Kulik mniejszy (Numenius phaeopus) – gatunek średniej wielkości ptaka brodzącego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie jest zagrożony wyginięciem.
Kulik mniejszy zamieszkuje w zależności od podgatunku[2][4]:
Numenius phaeopus islandicus – Islandia na południe do północnej Szkocji, w niewielkiej liczbie północno-wschodnia Grenlandia. Zimuje w zachodniej Afryce.
Numenius phaeopus rufiventris – zachodnia, środkowa i północna Alaska, północno-zachodnia Kanada. Zimuje na wybrzeżach od zachodnich USA do Ameryki Południowej.
kulik kanadyjski[5] (Numenius phaeopus hudsonicus) – zachodnie i południowe wybrzeże Zatoki Hudsona. Zimuje na wybrzeżach od południowej części USA przez Karaiby po południową część Ameryki Południowej.
Część autorów, m.in. IOC, wydziela podgatunki północnoamerykańskie (rufiventris i hudsonicus) do odrębnego gatunku o nazwie kulik kanadyjski (Numenius hudsonicus)[4].
Wygląd
Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Ciało szarobrązowe, na wierzchu, szyi i piersi podłużne ciemne plamy. Wierzch głowy czarnobrązowy z jasną pręgą pośrodku i obramowany jasnymi brwiami. Kuper biały, a ogon jasny z poprzecznym prążkowaniem. Spód jasny, a sam brzuch biały. Dziób długi, wygięty ku dołowi. Nogi oraz dziób czarne. N. p. alboaxillaris ma jaśniejsze i niemal pozbawione prążkowania spodnie strony skrzydeł. N. p. variegatus i N. p. hudsonicus mają brązowe spodnie strony skrzydeł. Ponadto N. p. hudsonicus ma bardziej cielisty ton upierzenia, a kuper brązowy.
Wymiary średnie
długość ciała ok. 40–48 cm rozpiętość skrzydeł ok. 70–90 cm masa ciała ok. 230–600 g
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju-czerwcu 4 jaja.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 22–28 dni przez obydwoje rodziców, jednak częściej na jajach siedzi samica. Pisklętami zajmują się oboje rodzice.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje kulika mniejszego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International z 2015 roku, zawiera się w przedziale 1,0–2,3 milionów osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].
Van Gils, J., Wiersma, P. & Kirwan, G.M.:Whimbrel (Numenius phaeopus).[w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line].2019.[dostęp 2019-11-19].
Numenius phaeopus (Kulik mniejszy). W:M.Gromadzki (red.):Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny.T.8:Ptaki (część II).Warszawa:Ministerstwo Środowiska,2004,s.108–111. ISBN83-86564-43-1.