie występować wcale.
często trzeci ton serca (S3) wskutek gwałtownego napełnienia jamy lewej komory, wynikający z przeciążenia objętościowego serca.
szmer (turkot) przepływowy wczesnorozkurczowy w dużej niedomykalności, po S3
szmer późnoskurczowy w wypadaniu płatka zastawki mitralnej lub w dysfunkcji mięśnia brodawkowatego
sztywne rozdwojenie drugiego tonu (S2), wzmożenie P2 (gdy nadciśnienie płucne)
Wyróżnia się trzy typy niedomykalności mitralnej wg Carpentier'a:
Typ I – z normalną ruchomością płatków, spowodowany poszerzeniem pierścienia mitralnego, np. w kardiomiopatii przebiegającej z rozstrzenią lewej komory, lub perforacją płatka;
Typ II – ze wzmożoną ruchomością płatków, spowodowany wydłużeniem struny ścięgnistej, jej pęknięciem, poszerzeniem płatka, wydłużeniem, przemieszczeniem lub pęknięciem mięśnia brodawkowatego powodujących wypadanie płatka tylnego, przedniego lub obu płatków zastawki mitralnej;
Typ III – z ograniczoną ruchomością płatków, spowodowany fuzją spoideł, fuzją lub pogrubieniem strun ścięgnistych, skróceniem strun lub aparatu podzastawkowego, wciągnięciem płatków lub dysfunkcją mięśnia lewej komory po zawale.
leczenie operacyjne: wskazaniem jest niestabilność hemodynamiczna. Polega na plastyce pierścienia zastawki z wszczepieniem pierścienia Carpentier'a lub wszczepieniu sztucznej technicznej, albo biologicznej protezy zastawki. Stosuje się również małoinwazyjne metody reperacji zastawki mitralnej metodą przezskórną[1][2]. Przezskórna naprawa zastawki mitralnej przy użyciu MitraClipu związana jest z poprawą funkcjonowania nerek[3].
u pacjentów z ciężką niedomykalnością zastawki mitralnej stwierdzono lepsze wyniki bezpośrednie i długoterminowe w grupie poddanej plastyce zastawki niż u pacjentów u których wykonano wymianę zastawki[4].
wymianę zastawki mitralnej można dokonać również metodą przezskórną[5][6].
Hidehiro Kaneko, Michael Neuss, Thomas Schau et al.Interaction between renal function and percutaneous edge-to-edge mitral valve repair using MitraClip.„Journal of Cardiology”.69,s.476–482,2017. DOI: 10.1016/j.jjcc.2016.03.004. PMID: 27237383.(ang.).
AnderA.RegueiroAnderA. i inni, Transcatheter Mitral Valve Replacement: Insights From Early Clinical Experience and Future Challenges, „JOURNAL OF THE AMERICAN COLLEGE OF CARDIOLOGY”, 69(17), 2017, s. 2175-2192, DOI:10.1016/j.jacc.2017.02.045.
Andrzej Szczeklik (red.):Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom I.Kraków:Wydawnictwo Medycyna Praktyczna,2005,s.242-247. ISBN83-7430-031-0.
