Iwan Piotrowicz Iwanow-Wano (ros. Иван Петрович Иванов-Вано; ur. 27 stycznia ? / 8 lutego 1900 w Moskwie , zm. 25 marca 1987 tamże) – radziecki scenarzysta, animator i reżyser filmów animowanych . Czołowy przedstawiciel i teoretyk radzieckiej kinematografii rysunkowej, jej współorganizator i pracownik od początku istnienia[1] . Ludowy Artysta RFSRR (1969). Członek KPZR od 1951 roku[2] . Ludowy Artysta ZSRR (1985).
Szybkie fakty Prawdziwe imię i nazwisko, Data i miejsce urodzenia ...
Zamknij
Grób Iwana Iwanowa-Wano na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie
Pionier radzieckiej animacji rysunkowej[3] . Jeden z najstarszych radzieckich twórców-animatorów. Często nazywany bywa rosyjskim Disneyem [4] . Jest twórcą pierwszego w ZSRR pełnometrażowego rysunkowego filmu barwnego Konik Garbusek (1947)[5] – filmu animowanego utrzymanego w rosyjskim stylu ludowym.
W 1975 roku wykorzystując najnowsze osiągnięcia w technice filmu animowanego, nakręcił Konika Garbuska po raz drugi[6] .
W 1923 roku ukończył Wchutiemas . Rok później rozpoczął pracę jako artysta-animator, a następnie reżyser w Państwowym Technikum Kinematografii (obecnie WGIK ). Od 1936 roku pracował w studiu filmowym Sojuzmultfilm . Wykładał w WGIK, był profesorem na wydziale filmu animowanego.
Był jednym z założycieli radzieckiej szkoły animacji. Jako pierwszy nauczał w WGIK zawodu artysty filmu animowanego. Jego studentami byli m.in. Marina Sokołowa, Alina Spieszniewa, Franczeska Jarbusowa , Siergiej Alimow, Stanisław Sokołow i Arkadij Tiurin[7] .
Iwan Iwanow-Wano był twórcą animowanych bajek ludowych i literackich. Wiele jego filmów animowanych otrzymało nagrody na festiwalach filmowych. Jego ekranowe wersje rosyjskich bajek ludowych i klasycznych takich jak: Konik Garbusek (1948), Gęsi Baby-Jagi (1949), Bajka o śpiącej królewnie i siedmiu junakach (1951), Śnieżka (1952), Mańkut (1964), Pory roku (1969) oraz Bitwa nad Kierżeńcem (1971) należą do jego najlepszych dzieł[2] .
Spoczywa pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie [8] .
Reżyser
Czarny i biały [1] (ros. Блэк энд уайт , 1932 , z L. Amalrik )
Żurnal Sojuzmultfilmu nr 2/1941 (ros. Журнал Союзмультфилма Но.2/1941 , 1941 , razem z A. Iwanowem , O. Chodatajewą , Z. i W. Brumberg )
Buciory faszystów depczą naszą ojczyznę (ros. Не топтать фашистскому сапогу нашей Родины , 1941 ) z A. Iwanowem )
Skradzione słońce ((ros. Краденое солнце , 1944 )
Zimowa bajka [1] (ros. Зимняя сказка , 1945 )
Konik Garbusek [1] [3] (ros. Конёк-Горбунок , 1947 , z A. Snieżko-Błocką )
Gęsi Baby-Jagi [1] [3] [5] (ros. Гуси-лебеди , 1949 , z A. Snieżko-Błocką )
Obcy głos (ros. Чужой голос , 1949 )
Bajka o śpiącej królewnie i o siedmiu bohaterach [5] (ros. Сказка о мёртвой царевне и о семи богатырях , 1951 , z A. Snieżko-Błocką )
Śnieżka [1] [3] [5] (ros. Снегурочка , 1952 )
Koncert w lesie [1] (ros. Лесной концерт , 1953 )
Brudasy, strzeżcie się! [1] (ros. Мойдодыр , 1954 )
Odważny zając [5] (ros. Храбрый заяц , 1955 )
Dwanaście miesięcy [1] (ros. Двенадцать месяцев , 1956 , z M. Botowem )
W pewnym królestwie [3] [5] (ros. В некотором царстве , 1957 , razem z M. Botowem )
Przygody Buratina [3] [5] (ros. Приключения Буратино , 1959 , razem z M. Botowem i D. Babiczenką )
Mańkut [9] (ros. Левша , 1964 , z W. Danilewiczem )
Pory roku (ros. Времена года , 1969 , z J. Norsztejnem )
Bitwa nad Kierżeńcem (ros. Сеча при Керженце , 1971 , z J. Norsztejnem , według legendy o Świtezi i poematu symfonicznego Rimskiego-Korsakowa )
Ave Maria (ros. Аве Мария , 1972 , z W. Danilewiczem )
Konik Garbusek [3] (ros. Конёк-Горбунок , 1975 , z B. Butakowem )
Bajka o carze Sałtanie (ros. Сказка о царе Салтане , 1984 , z L. Milczinem według baśni Puszkina )
Animowana propaganda radziecka (ros. Советская мультипликационная пропаганда , ang. Animated Soviet Propaganda , 1997)
Michaił Barysznikow – bajki z mojego dzieciństwa (ros. Истории из моего детства , ang. Stories from My Childhood , 1998)
Konik Garbusek (1947)
1948: Nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Mariańskich Łaźniach (Czechosłowacja)
Odważny zając (1955)
1957: Dyplom na I Brytyjskim Festiwalu filmów animowanych w Londynie (Anglia)
W pewnym królestwie (1957)
1958: Pierwsza nagroda na XI Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlowych Warach (Czechosłowacja)
Mańkut (1964)
1964: Dyplom Honorowy na VII Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych i Dokumentalnych w Lipsku (NRD)
Pory roku (1969)
1970: Dyplom Honorowy na III Międzynarodowym Festiwalu filmów animowanych w Mamaia (Rumunia)
Bitwa nad Kierżeńcem (1971)
1972: Dyplom Honorowy na II Międzynarodowym Festiwalu filmów animowanych w Zagrzebiu (Jugosławia)
1973: Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu filmów animowanych w Nowym Jorku (USA)
Konik Garbusek (1975)
1979: Grand Prix na I Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Warnie (Bułgaria)
1979: Grand Prix na VI Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Teheranie (Iran)
Źródło:[10]
Jerzy Płażewski, Filmowcy radzieccy i ich dorobek (1918-1957) , Warszawa 1957, s. 65.
Tadeusz Lubelski, Encyklopedia kina , Biały Kruk, 2003, s. 442.
Sztuka animacji : od ołówka do piksela : historia filmu animowanego / aut. Ryan Ball [et. al.] ; przedm. Jeffrey Katzenberg i Bill Plympton ; [red. Jerry Beck] ; tł. Ewa Romkowska, Andrzej Kołodyński; red. Konrad J. Zarębski. - Warszawa : „Arkady”, 2006, s. 235.
Zbigniew Pitera , Leksykon reżyserów filmowych: Reżyserzy zagraniczni , Wydawn. Artystyczne i Filmowe 1978, s. 93.
Edward Pawlak, Barbara Pełka, Film radziecki w Polsce , Warszawa 1985, s. 96-97.
Rostisław Jurieniew, Historia filmu radzieckiego , Warszawa 1977, s. 211.