Honorowi obywatele Chorzowa

Honorowi obywatele Chorzowa – osoby, którym nadano honorowe obywatelstwo miasta Chorzowa (do 1934 roku Królewskiej Huty, niem. Königshütte). Po raz pierwszy nadano ten tytuł w 1870 roku^[1]. Do 2019 roku otrzymało go co najmniej 25 osób.

Dyplom honorowego obywatelstwa Königshütte (Królewskiej Huty) dla Maksa Ladewiga autorstwa Hansa Bimlera z 1901 roku; z kolekcji Muzeum Ziemi Górnośląskiej

Honorowi obywatele Królewskiej Huty

Ilustracja	Imię i nazwisko	Informacje i związki z miastem	Data nadania tytułu
	Karl Richter[2]	radny miejski, dyrektor Vereinigte Königs- und Laurahütte(inne języki)[1][2]	28 września 1870[2][1]
	Volkmar Meitzen	dyrektor kopalni König (Król), radny w pierwszej Radzie Miasta, inicjator nadania Królewskiej Hucie praw miejskich[3]	18 maja 1892[4][3][2]
	Otto Junghann	dyrektor kopalni Gräfin Laura, dyrektor Vereinigte Königs- und Laurahütte(inne języki) (Zjednoczone Huty Królewska i Laura)[5][2]	21 listopada 1893[6][2]
	Hugo Lobe	królewski radca górniczy, wieloletni przewodniczący Rady Miejskiej[7]	28 stycznia 1895[8][7]
	Gustav Heinrich Schimmelfennig[2]	kapitan[2], przedsiębiorca, pierwszy przewodniczący Rady Miejskiej[9]	13 maja 1896[2]
	Ludwig Kreuschner[2][10]	radca górniczy[2]	16 września 1897[2]
	Max Ladewig	dyrektor Vereinigte Königs- und Laurahütte(inne języki)[2] przez ponad 25 lat[1]; nie odebrał dyplomu osobiście[1]	15 maja 1901[2][1]
	Hermann von Hatzfeldt(inne języki)	nadprezydent prowincji Śląsk[1]	10 czerwca 1903[2][1]
	Emil Sugg[2]	dyrektor Vereinigte Königs- und Laurahütte(inne języki)[2], dyrektor Huty Królewskiej[11]	20 sierpnia 1913[2]
	Paul von Hindenburg	feldmarszałek, otrzymał tytuł z okazji 50. rocznicy służby wojskowej[12]	1916[12]
	Franz Tylla	prałat[13], radca duchowny, proboszcz parafii św. Jadwigi[2]	30 sierpnia 1919[2]
	Engelbert Schoekel[13]	radca prawny[13]	27 marca 1923[2]
	Stanisław Bełza	pisarz, publicysta, adwokat, podróżnik, działacz polityczny i niepodległościowy, działał na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski, wspomagał finansowo powstania śląskie[14], fundator Czytelni Narodowej im. Melanii Parczewskiej, na którą przekazał 4 tys. woluminów[15]	11 listopada 1923[13]
	Albert Kucharz[13]	radny miejski o 25-letnim stażu pracy[13]	30 stycznia 1924[13]
	Józef Gawlina	biskup polowy Wojska Polskiego, pracował krótko w Królewskiej Hucie[1]	22 (lub 23[13]) lutego 1933[16][1]

Honorowi obywatele Chorzowa

Ilustracja	Imię i nazwisko	Informacje i związki z miastem	Data nadania tytułu
	Michał Grażyński	wojewoda śląski[17][13]	23 września 1936[17][18]
	Ignacy Mościcki	prezydent Rzeczypospolitej Polskiej[13], dyrektor Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Chorzowie w latach 1922–1926[19], mieszkał w Chorzowie[20]; dyplom został wręczony w Warszawie z okazji 10-lecia sprawowania urzędu prezydenta[21]	13 listopada 1936[13][18], wręczenie – styczeń 1937[21]
	Edward Hanke	lekarz, działacz społeczny i niepodległościowy; wiceprzewodniczący rady miasta[22]	pośmiertnie (zm. 1975)[22]
	Jerzy Buzek	polityk, mieszkał w Chorzowie jako nastolatek[23]	1998[24][18]
	Gerard Cieślik	piłkarz Ruchu Chorzów, reprezentant Polski[25]	2000[25][18]
	Florian Lesik	wieloletni przewodniczący Rady Miejskiej[26]	2002[26]
	Damian Zimoń	arcybiskup; komandor związanego z Chorzowem Zakonu Bożogrobców[27]; tytuł przyzano podczas sesji Rady Miasta Chorzów[28]	4 maja 2004[29][28][18]
	Krzysztof Warzycha	piłkarz; grał w Ruchu Chorzów[30]	30 maja 2005[30][18]
	Dariusz Miłkowski	dyrektor chorzowskiego Teatru Rozrywki; tytuł przyznano podczas sesji Rady Miasta w Chorzowie wraz z symbolicznym kluczem do miasta[31]	24 czerwca 2010[31]
	Józef Kupny	arcybiskup[32]; mieszkał i uczył się w Chorzowie[33]; tytuł otrzymał podczas uroczystej sesji Rady Miasta wraz z kluczem[33]	26 czerwca 2014[32]
	Antoni Piechniczek	piłkarz i trener; urodzony w Chorzowie, grał w Ruchu Chorzów i był trenerem tegoż klubu[34]	29 sierpnia 2019[34]

Przypisy

1. Stephan Kaiser: Große Erwerbung zu(r) Königshütte geglückt. Oberschlesisches Landesmuseum Ratingen, 2016-04-28. [dostęp 2020-06-29]. (niem.).
2. Paul Rother: Chronik der Stadt Königshütte Oberschlesien. Dülmen: Laumann Verlag, cop. 1994, s. 124. ISBN 3-87466-193-8.
3. Volkmar Meitzen. [w:] Poczet Chorzowian [on-line]. Stowarzyszenie "Solidarni w Europie" przy wsparciu Urzędu Miasta Chorzów. [dostęp 2020-06-29].
4. Roman Adler: Meitzen Volkmar. W: Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa. Zbigniew Kapała (red.). T. 1. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 2001, s. 258. ISBN 978-83-926587-1-9.
5. Otto Junghann. [w:] Poczet Chorzowian [on-line]. Stowarzyszenie "Solidarni w Europie" przy wsparciu Urzędu Miasta Chorzów. [dostęp 2020-06-29].
6. Zbigniew Kapała: Junghann Otto. W: Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa. Zbigniew Kapała (red.). T. 1. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 2001, s. 161. ISBN 978-83-926587-1-9.
7. Hugo Lobe. [w:] Poczet Chorzowian [on-line]. Stowarzyszenie "Solidarni w Europie" przy wsparciu Urzędu Miasta Chorzów. [dostęp 2020-06-29].
8. Przemysław Nadolski: Lobe Hugo. W: Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa. Zbigniew Kapała (red.). T. 1. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 2001, s. 237. ISBN 978-83-926587-1-9.
9. Przemysław Nadolski: Schimmelfennig Gustav Heinrich. W: Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa. Zbigniew Kapała (red.). T. 1. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 2001, s. 350. ISBN 978-83-926587-1-9.
10. Gesamt-Personenregister. [w:] 177 [on-line]. [dostęp 2020-06-29]. (niem.).
11. Przemysław Nadolski: Sugg Emil. W: Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa. Zbigniew Kapała (red.). T. 1. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 2001, s. 399. ISBN 978-83-926587-1-9.
12. Piotr Obrączka: Honorowi obywatele miasta Bytomia. Bytom: 2017, s. 31. ISBN 978-83-945650-6-0.
13. Paul Rother: Chronik der Stadt Königshütte Oberschlesien. Dülmen: Laumann Verlag, cop. 1994, s. 271. ISBN 3-87466-193-8.
14. Kronika osób pochowanych. Grażyna Bełza. Cmentarz rzymskokatolicki parafii pw. św. Mikołaja. [dostęp 2020-06-29].
15. Rajmund Hanke: Bełza Stanisław. W: Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa. Zbigniew Kapała (red.). T. 1. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 2001, s. 25. ISBN 978-83-926587-1-9.
16. Jerzy Myszor: Gawlina Józef Feliks. W: Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa. Zbigniew Kapała (red.). T. 1. Chorzów: Muzeum w Chorzowie, 2001, s. 103. ISBN 978-83-926587-1-9.
17. ZG: Grażyński honorowy. [w:] Gazeta Wyborcza Katowice [on-line]. 2000-09-23. [dostęp 2020-06-29].
18. B W: Honorowy obywatel miasta. W: Encyklopedia Chorzowa. Chorzów, Erdmannswille, Hajduki Dolne, Hajduki Górne, Królewska Huta, Maciejkowice, Nowe Hajduki, Pniaki, Szarlociniec, Wielkie Hajduki. Grzegorz Grzegorek i inni (red.). Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka Grzegorz Grzegorek, 2009, s. 182, seria: Małe Encyklopedie Małych Ojczyzn. ISBN 978-83-926442-2-4.
19. Mościcki Ignacy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-06-29].
20. Monika Krężel: Willa prezydenta Mościckiego w Chorzowie. Szukamy pamiątek. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. Polska Press, 2013-07-28. [dostęp 2020-06-29].
21. Narodowe Archiwum Cyfrowe: Wręczenie prezydentowi RP Ignacemu Mościckiemu dyplomu honorowego obywatelstwa Chorzowa z okazji 10 lecia sprawowania urzędu prezydenta. [dostęp 2009-10-25].
22. Dekomunizacja trwa. Kolejna zmiana nazwy ulicy w Chorzowie. [w:] Tuba Chorzowa [on-line]. 2018-07-18. [dostęp 2020-06-29].
23. toe/ mtb/ mow/: Buzek: można zwiększać bezpieczeństwo, ale wypadków nie da się uniknąć. [w:] money.pl [on-line]. Grupa Wirtualna Polska, 2009-09-19. [dostęp 2020-06-29].
24. Paweł Mikołajczyk: Euro-Ślązak. [w:] Chorzowianin [on-line]. 2009-07-21. [dostęp 2020-06-12].
25. Mateusz Dwornik: Gerard Cieślik – niebieska legenda. [w:] sportowasilesia.pl [on-line]. [dostęp 2020-06-29].
26. jk: Florian Lesik honorowym obywatelem Chorzowa. [w:] wyborcza.pl Katowice [on-line]. Agora SA, 2002-10-09. [dostęp 2020-06-11].
27. Maria Nowak: Posiedzenie nr 17 w dniu 27-06-2012 (2. dzień obrad). [w:] Wypowiedzi na posiedzeniach Sejmu [on-line]. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2020-06-29].
28. Jolanta Król. „Lutnia” i „Gwiazda” – seniory z młodzieńczą werwą. „Zeszyty Chorzowskie”. 18, s. 86, 2018. Muzeum w Chorzowie. ISSN 1429-5911.
29. KA-DLO: Krótko. [w:] Gazeta Wyborcza Katowice [on-line]. 2004-0-05. s. 3. [dostęp 2020-06-29].
30. pzaw: Krzysztof Warzycha - honorowy obywatel Chorzowa. [w:] wyborcza.pl Katowice [on-line]. Agora SA, 2005-05-30. [dostęp 2020-06-29].
31. wojz: Honorowy obywatel Miłkowski. [w:] Chorzowianin [on-line]. Agencja Mediów Lokalnych mediaL, 2010-06-25. [dostęp 2020-05-12].
32. Uchwała Nr XLVI/896/14 Rady Miasta Chorzów z dnia 26 czerwca 2014 r.. Rada Miasta Chorzów. [dostęp 2020-06-29].
33. Kamila Rożnowska: Honorowy obywatel Chorzowa. Abp Józef Kupny odebrał klucz do miasta. chorzow.naszemiasto.pl, 2014-09-18. [dostęp 2020-06-11].
34. Olga Krzyżyk: Chorzów: Antoni Piechniczek z tytułem Honorowego Obywatela Chorzowa. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. Polska Press, 2019-08-29. [dostęp 2020-06-29].