Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryka Maria Francuska, fr. Henriette-Marie de France, ang. Henrietta Maria of France (ur. 25 listopada 1609 – 10 września 1669), księżniczka francuska, królowa Anglii, Szkocji i Irlandii w latach 1625–1649 jako żona Karola I Stuarta.
królowa Anglii, Szkocji i Irlandii | |
Okres | |
---|---|
Jako żona |
króla Karola I Stuarta |
Poprzedniczka | |
Następczyni | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Dzieci |
Karol Jakub, |
Urodziła się w paryskim Luwrze jako najmłodsza córka Henryka IV i Marii Medycejskiej. Jej starszym braćmi byli późniejszy król Ludwik XIII i książę Orleanu Gaston, a starszymi siostrami Elżbieta (królowa Hiszpanii) i Krystyna Maria (księżna-regentka Sabaudii). Jej ojciec został zamordowany, kiedy Henryka miała niecały rok, a siedem lat później jej matka została wygnana z Francji. Henryka została wychowana na żarliwą katoliczkę, a za mąż wydano ją za angielskiego króla.
Ślub Henryki i Karola per procura odbył się 11 maja 1625 roku, zaraz po jego akcesji. Para spotkała się 13 czerwca 1626 roku, w St Augustine’s Church w Canterbury w hrabstwie Kent, gdzie ceremonię ślubną powtórzono. Ze względu na swoją religię, Henryka Maria nie została koronowana razem ze swoim mężem.
Henryka Maria przywiozła z Francji swój własny dwór, którego utrzymanie wiele kosztowało skarb królewski. Karol chciał oddalić dwór małżonki, a pozostawić jej jedynie spowiednika i dwie damy do towarzystwa, ale odwołał swój rozkaz. Para królewska nie była zgodna, często dochodziło między nimi do kłótni, a następnie małżonkowie unikali się przez całe tygodnie.
Królowa nie lubiła faworyta męża, księcia Buckingham, a gdy został on zamordowany przez Johna Feltona w sierpniu 1628 roku, jej stosunki z mężem uległy znacznej poprawie.
Jej odmowa wyrzeczenia się katolicyzmu spowodowała, że wielu ludzi odsunęło się od niej, np. William Laud, arcybiskup Canterbury i Thomas Wentworth, earl Strafford. Jednak kiedy w Anglii miała wybuchnąć wojna domowa, Henryka szukała funduszy, żeby wesprzeć swojego męża. Konflikt rozpoczął się w sierpniu 1642 roku, a Henryki nie było wtedy w Anglii. Wysyłała pieniądze rojalistom, ale nie powróciła do kraju aż do następnego roku, gdy razem z oddziałami i bronią wylądowała w Bridlington w Yorkshire i wsparła rojalistów walczących w północnej Anglii. Kilka miesięcy później połączyła się z królem w Oksfordzie. Kiedy król odniósł ostateczną porażkę i odmówił podpisania konstytucji, Henryka razem z córką Henryką Anną i synami uciekła w lipcu 1644 roku do Francji (najstarszy – Karol osiadł w Hadze, w Holandii). Jej mąż Karol został ścięty w 1649 roku, a Oliver Cromwell ogłosił się Lordem Protektorem.
Królowa zamieszkała w Paryżu, gdzie wokół niej zbierali się rojaliści z Anglii, powróciła do kraju dopiero po restauracji monarchii w październiku 1660 roku i zamieszkała w Somerset House w Londynie. W 1665 roku powróciła do Francji, gdzie ufundowała klasztor w Chaillot i tam osiadła. Zmarła w Château de Colombes. Została pochowana w królewskiej nekropoli − bazylice Saint-Denis koło Paryża.
Imieniem Henryki Marii nazwano jeden ze stanów w Stanach Zjednoczonych – Maryland (łac. Terra Mariae). Również przylądek Cape Henrietta Maria w Zatoce Hudsona, w północnej części Ontario został nazwany na jej cześć.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.