Loading AI tools
wieś w województwie mazowieckim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kołbiel – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie otwockim, w gminie Kołbiel[3][5]. Siedziba gminy Kołbiel oraz rzymskokatolickiej parafii Świętej Trójcy. Ośrodek sztuki ludowej znany m.in. z pasiaków i kilimów. Dawniej miasto, Kołbiel uzyskała lokację miejską w 1532 roku, zdegradowana w 1870 roku[6]. W drugiej połowie XVI wieku Kołbiel położona była w powiecie garwolińskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.
wieś | |
Kościół parafialny pw. św. Trójcy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
126 m n.p.m. |
Liczba ludności (2021) |
1819[1] |
Strefa numeracyjna |
25 |
Kod pocztowy |
05-340[2] |
Tablice rejestracyjne |
WOT |
SIMC |
0674767[3] |
Położenie na mapie gminy Kołbiel | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie powiatu otwockiego | |
52°03′52″N 21°29′00″E[4] | |
Strona internetowa |
Kołbiel leży na Równinie Garwolińskiej, na południowy wschód od Otwocka, przy drodze krajowej nr 17, będącej częścią drogi międzynarodowej E372 oraz drodze krajowej nr 50, nad rzeką Świder, w odległości 3 kilometrów od wsi przystanek kolejowy Kołbiel.
Ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą˛ ze starożytności i wczesnego średniowiecza. Wieś założona w 1326 r. przy przeprawie przez Świder na trakcie z Czerska do Liwu. Pierwsze wzmianki o Kołbieli pochodzą z 1407 roku, gdy prawdopodobnie został pobudowany drewniany kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy, ufundowany przez Mikołaja Kurzca herbu Jasieńczyk z rodu Kolibielskich z Kołbieli (Kolibieli) i Mikołaja herbu Pobóg z Sufczyna. W 1422 roku biskup poznański Andrzej Łaskarz z Gosławic podniósł ów kościół do rangi kościoła parafialnego. Obecny kościół wybudowany został według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego w 1901 r. w stylu neogotyckim. W kościele parafialnym znajduje się barokowy ołtarz główny św. Trójcy z XVII w., drewniane ołtarze boczne w stylu renesansowym: św. Józefa z XVI w. i Miłosierdzia Bożego. Parafia w Kołbieli należy do dekanatu mińskiego św. Antoniego, diecezji warszawsko-praskiej.
Kołbiel niegdyś posiadała prawa miejskie (miasto prywatne), nadane w 1532 roku przez króla Zygmunta I Starego, potwierdzone w 1624. Podobnie jak wiele innych miejscowości z zaboru rosyjskiego Kołbiel utraciła prawa miejskie w roku 1869 na mocy ukazu carskiego. W 1806 roku Kołbiel nabywają Zamoyscy, przyczynia się to do ożywienia miasta. W 1877 roku uruchomienie Nadwiślańskiej Linii Kolejowej. W 1853 roku powstała w Kołbieli gmina żydowska, do II wojny światowej istniała drewniana synagoga.
W czasie kampanii wrześniowej stacjonowała tu 16 eskadra towarzysząca[8].
W 1941 Niemcy utworzyli w Kołbieli getto dla ludności żydowskiej[9]. Przebywało w nim ok. 1000 Żydów z powiatu mińskiego[9]. 27 września 1942 getto zostało zlikwidowane, a jego mieszkańcy wywiezieni do obozu zagłady w Treblince[9]. W 1944 miały miejsce ciężkie walki wojsk pancernych Armii Czerwonej z Niemcami.
Okolice Kołbieli słyną z odrębnej kultury ludowej, jednym z jej przejawów jest tradycyjny strój kobiecy szyty z tkaniny samodziałowej. Na przenośnych warsztatach tkackich zwanych staciwami powstają tkaniny lniano-wełniane o charakterystycznym układzie bardzo drobnych kolorowych prążków, które występują w skupiskach na jednobarwnym, najczęściej czerwonym tle. W podobny sposób tworzone są chodniki zwane szmaciakami oraz narzuty i tkaniny pościelowe. Do dziś pielęgnowana jest tradycja wycinanek z kolorowego papieru glansowanego. W Kołbieli i okolicy zachowało się miejscowe budownictwo drewniane[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.