Loading AI tools
polska działaczka społeczna pochodzenia żydowskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Joanna Sobolewska-Pyz, Inka Sobolewska (ur. 31 lipca 1939 w Warszawie) – polska działaczka społeczna pochodzenia żydowskiego, świadek Holocaustu, z wykształcenia socjolog, w latach 2012–2018 przewodnicząca Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu (SDH).
| Data i miejsce urodzenia |
31 lipca 1939 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
socjolog, działaczka społeczna |
| Narodowość |
polska |
| Alma Mater | |
| Stanowisko |
Przewodnicząca Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu (2012–2018) |
Urodziła się 31 lipca 1939 w Warszawie jako córka Tadeusza Grynszpana (zm. 1943) i Haliny z d. Zylberbart (1914–1943)[1].
Podczas niemieckiej okupacji Grynszpanowie jako Żydzi mieszkali w getcie warszawskim. W kwietniu 1943 rodzice trafili na Umschlagplatz, zaś Joanna została uratowana przez granatowego policjanta i przeniesiona na aryjską stronę miasta[1], dzień przed wybuchem powstania w getcie[2]. Początkowo zamieszkała u nauczycielki swojej matki, a 2 maja trafiła pod opiekę Anastazji (1899–1958) i Waleriana (1897–1965) Sobolewskich, którzy ją adoptowali[1]. W 2006 oboje zostali uhonorowani pośmiertnie medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[3][4]. Sobolewscy mieszkali w Warszawie, a następnie – z obawy przed donosem – w Milanówku[5].
Wojnę przeżyły, o czym sama Joanna nie wiedziała, jej ciotka i babka[6]. O swym żydowskim pochodzeniu dowiedziała się w wieku 18 lat. Ukończyła socjologię na Uniwersytecie Warszawskim, z którym następnie związała swoją zawodową karierę[1].
W 1991 była członkiem założycielem Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu[1], jego wiceprzewodniczącą[7], a w latach 2012–2018 – przewodniczącą[1][2][8].
Aktywnie uczestniczyła w prezentowaniu prawdy i świadectwa o Szoa, w przywracaniu pamięci zapomnianym Sprawiedliwym wśród Narodów Świata. Występowała w debatach, spotkaniach i mediach[6][9][10][11][2][5][12][13].
Dzieląc się wspomnieniami brała udział, wraz z Elżbietą Ficowską i ks. Romualdem Jakubem Wekslerem-Waszkinelem, w spektaklu-spotkaniu pt. „Matki” w reżyserii Pawła Passiniego, z tekstem Patrycji Dołowy, powstałego według idei Gołdy Tencer, a wystawionego przez Teatr Żydowski[14][15].
Była pomysłodawczynią wystawy „Moi żydowscy rodzice, moi polscy rodzice”[1] zrealizowanej przez SDH we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, Fundacją im. Róży Luksemburg oraz Fundacją Shalom, Austriackim Forum Kultury, Stowarzyszeniem im. Jana Karskiego – Instytutem Kultury Spotkania i Dialogu oraz Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. Wystawa prezentowana była w Warszawie (Muzeum Polin oraz Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera), Kielcach (Instytut Kultury Spotkania i Dialogu) i Łodzi (Centrum Dialogu), towarzyszyła jej publikacja albumu[16].
Była członkiem komitetu Ogrodu Sprawiedliwych w Warszawie[17]. Korespondowała z prof. Michałem Głowińskim[18]. Jest autorką rozdziału w książce Dzieci Holocaustu mówią, pod redakcją Jakuba Gutenbauma i Agnieszki Latały, wydanej w 2001 po polsku, a w 2005 po angielsku przez Northwestern University Press (jako The Last Eyewitnesses, Volume 2: The Children of the Holocaust Speak)[19]. Była redaktorką antologii wspomnieniowej Zapukali do drzwi[20].
Jej wspomnienia (historia mówiona) z okresu II wojny znalazły się w zbiorach United States Holocaust Memorial Museum[21] oraz Muzeum Historii Żydów Polskich Polin[22]. Udzieliła wywiadu Remigiuszowi Grzeli opublikowanego w książce Obecność. Rozmowy z 2015[23].
Została wyróżniona Nagrodą Femina Bona przyznawaną przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego „w uznaniu wyjątkowości postaci i dzieła życia Laureatów”[9].
29 listopada 2017 w imieniu Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu odebrała nagrodę specjalną od Muzeum Historii Żydów Polskich Polin[24].
Nazywana była Inką[25]. Jest spokrewniona z Felicją Czerniaków, żoną Adama Czerniakowa, prezesa warszawskiego Judenratu[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
