Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mario Berti (ur. 3 lutego 1881 w La Spezia, zm. w 1964 tamże) – włoski wojskowy, generał, żołnierz obu wojen światowych, hiszpańskiej wojny domowej oraz wojny w Etiopii. Najbardziej znany z dowodzenia włoską 10 Armią w czasie włoskiej inwazji na Egipt w 1940 r.
 | |
 generał | |
| Data i miejsce urodzenia |
3 lutego 1881 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1964 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
      | |
Urodził się w La Spezia 3 lutego 1881 r. w zamożnej rodzinie z klasy średniej. Jego ojciec, pochodzący z Pistoi, został nagrodzony ziemią w La Spezia po Risorgimento. Berti nigdy się nie ożenił i nie miał dzieci, ale posiadał dwóch bratanków i siostrzenicę, jego jedynych spadkobierców[1].
Na początku działań wojennych na froncie włoskim I wojny światowej Berti stacjonował w Libii, ale w marcu 1916 r. został przydzielony do sztabu 1 Armii, stacjonującej w Trydencie[2]. Brał udział w bitwie pod Asiago i awansował do stopnia podpułkownika za nadzwyczajne zasługi bojowe ze starszeństwem od 31 maja 1917 r., a następnie uczestniczył w wyparciu wojsk austriackich z Trydentu w 1918 r.[2] Został odznaczony Srebrnym Medalem za Męstwo Wojskowe oraz brytyjskim Orderem Wybitnej Służby przypiętym do piersi osobiście przez Winstona Churchilla[2]. W bardzo młodym wieku został awansowany do stopnia pułkownika i odznaczony Krzyżem Kawalerskim Wojskowego Orderu Sabaudzkiego[2].
Awansowany na generała brygady 14 listopada 1932 r., od następnego roku był dowódcą artylerii korpuśnej w Turynie, a następnie kolejno 9 Dywizji Piechoty „Pasubio”[3] i 3 Dywizji Szybkiej „Principe Amedeo Duca d’Aosta”[4]. Po wybuchu hiszpańskiej wojny domowej był zastępcą dowódcy Corpo Truppe Volontarie[5], zastępując na tym stanowisku gen. Ettore Bastico po zakończeniu bitwy o Santander w 1937 r.[6] W tym czasie miał być awansowany na generała armii, ale włoski przywódca Benito Mussolini, odkrywszy, że Berti był kawalerem, wycofał postanowienie z następującą motywacją: „Jaki to generał, co nie dba o swoje życie osobiste?”[7].
Po zakończeniu bitwy o Aragonię został jednak ostatecznie awansowany na generała armii za zasługi wojenne ze starszeństwem od 25 kwietnia 1938 r. Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Sabaudzkiego i pozostawił dowództwo Corpo Truppe Volontarie nowo minowanemu generałowi Gastone Gambara[8], a sam powrócił do Włoch. W latach 1939–1940 dowodził XV Korpusem Armijnym[9]. Świadom, że zaangażowanie Włoch w wojnę hiszpańską wyczerpało dostępne zasoby wojenne, czyniąc kraj niezdatnym do prowadzenia wojny z Wielką Brytanią i Francją, został usunięty z Ministerstwa Wojny i wysłany do Libii, uważanej wtedy za sektor drugiej kategorii.
Kiedy Włochy przystąpiły do II wojny światowej 10 czerwca 1940 r., Berti przebywał w Afryce Północnej i objął dowództwo nad 10 Armią rozmieszczonej wzdłuż granicy z Egiptem, zastępując gen. Francesco Guidiego[10].
Pod jego dowództwem 10 Armia przeprowadziła inwazję na Egipt, wbijając się na około 100 km w głąb terytorium wroga do Sidi Barrani[11]. Z przyczyn logistycznych dalsze natarcie musiało zostać wstrzymane. Berto rozmieścił swoje wysunięte jednostki w szeregu ufortyfikowanych, oddalonych od siebie pozycji[11].
Kiedy 9 grudnia na włoski pozycje w Egipcie spadł brytyjski kontratak w ramach operacji Compass[11], Berti był na urlopie we Włoszech z powodu choroby i wrócił do Libii dopiero 14 grudnia, ale z powodu dramatycznej sytuacji na froncie został zwolniony z dowodzenia 10 Armią 23 grudnia i zastąpiony rozkazem marszałka Włoch Rodolfo Grazianiego przez gen. Giuseppe Tellera[12].
Berti odszedł z wojska po podpisaniu zawieszenia broni 8 września 1943 r. i wrócił do swojej willi w La Spezia[13]. Oskarżony o zbrodnie wojenne po zakończeniu wojny, został uniewinniony od wszystkich zarzutów i zmarł w 1964 r.[13]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.svg){kind=small}
