IV wiek

Ten artykuł od 2021-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400

Urodzili się

345 lub 347 – święty Hieronim, doktor Kościoła, autor Wulgaty, pierwszego przekładu Biblii na łacinę
354 (13 listopada) – święty Augustyn, teolog, autor O Państwie Bożym (De Civitate Dei)

Zmarli

ok. 305 – Porfiriusz z Tyru, filozof ze szkoły neoplatońskiej
337 (22 maja) – Konstantyn Wielki, cesarz rzymski, autor edyktu mediolańskiego
ok. 340 – Euzebiusz z Cezarei, jeden z pierwszych historyków Kościoła
363 (26 czerwca) – Julian Apostata, cesarz rzymski, zabity podczas potyczki z Persami
374 – Marceli z Ancyry, biskup Ancyry, przeciwnik arianizmu
378 (9 sierpnia) – Walens, cesarz rzymski, zabity przez Wizygotów pod Adrianopolem

Wydarzenia w Europie

301 – próbując powstrzymać inflację cesarz Dioklecjan wydał edykt w sprawie cen maksymalnych oraz maksymalnej wysokości płac
303 – dekret cesarza Dioklecjana zabraniający praktykowania religii chrześcijańskiej zapoczątkował ostatnie poważne prześladowania chrześcijan
305 – Dioklecjan abdykował i zamieszkał w pałacu w Splicie
306 – Konstantyn I został cesarzem rzymskim
ok. 310 – Konstantyn I wprowadził nową złotą monetę – solida
311 – edykt tolerancyjny Galeriusza kończy ostatnie poważne prześladowania chrześcijan
312 – po bitwie koło mostu Mulwijskiego (28 października) Konstantyn I Wielki został jedynowładcą zachodniej części cesarstwa rzymskiego
luty 313 – edykt tolerancyjny Konstantyna (tzw. mediolański)
313–322 – budowa pierwszej bazyliki chrześcijańskiej w Rzymie
317 – zarządzenie cesarskie, według którego pracownicy mennicy byli na stałe związani z miejscem pracy (cel: poprawa sytuacji miast, zapobieżenie ucieczce ludności miejskiej na prowincję)
324 – Konstantyn I założył Konstantynopol
325
- pierwszy powszechny sobór biskupów chrześcijańskich cesarstwa rzymskiego w Nicei (przyjęto tzw. nicejski symbol wiary)
- cesarz Konstantyn I zakazał publicznych walk gladiatorów
330 – Konstantyn I przeniósł swą oficjalną rezydencję i stolicę państwa do Konstantynopola
332
- konstytucja Konstantyna w sprawie kolonów
- pokój cesarstwa rzymskiego z Wizygotami
337 – najazd Persów na Armenię i Mezopotamię
340 – biskup Eustachy z Sevastia Fontica założył pierwsze hospicjum
341 – ariański misjonarz Wulfila zostaje pierwszym biskupem Gotów
350 – pierwszy szpital cywilny w Rzymie (założony przez chrześcijan)
355
- osiedlenie się Franków w Galii
- cesarz Julian rozpoczął wojnę z Germanami w Galii
357 – Rzymianie pobili Alamanów pod Argentoratum
360 – Piktowie i Szkoci przełamali mur Hadriana
361–363 – cesarz Julian próbował przywrócić pogaństwo w cesarstwie rzymskim
362 – w Rzymie powstał pierwszy publiczny szpital
368 – Piktowie, Szkoci i Sasi napadli na Londinium (obecny Londyn) i złupili je
370 – Teodozjusz I Wielki wyparł Piktów i Szkotów za mur Hadriana
ok. 372 – Hunowie pokonali króla Ostrogotów, Ermanaryka
375 – rozgromienie Alanów i Gotów przez Hunów
376 – przekroczenie Dunaju przez Wizygotów, którzy za zgodą cesarza Walensa osiedlili się w Tracji
378 (9 sierpnia) – bitwa pod Adrianopolem, Wizygoci rozgromili rzymskie wojska i zabili cesarza Walensa
379 – cesarz Teodozjusz odniósł sukces (zawarł układy) w walce z plemionami barbarzyńskimi: Gotami, Hunami, Alamanami, Sarmatami, Wandalami, Kwadami i Markomanami
381 – sobór biskupów chrześcijańskich w Konstantynopolu ponownie potępił arianizm
382 – ugoda z Wizygotami, mocą której osiedlili się na południowym brzegu Dunaju jako sprzymierzeńcy Rzymu
391 – cesarz Teodozjusz wydał zakaz wyznawania pogańskich kultów
393 – cesarz Teodozjusz zakazał organizowania igrzysk olimpijskich, uznając je za relikt pogaństwa
395 – podział cesarstwa rzymskiego między synów Teodozjusza na część wschodnią i zachodnią
397 – święty Ninian wylądował w zatoce na półwyspie Galloway

Wydarzenia w Azji

310–379 – panowanie Szapura II z dynastii Sasanidów
313 – armia koreańskiej ligi plemiennej Kogurjo wyparła wojska chińskie z prowincji Lelang (koniec 420-letniej okupacji chińskiej)
317 – w wyniku najazdów Xiongnu, Xianbei i plemion tybetańskich, zaczął się w Chinach okres rozbicia dzielnicowego
320 – Ćandragupta I założył w północnych Indiach państwo Guptów
około 350 – najazd Białych Hunów (Heftalitów) na Persję i Indie
359 – najazd Persów na Syrię
około 360 – chińscy kupcy dotarli do Eufratu
365 – połączenie Armenii z Persją
371 – wojska koreańskiego królestwa Pekdze pod Pjongjangiem zadały klęskę armii koreańskiej ligi plemiennej Kogurjo
372 – król Kogurjo, Sosurim założył szkołę wyższą, tzw. Tehak, kształcącą przyszłych urzędników
386
- podział Armenii między Persję i Rzym
- w północnych Chinach rządy objęła Północna dynastia Wei
około 400
- indyjskie królestwo Guptów osiągnęło najwyższy poziom swego politycznego i kulturalnego rozwoju
- początki japońskiego pisma opartego na chińskich ideogramach

Wydarzenia w Afryce

333 – za panowania króla Ezany Aksum przyjęło chrześcijaństwo
350 – Aksum zniszczyło kuszyckie królestwo Meroe
391 – zniszczenie biblioteki aleksandryjskiej
396 – święty Augustyn został biskupem Hippo Regius
ok. 400 – powstały pierwsze miasta w Afryce subsaharyjskiej

Wydarzenia w Ameryce

około 350
- początek dominacji kultury Tiahuanaco w Andach
- początek szczytowego okresu rozwoju kultury Nazca
około 400 – powstanie amazońskiej kultury Marajoara