Loading AI tools
amerykański historyk Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Howard Zinn (ur. 24 sierpnia 1922 w Nowym Jorku, zm. 27 stycznia 2010 w Santa Monica)[1] – amerykański historyk, w latach 1964–1988 profesor Boston University; weteran wojenny.
.jpg) Howard Zinn, 2009 | |
| Data i miejsce urodzenia |
24 sierpnia 1922 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 stycznia 2010 |
| Zawód, zajęcie |
historyk |
Urodził się w rodzinie biednych żydowskich imigrantów w Brooklynie.[potrzebny przypis] Jego rodzice pracowali w fabryce. Zinn nie posiadał własnej biblioteki, a jego wykształcenie zostało ukształtowane na pismach Charlesa Dickensa.[potrzebny przypis] Studiował również twórcze pisanie w Thomas Jefferson High School. Jako nastolatek pracował w stoczni.[potrzebny przypis]
Z powodu wrogiego nastawienia do faszyzmu wstąpił do armii. Podczas II wojny światowej wykonywał loty bombowe jako pilot, niszcząc cele w Berlinie, Czechosłowacji i na Węgrzech[2]. Jego antywojenne stanowisko spowodowane było po części osobistymi doświadczeniami. W kwietniu 1945 roku brał udział w eksperymentalnym użyciu napalmu w miejscowości Royan na zachodzie Francji.[potrzebny przypis] Te doświadczenia uwrażliwiły go na przyszłość, także odnośnie do dylematów etycznych amerykańskich żołnierzy na polu wojny.[potrzebny przypis] Zinn kwestionował odtąd użycie wojska, ponieważ często skutkowało ono masowymi ofiarami wśród cywilów (Hiroszima i Nagasaki, wojna w Wietnamie, wojna w Iraku i Afganistanie). Wskazywał na podstępny język propagandy, który określał eufemizmami działania wojenne, ukrywając prawdziwe zamysły generałów[3].
Po II wojnie światowej wykładał na Spelman College w Atlancie w latach 1956–1963, pełnił również funkcję tzw. visiting professor na Uniwersytecie Paryskim i Uniwersytecie Bolońskim.[potrzebny przypis]
W 1964 objął stanowisko profesora nauk politycznych na Boston University, które piastował do 1988 r.[potrzebny przypis]
Zinn wierzył, że tradycyjne podejście do historii było ograniczone. Napisał A People’s History of the United States, by pokazać inne perspektywy historii Ameryki. Książka ukazuje walkę rdzennych mieszkańców Ameryki, niewolników, związkowców i innych pracowników, a także kobiet i Afroamerykanów o prawa obywatelskie. Książka była finalistką National Book Award w 1981[4].
W latach 1956–1963 był szefem wydziału historii i nauk społecznych na Spelman College. Brał udział w ruchu praw obywatelskich w celu zniesienia praktyki segregacji rasowej w hotelach.
Podczas pobytu w Spelman Zinn działał jako doradca w Pokojowym Komitecie Koordynacyjnym Studentów (ang. Student Nonviolent Coordinating Committee, SNCC). Chociaż Zinn był utytułowanym profesorem, został wyrzucony w czerwcu 1963 roku, po poparciu studentów w walce przeciwko segregacji[5].
Podczas pobytu w Georgii, w artykule na temat ruchu praw obywatelskich Albany, Zinn opisywał ludzi, którzy brali udział „rajdach wolności”, by zakończyć segregację, i niechęć prezydenta Johna F. Kennedy’ego, by przeforsować stosowne prawo. Zinn wskazywał, że w owym czasie Departament Sprawiedliwości i FBI zrobiły mało, by zatrzymać degradowanie pracowników praw obywatelskich[6].
Zinn napisał jedną z wczesnych książek wzywających do zakończenia wojny w Wietnamie. Vietnam: The Logic of Withdrawal oparta była na jego artykułach w Commonwealth, The Nation, Ramparts[7]. Na szczególną uwagę w tym kontekście zasługuje wydanie przez Daniela Ellsberga Pentagon Papers.
W grudniu 1969 radykalni historycy bez powodzenia starali się przekonać Stowarzyszenie Amerykańskich Historyków (AHA), by wydało rezolucję przeciwko wojnie w Wietnamie[8].
W późniejszych latach Zinn był doradcą Funduszu na rzecz Rozbrojenia (Disarm Education Fund)[9].
Howard Zinn sam siebie określał jako częściowo anarchistę, częściowo socjalistę, częściowo socjaldemokratę[10]. Starał się, aby na socjalizm nie patrzeć przez pryzmat ZSRR, które dało temu ruchowi złe znaczenie, ale przez pryzmat milionów ludzi, którzy współtworzyli ten ruch, opierając się na założeniu, że system ekonomiczny powinien sprzyjać nie tylko bogatym korporacjom, ale potrzebom większości ludzi; w celu budowy społeczeństwa opartego na uprzejmości i wspólnocie[11].
Po śmierci Zinna służby specjalne FBI wydały ponad czterysta stron z informacjami o życiu i działalności. Sugerowano, że w erze McCarthy’ego należał do partii komunistycznej (CPUSA), ale on zaprzeczył, jakoby miało to miejsce; jedynie brał udział w działalnościach różnych komunistycznych organizacji, dla których jedyną motywacją był wkład w krzewienie społeczeństwa obywatelskiego[12].
W latach 60. XX wieku brał czynny udział w kampanii przeciwko wojnie w Wietnamie i wpłynął na Martina Luthera Kinga; od tego czasu służby specjalne uznały go za zagrożenie dla kraju i w notatkach zwracały uwagę na krytykę Zinna pod adresem FBI, że nie chronią czarnej mniejszości przeciwko „przemocy białego motłochu”[12]. Howard Zinn był ideologicznym przywódcą tzw. peace activists; niezależnej i wpływowej organizacji działającej w Ameryce (m.in. Naomi Klein).
Zinn pływał w hotelowym basenie, gdy dostał ataku serca. W dniu, w którym zmarł, miał wygłosić mowę w muzeum sztuki w Santa Monica. Zinn pozostawił córkę Myla Kabat-Zinn, syna Jeffa Zinna i pięcioro prawnuków.[potrzebny przypis]
Za udział w ruchu pacyfistycznym otrzymał Peace Abbey Courage of Conscience Award (1996), Thomas Merton Award (1998), Eugene V. Debs Award (1998). W 1998 zdobył również Lannan Literary Award za literaturę faktu, a w następnym roku wygrał Upton Sinclair Award, która honorowała aktywizm społeczny. W 2003 otrzymał Prix des Amis du Monde diplomatique za francuską wersję jego pracy seminaryjnej, Une histoire populaire des Etats-Unis[13]. W 2006 Zinn otrzymał Haven's Center Award za życiowy wkład do krytycznej wiedzy, w Madison, w stanie Wisconsin[14]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
