Loading AI tools
brytyjski choreograf i tancerz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sir Matthew Christopher Bourne, OBE (ur. 13 stycznia 1960) – angielski choreograf i były tancerz baletowy. Zrewolucjonizował balet wprowadzając do niego taniec współczesny. Otrzymał wiele nagród, w tym: Laurence’a Oliviera, Tony i Drama Desk Award, jak również kilka honorowych doktoratów na brytyjskich uniwersytetach. W 2016 został uhonorowany Odznaką Rycerza Kawalera.
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
13 stycznia 1960 |
|---|---|
| Zawód |
tancerz, choreograf |
| Aktywność |
1985 - nadal |
| Odznaczenia | |
 | |
Matthew Bourne urodził się w Hackney w Londynie. Od dzieciństwa zafascynowany tańcem, już jako kilkuletnie dziecko zorganizował małe kółko taneczne odtwarzając wraz z rówieśnikami sceny z filmów Disneya[1]. Jako nastolatek był zapalonym łowcą autografów na West Endzie. Obejrzenie przedstawienia Jeziora Łabędziego w Royal Opera House ukierunkowało jego dalszą drogę życiową[1].
W 1978 r. Matthew zakończył edukację szkolną (w Sir George Monoux College), pracując kolejno w BBC (jako archiwista), sprzedając bilety do teatru oraz w księgarni teatralnej. Zaczął tańczyć stosunkowo późno, bez żadnego doświadczenia tanecznego zdał egzamin wstępny i w 1982 roku rozpoczął naukę w Laban Center for Movement and Dance (obecnie Conservatoire of Music and Dance) w Deptford[1], trzy lata później robiąc licencjat z tańca. Po ukończeniu studiów wraz z przyjaciółmi, Emmą Gladstone i Davidem Massinghamem założył zespół taneczny Adventures in Motion Pictures (AMP) z siedzibą w Sadler’s Wells Theatre będąc jego dyrektorem artystycznym od 1987 do 2002 roku. Zawodowo tańczył przez 14 lat, przede wszystkim we własnych przedstawieniach. W 1999 roku dał swój ostatni występ w broadwayowskiej produkcji swojej adaptacji Jeziora Łabędziego.
Po ukończeniu studiów stworzył ze swoimi przyjaciółmi kilka przedstawień ocierających się o farsę, były to: Overlap Lovers. An Intrigue in Three Parts (1987), Buck and Wing (1988), Does Your Crimplene Go All Crusty When You Rub?, Spitfire (1988), The Infernal Galop. A French Dance with English subtitles (1989), Town & Country, Highland Fling. A romantic Wee Ballet (1994)[2][1]. W tym samym roku tworzył choreografię do wznowienia Olivera! w produkcji Camerona Mackintosha.
W 1992 Bourne przygotował dla Opera North dzieło Czajkowskiego, Dziadka do orzechów, pierwsze dzieło ze zmianą konwencji (akcję osadzono w sierocińcu), nowoczesną choreografią. Od tej pory jego nazwisko stało się synonimem wywrotowych przeróbek baletowych[3].
W 9 listopada 1995 Bourne wystawił w Saddler's Wells Jezioro Łabędzie Piotra Czajkowskiego we własnej awangardowej choreografii. W całkowicie przebudowanym libretto osadzonym we współczesności głównym bohaterem stał się Książę, natomiast wszystkie role łabędzi zostały obsadzone przez mężczyzn. Dzieło przełomowe, które odniosło natychmiastowy sukces. Na wiosnę 1996 miało miejsce tournée po Wielkiej Brytanii, 11 września spektakl wystawiono w Picadilly Theatre[4], gdzie odbyło się łącznie 120 wystawień (do tej pory niepobity rekord ilości wystawień tańca klasycznego)[4]. W kolejnych latach wystawiano go z sukcesem w Los Angeles (1997)[5], na Broadwayu w Neil Simon Theatre (124 przedstawienia)[6]. W kolejnych latach miały miejsce tournée po Wielkiej Brytanii, Europie, Stanach i Japonii.
W 1997 roku Bourne inscenizował Kopciuszka z muzyką Prokofiewa. W roku 2000 w Theatre Royal w Plymouth wystawił balet The Car Man[7], z librettem luźno opartym na operze Bizeta Carmen. 2002 roku Bourne powołał nową firmę New Adventures. W tym samym roku miały miejsce dwie produkcje: premiera Play Without Words odbyła się w ramach sezonu National Theatre Transformations. Odświeżona adaptacja Dziadka do orzechów (pod zmodyfikowanym tytułem Nutcracker!) miała premierę w Sadler’s Wells w 2002 i była transmitowana przez BBC1 rozpoczynając światową trasę koncertową. W tym samym roku miało miejsce wznowienie musicalu My Fair Lady. W 2004 wyreżyserował wznowienie musicalu Mary Poppins (oba spektakle produkcji Mackintosha).
W 2005 r. New Adventures zaprezentowało produkcję Edward Scissorhands[8], opartą na filmie Tima Burtona, której światowa premiera odbyła się również w Sadlers Wells. Po pobiciu rekordów kasowych przez 11-tygodniowy sezon, spektakl podróżował po w Wielkiej Brytanii, debiutował w Azji później miała miejsce sześciomiesięczna trasa koncertowa po USA.
Balet Dorian Gray, oparty na powieści Oscara Wilde'a, miał swoją premierę na festiwalu w Edynburgu w 2008 roku[9]. Później w 2008 roku Bourne wyreżyserował kolejne wznowienie Olivera! (z Rowanem Atkinsonem w roli Fagina)[10], w londyńskim teatrze Drury Lane. W 2010 r. New Adventures wystawiło adaptację Władcy much Williama Goldinga w Theatre Royal w Glasgow[11].
W 2016 roku Bourne stworzył swoją kolejną produkcję The Red Shoes[12], opartą na filmie Powella i Pressburgera, z muzyką Bernarda Herrmanna. Premiera odbyła się w Sadler’s Wells Theatre 6 grudnia 2016 r. W maju 2019 w Curve, Leicester miała miejsce kolejna premiera. Romeo i Julia z muzyką Prokofiewa rozpoczął brytyjskie tournée, które zakończyło się miesięcznymi pokazami w Saddler's Wells[13].
Osiągnięcia w choreografii zostały docenione ponad 30 międzynarodowymi nagrodami, otrzymał także sześć doktoratów honoris causa. W 2001 został uhonorowany Orderem Imperium Brytyjskiego[14]. W 2014 roku otworzył Matthew Bourne Theatre (nazwany na jego cześć) przy szkole do której uczęszczał - Sir George Monoux College we wschodnim Londynie. Otrzymał w 2016 z rąk księcia Karola Odznakę Rycerza Kawalera[15][16][17]. W czerwcu 2018 roku Matthew otrzymał honorowy stopień doktora literatury Uniwersytetu Oksfordzkiego[18].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
