Loading AI tools
apostoł, święty Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Juda Tadeusz Apostoł (Juda od hebr. יהודה, jehudah „chwała Jahwe”[1]; Tadeusz od aram. tadda – pierś; godny czci, odważny), zwany również Juda(sz), brat Jakuba[2] albo Tadeusz (Lebeusz)[3], czasem nazywa się go Judą Jakubowym (zm. ok. 80) – jeden z dwunastu apostołów, według tradycji brat Jakuba, brat Pański i autor Listu Judy (por. Jud 1,1). Zaliczany do grona męczenników, święty Kościoła katolickiego oraz prawosławnego.
| brat Pański apostoł męczennik | |
 Św. Juda Tadeusz, obraz Georges’a de La Toura | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczony przez | |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty | |
| Patron |
Armenii i spraw trudnych |
Widnieje na listach Dwunastu Apostołów w Łk 6,16 oraz Dz 1,13 jako Juda Jakubowy. Ewangelia Jana określa go słowami Juda, ale nie Iskariota. Chociaż określenie Jakubowy może znaczyć syn Jakuba, tradycja, przynajmniej zachodnia, utożsamia go z Judą, bratem Jakuba (por. Jud 1,1), który był synem Kleofasa. Juda był jednym z braci Pańskich i autorem nowotestamentalnego Listu Judy[4]. Inne teksty biblijne wskazujące pokrewieństwo z Jezusem, to Mk 6,3; Ga 1,19; Mt 10,3[5]. Przypis do Mt 12,46 w Biblii Tysiąclecia (wydanie trzecie) podaje natomiast, że byli stryjecznymi lub ciotecznymi braćmi Jezusa Chrystusa (z punktu widzenia rzymskokatolickiego Jezus nie miał biologicznych braci).
W apokryfach Juda Tadeusz i Jakub Sprawiedliwy bywają przedstawiani jako synowie Józefa Sprawiedliwego[1] z pierwszego małżeństwa, m.in. w Opowiadaniu o Józefie cieśli.
W czasie Ostatniej Wieczerzy to on skierował pytanie do Mistrza:
Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu?[6]
Po Zesłaniu Ducha Świętego według św. Hieronima głosił naukę chrześcijańską w okolicach Edessy, według św. Paulina z Noli na terenie Libii, a według św. Wenancjusza Fortunata w Mezopotamii i Persji, gdzie poniósł męczeńską śmierć wraz ze św. Szymonem[1]. Apokryf Passio Simonis et Iudae opisuje śmierć Judy i Szymona poprzez obicie kijami w Persji w mieście Suanir[7].
Relikwie Judy znajdują się w bazylice św. Piotra w Rzymie.
Św. Atanazy i św. Augustyn przypisują mu autorstwo Listu Judy zaliczanego do ksiąg Nowego Testamentu. Okazją do jego powstania (ok. 67) było pojawienie się błędnych nauk. Apostoł uważał za swój obowiązek utwierdzić czytelników w prawdziwej wierze i zachęcić do rzetelnego życia w społeczności i wierze Kościoła[1].
.jpg)
Juda Apostoł jest patronem Armenii, diecezji siedleckiej oraz spraw trudnych i beznadziejnych[8].
W kościołach katolickim, ewangelickim i anglikańskim jego święto liturgiczne obchodzone jest 28 października, razem ze św. Szymonem.
Kościoły Wschodu, z uwagi na liturgię według kalendarza juliańskiego, wspominają apostoła Judę, w zależności od Kościoła:
Koptyjski Kościół Ortodoksyjny, który posiada własny kalendarz podzielony na 13 miesięcy, wspomina Apostoła odpowiednio 26 czerwca i 23 lipca (przeniesienie relikwii z Syrii do Konstantynopola przez cesarza Konstantyna)[10].
.JPG)
W ikonografii zachodniej przedstawiany jest z pałką lub włócznią w ręku, na pamiątkę swojej śmierci (został zabity pałkami lub włócznią) w czerwonej szacie lub w brązowo-czarnym płaszczu z obrazem przedstawiającym Jezusa (mandylionem)[11].
Atrybutami świętego są: kamienie, krzyż, księga, laska, łódź rybacka, maczuga, miecz, pałki, i topór[11].
W sztuce wschodniej, na ikonach, apostoł ubrany jest w długie, czerwone szaty. Ma długie ciemne włosy i niedługą, przyprószoną siwizną brodę. W dłoni (lub obu) trzyma zwinięty lub rozwinięty zwój[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
