Loading AI tools
lista osób z tytułem Honorowego Obywatela Miasta Poznania Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Honorowi obywatele Poznania – lista osób, którym Rada Miasta Poznania przyznała „Honorowe Obywatelstwo Miasta Poznania” – szczególny tytuł otrzymywany za wyjątkowe zasługi dla Polski i Poznania[1]. Wyróżnione tytułem osoby otrzymują dyplom, kwiaty oraz statuetkę[2].
Historycznie, od pierwszego przyznanego wyróżnienia „Honorowego Obywatelstwa Miasta Poznania”, za honorowanie osób odpowiedzialna była Rada Miejska Poznania[3]. Pierwsze tytuły „Honorowego Obywatelstwa Miasta Poznania” po przywróceniu w Polsce demokratycznego samorządu przyznawano wyłącznie na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorządzie terytorialnym[4]. Miejscowe zasady przyznawania „Honorowego Obywatelstwa Miasta Poznania” regulowane były natomiast uchwałą Rady Miasta Poznania I kadencji nr XXX/172/91 z dnia 4 czerwca 1991 roku[5]. Jak zapisano w treści uchwały, tytuł ten nadawała Rada w drodze uchwały podjętej na wniosek Radnych, Przewodniczącego Rady lub Prezydenta Miasta – bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej 2/3 ustawowego składu Rady[5]. Rada Miasta Poznania mogła ponadto, w drodze uchwały, pozbawić honorowych wyróżnień w razie stwierdzenia utraty praw honorowych przez odznaczonego[5]. Założenia te zmieniono uchwałą Rady Miasta Poznania IV kadencji nr XIX/140/IV/2003 z dnia 3 czerwca 2003 roku, w której usunięto zapis o wymogu bezwzględnej większości głosów oraz możliwości pozbawienia wyróżnienia, a także uzupełniono możliwość zgłaszania kandydatur do tytułu przez komisje Rady, po zasięgnięciu opinii klubów radnych działających w Radzie Miasta Poznania[6]. Wręczenia wyróżnień honorowych dokonuje Przewodniczący Rady w obecności Prezydenta Miasta, zazwyczaj na uroczystej sesji Rady Miasta, w dzień Patronów Poznania – Świętych Piotra i Pawła[6]. Ewidencję przyznanych wyróżnień prowadzi Biuro Rady Miasta[6]. Ostatnie zmiany w zasadach przyznawania wyróżnień przyjęła Rada Miasta Poznania V kadencji w uchwale nr LXXII/1000/V/2010 z dnia 15 maja 2010 roku zaznaczając, iż wyróżnienie przyznaje się wyłącznie osobom żyjącym i nie więcej niż jednej osobie w roku[7].
Hugo Ludwig von Below otrzymał 11 czerwca 1885 roku zgodę na przyjęcie honorowego obywatelstwa miasta Poznania[8][9]. Tytuł ten posiadali też Robert von Zedlitz-Trützschler, Richard von Seeckt, Richard Witting, Wilhelm von Waldow oraz Erich Ludendorff[10]. Wybuch I wojny światowej spowodował, iż Rada Miejska Poznania – licząc na odzyskanie niepodległości dzięki możliwemu zwycięstwu Cesarstwa Niemieckiego, postanowiła wyróżnić tytułem „Honorowego Obywatela Miasta Poznania” niemieckiego feldmarszałka Paula von Hindenburga argumentując, „że ocalił Poznań i Księstwo od najazdu Rosjan i od spustoszenia”[11]. Tytuł przyznany dowódcy 28 października 1914 roku został mu jednak odebrany w 1919 roku w wyniku działań podejmowanych po zwycięstwie strony polskiej w powstaniu wielkopolskim[12]. Na podstawie uchwały magistratu z 29 czerwca 1920 zdecydowano o wykreśleniu z ksiąg wszystkich mianowanych przed 1 stycznia 1919 honorowych obywateli miasta Poznania[13].
Pierwszym „Honorowym Obywatelem Miasta Poznania” po odzyskaniu niepodległości był Ignacy Jan Paderewski, któremu tytuł ten przyznała Rada Miejska Poznania uchwałą z dnia 21 stycznia 1920 roku[3]. Drugim wyróżnionym był Wojciech Trąmpczyński, który swój tytuł otrzymał na podstawie uchwały z dnia 28 września 1920 roku[3]. Po czternastu latach przerwy w przyznawaniu wyróżnień, uchwałą z dnia 25 kwietnia 1934 roku wyróżniono trzecią, a zarazem ostatnią osobę przed II wojną światową – Cyryla Ratajskiego[14].
| Rok | Laureat | Źródło | |
|---|---|---|---|
| 1920 |  |
Ignacy Jan Paderewski | [3] |
 |
Wojciech Trąmpczyński | ||
| 1934 |  |
Cyryl Ratajski | [14] |
W okresie powojennym tytułu nie przyznawano przez kilka dziesięcioleci[1]. Od 1990 do 2024 roku tytuł przyznano 38 osobom. Wyróżnienia nie przyznano w czterech latach: 1994, 1998, 1999 oraz 2002[15]. W 1992 oraz 1996 roku tytuł przyznano nie jednej (jak jest to przyjęte zwyczajowo), a trzem osobom, natomiast w 2005, 2006 oraz 2009 roku – dwóm osobom[15]. Jedynymi uhonorowanymi osobami pochodzącymi spoza Polski zostali Margaret Thatcher oraz Árpád Göncz[15]. Wśród wyróżnionych znalazło się 12 kobiet oraz 26 mężczyzn[15].
| Rok | Laureat | Uzasadnienie | |
|---|---|---|---|
| 1990 |  |
Edward Raczyński | „w uznaniu ogromnych zasług położonych dla Poznania i Wielkopolski”[4] |
| 1991 | Helena Przybyłek-Porębna | „składając hołd bohaterskiej postawie Pani Heleny Przybyłek-Porębnej w czasie pamiętnych wydarzeń czerwcowych 1956 roku”[16] | |
| 1992 |  |
Wiktor Dega | „w uznaniu całokształtu pracy naukowej, badawczej i wychowawczej w dziedzinie ortopedii i rehabilitacji fizycznej inwalidów, organizowania nowoczesnego kompleksu kliniki Medycyny Rehabilitacyjnej i Zakładu Rehabilitacji Przemysłowej, tak bardzo związanej z naszym miastem i z działalnością medyczną na rzecz miasta”[17] |
 |
Zbigniew Zakrzewski | „w uznaniu całokształtu pracy naukowej, badawczej i wychowawczej prowadzonej podczas wieloletniej pracy w Akademii Ekonomicznej w Poznaniu oraz w uznaniu roli popularyzatora historii i zabytków naszego miasta wyrażającej się w szeregu książek przypominających naszym mieszkańcom ich chlubną przeszłość”[18] | |
 |
Stefan Stuligrosz | „uznając wyjątkowy wkład Profesora w działalność kulturalną na terenie Poznania, szczególnie zaś za zorganizowanie i nieprzerwane – od 1939 roku – kierowanie Chórem Chłopięcym i Męskim „Poznańskie Słowiki”, który szybko zyskał uznanie w całym kraju i poza jego granicami, stając się chlubą i symbolem naszego miasta”[19] | |
| 1993 |  |
Janusz Ziółkowski | „uznając wybitną działalność samorządową, naukową, społeczną i polityczną Profesora, Jego wielki wkład w przemiany społeczno-polityczne, wprowadzane w Poznaniu, naszym województwie i w Polsce od Sierpnia 1980 roku”[20] |
| 1995 |  |
Stanisław Broniewski | „uznając wybitny wkład w walkę o wyzwolenie Polski spod okupacji hitlerowskiej podczas II wojny światowej, jak również wielkie zasługi dla poznańskiego harcerstwa”[21] |
| 1996 | .jpg) |
Margaret Thatcher | „uznając wybitną osobowość oraz zasługi dla rozwoju kontaktów brytyjsko-polskich, a zwłaszcza dla wspierania rozwoju gospodarki rynkowej oraz edukacji ekonomicznej w Poznaniu”[22] |
 |
Árpád Göncz | „uznając wybitną osobowość oraz zasługi dla rozwoju demokracji, z okazji rocznicy „Poznańskiego Czerwca 1956 r.” oraz 40 rocznicy Powstania na Węgrzech”[23] | |
 |
Jerzy Stroba | „uznając szczególne zasługi Metropolity Poznańskiego dla kształtowania życia Miasta Poznania i regionu oraz ogromną odpowiedzialność i wsparcie duszpasterskie w trudnym okresie przemian społeczno-gospodarczych”[24] | |
| 1997 |  |
Jan Paweł II | „w dowód wdzięczności za udział w życiu duchowym mieszkańców Poznania i wieloletnie związki z miastem, w uznaniu ogromnego autorytetu moralnego i religijnego, jako wyraz przywiązania i szacunku”[25] |
| 2000 |  |
Jan Nowak-Jeziorański | „uznając wybitną osobowość oraz zasługi dla rozwoju demokracji”[26] |
| 2001 |  |
Wanda Błeńska | „w dowód uznania za zasługi podczas długoletniej, pełnej poświęceń pracy wśród osób trędowatych w Afryce”[27] |
| 2003 | Przemysław Bystrzycki | „wyrażając wdzięczność i uznanie za ofiarną służbę Ojczyźnie, w szczególności w latach II wojny światowej – w szeregach Armii Polskiej i „cichociemnych” żołnierzy Armii Krajowej oraz za wyjątkowe zasługi dla intelektualnego i społecznego życia naszego Miasta”[28] | |
| 2004 |  |
Gerard Labuda | „wyrażając uznanie dla wielkich osiągnięć naukowych, olbrzymiego wkładu badawczego w poznanie polskich dziejów, dbałości o patriotyczne nauczanie młodzieży akademickiej oraz doceniając wyjątkowe zasługi dla rozwoju poznańskiego środowiska naukowego i godną postawę uczonego”[29] |
| 2005 |  |
Marian Żelazek | „wyrażając wdzięczność, uznanie oraz głęboki szacunek za wybitnie humanitarną działalność, podporządkowaną wartości życia ludzkiego i godności człowieka oraz pomocy chorym ubogim, w szczególności trędowatym w Indiach”[30] |
 |
Karol Pospieszalski | „wyrażając wielkie uznanie dla dorobku badawczego, szacunek dla niezłomnej postawy uczonego i patrioty, całym życiem oddanego Ojczyźnie członka struktur konspiracyjnych w latach niemieckiej okupacji, doceniając wyjątkowe zasługi w odkrywaniu prawdy o współczesnych dziejach Polski, a w szczególności jej Ziem Zachodnich”[31] | |
| 2006 |  |
Zenon Grocholewski | „wyrażając uznanie oraz głęboki szacunek dla wybitnej działalność publicznej i naukowej, w szczególności w zakresie nauk prawniczych”[32] |
 |
Włodzimierz Gedymin | „wyrażając uznanie za skuteczne działania 2 września 1939 roku w obronie przestrzeni powietrznej nad Poznaniem oraz wytrwałą i waleczną służbę w obronie Ojczyzny w czasie II Wojny Światowej”[33] | |
| 2007 | .jpg) |
Jan Góra | „wyrażając uznanie oraz głęboką wdzięczność za 30 lat pracy duszpasterskiej i wychowawczej z poznańską młodzieżą i studentami oraz promowanie Poznania w Polsce i Europie”[34] |
| 2008 |  |
Stanisław Barańczak | „wyrażając wielkie uznanie dla wybitnych dokonań literackich i naukowych oraz głęboki szacunek dla szlachetnej postawy w trudnych latach naszej historii”[35] |
| 2009 |  |
Lech Wałęsa | „wyrażając najwyższe uznanie dla wybitnych dokonań w demokratycznej przebudowie Państwa Polskiego oraz głęboki szacunek dla pełnej poświęcenia i konsekwencji postawy w przełomowych latach naszej historii”[36][37] |
 |
Tadeusz Mazowiecki | ||
| 2010 | Teresa Rabska | „w uznaniu dla dorobku naukowego, ze szczególnym uwzględnieniem pracy na rzecz odbudowy samorządności w Polsce i budowy społeczeństwa obywatelskiego”[38] | |
| 2011 |  |
Lech Trzeciakowski | „wyrażając uznanie dla dorobku naukowego ze szczególnym uwzględnieniem badań nad dziejami Wielkopolski i Poznania oraz doceniając zasługi w kształceniu młodzieży akademickiej”[39] |
| 2012 |  |
Hanna Suchocka | „wyrażając najwyższe uznanie wobec zasług dla rozwoju niepodległej Rzeczypospolitej oraz głęboki szacunek dla postawy życiowej, uosabiającej patriotyzm i tradycyjne wielkopolskie wartości”[40] |
| 2013 |  |
Izabella Cywińska | „wyrażając uznanie dla wybitnych osiągnięć i zasług dla Miasta Poznania oraz kultury narodowej”[41] |
| 2014 |  |
Andrzej Legocki | „wyrażając uznanie dla dorobku naukowego oraz doceniając zasługi dla rozwoju poznańskiego środowiska naukowego ze szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz Polskiej Akademii Nauk”[42] |
| 2015 |  |
Agnieszka Duczmal | „w uznaniu dla wybitnych osiągnięć muzycznych ze szczególnym uwzględnieniem dorobku Orkiestry Kameralnej Polskiego Radia „Amadeus” oraz doceniając zasługi dla kształtowania artystycznego oblicza Poznania”[43] |
| 2016 |  |
Jan Węglarz | „wyrażając uznanie dla wybitnego dorobku naukowego oraz doceniając zasługi dla rozwoju nauki polskiej ze szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz budowy społeczeństwa informatycznego”[44] |
| 2017 |  |
Hanna Kóčka-Krenz | „wyrażając uznanie dla wybitnych osiągnięć naukowych z zakresu archeologii i historii wczesnego średniowiecza ze szczególnym uwzględnieniem prac badawczych na Ostrowie Tumskim w Poznaniu i odnalezienia rezydencji pierwszych Piastów”[45] |
| 2018 |  |
Ryszard Krynicki | „wyrażając uznanie dla wybitnego dorobku literackiego i edytorskiego oraz głęboki szacunek dla niezłomnej postawy w trudnych latach naszej historii”[46] |
| 2019 |  |
Andrzej Wituski | „w uznaniu zasług dla rozwoju miasta Poznania ze szczególnym uwzględnieniem osiągnięć w dziedzinie kultury i sztuki”[47] |
| 2020 | Maria Siemionow | „wyrażając uznanie dla dorobku naukowego i dydaktycznego w zakresie nauk medycznych ze szczególnym uwzględnieniem wybitnych osiągnięć w dziedzinie transplantologii”[48] | |
| 2021 |  |
Teresa Zarzeczańska-Różańska | „w uznaniu zasług dla rozwoju sportu i wychowania młodzieży, a także osiągnięć sportowych, ze szczególnym uwzględnieniem osiągnięć w pływaniu na długich dystansach”[49] |
| 2022 | Wojciech Łączkowski | „wyrażając uznanie dla wieloletniej pracy na rzecz rozwoju demokracji oraz dla dorobku naukowego i dydaktycznego z zakresu prawa i finansów”[50] | |
| 2023 |  |
Andżelika Borys | „wyrażając uznanie dla wieloletniej, pełnej poświęceń pracy na rzecz obrony demokracji, praw człowieka i wolności słowa oraz działań podejmowanych w obronie kultury polskiej na Białorusi”[51] |
| 2024 |  |
Jadwiga Rotnicka | „wyrażając uznanie dla osiągnięć naukowych i dydaktycznych, a także za zaangażowanie w budowę Polski samorządnej i demokratycznej”[52] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
