Meczet Fethija w Bihaciu
meczet w Bihaciu w Bośni i Hercegowinie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Meczet Fethija[1] (bośn. džamija Fethija[2]) – meczet w Bihaciu w Bośni i Hercegowinie z XIII wieku, do 1592 roku kościół katolicki pw. św. Antoniego Padewskiego; jedyny gotycki meczet w Europie, najstarszy gotycki budynek w Bośni i Hercegowinie; narodowy zabytek Bośni i Hercegowiny.
 nr rej. 5106 | |
 Widok z zachodu (2018) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Wyznanie |
islam (od 1592 roku, wcześniej katolicyzm) |
| Wezwanie |
św. Antoniego Padewskiego (do 1592 roku) |
| Historia | |
| Data budowy |
około 1266 |
| Dane świątyni | |
| Styl | |
| Budulec |
kamień |
| Stan obecny |
czynny |
Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny  | |
 44°48′51″N 15°52′00″E | |
Historia
Świątynia została wzniesiona około 1266 roku jako kościół katolicki pw. św. Antoniego Padewskiego[1]. Obok kościoła znajdował się klasztor dominikanów[1] (wspomniany w źródle z 1266 roku[3]). W czerwcu 1592 roku Turcy zdobyli Bihać i w tymże roku przekształcili kościół na meczet z rozkazu Hasana Paszy Predojevicia[3], jego nazwa – Fethija – oznacza „zdobyty”[1][3]. Stał się on głównym meczetem miasta[3]. Dzwonnica została przekształcona na minaret i stopniowo jej stan techniczny uległ znacznemu pogorszeniu; rozebrano ją w 1863 roku[1]. We wnętrzu zbudowano drugie sklepienie, przez co wysokie wnętrze świątyni zostało podzielone pomiędzy dwie kondygnacje[1]. Usunięto wszystkie elementy związane bezpośrednio z katolickim kultem[1] i zamurowano okna, które odtworzono w czasach rządów Austro-Węgier[1]. Budowla przetrwała liczne wojny i bombardowania w dobrym stanie i jest obecnie jednym z najlepiej zachowanych tego typu obiektów w Bośni i Hercegowinie[3][4]. Meczet wraz z haremem i dziewięcioma nagrobkami został uznany za narodowy zabytek Bośni i Hercegowiny (nr rej. 5106, wcześniej 1/367)[5].
Architektura
Podsumowanie
Świątynia wzniesiona w stylu gotyckim jako kościół – współcześnie jest to jedyny gotycki meczet w Europie[1] i najstarszy gotycki budynek w Bośni i Hercegowinie[6][7]. Budynek wzniesiony na planie prostokąta[1] o wymiarach 19,5 x 9,2 m[4]. Wysokość murów wynosi 10,5 m, natomiast wysokość do dachu to 15 m[1]. Na fasadzie wejście główne z portalem, a nad nim rozeta o średnicy 1,5 m[1]. W tympanonie portalu znajduje się inskrypcja w języku arabskim[1]. W elewacjach bocznych strzeliste okna[1]. Prawdopodobnie prezbiterium było zakończone absydą[1]. Obecna przestrzeń modlitewna jest bardziej wydłużona niż w typowym meczecie[8]. We wnętrzu znajduje się m.in. dwupoziomowa dakka[8] i mihrab w miejscu dawnego ołtarza[4]. Dawniej w meczecie znajdowało się dziewięć tablic z herbami chorwackiej szlachty związanej z regionem od 1519 do 1565 roku oraz z łacińskimi gotyckimi inskrypcjami[8]. Zostały one przeniesione do Muzeum Narodowego Bośni i Hercegowiny, gdzie znajdują się do dziś[8].
Zwarta ośmioboczna[3] dzwonnica nie zachowała się[1]. W jej miejscu wzniesiono minaret z lokalnego kamienia[8] – bihacytu[4] na podstawie o wymiarach 2,73 x 1,55 m[1]. U podstawy minaretu znajdują się dwie inskrypcje w języku arabskim opisujące jego budowę[3].
Przy meczecie znajduje się dziewięć nagrobków[8].
Galeria
Fasada
Elewacja południowa
Nagrobki przy meczecie
Wejście główne i podstawa minaretu
Minaret
.jpg)
.jpeg)
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
