Loading AI tools
holendersko-amerykański ekonomista, noblista Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Guido Wilhelmus Imbens (ur. 3 września 1963 w Geldrop) – holendersko-amerykański ekonomista specjalizujący się w ekonometrii, laureat Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii (2021).
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
profesor ekonomii i ekonometrii | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1991 – ekonomia |
Nagrody | |
Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii |
Urodził się 3 września 1963[1] w Geldrop, w Holandii[2]. Jego ojciec porzucił studia matematyczne, angażował jednak dzieci w naukę tej dziedziny przy pomocy zabaw[3]. Znajomi z dzieciństwa wspominają, że Guido był introwertyczny, przyjazny, skromny i utalentowany matematycznie. Interesował się grą w szachy[4].
Od 1982 studiował ekonometrię na Uniwersytecie Erazma w Rotterdamie. W 1986 uzyskał tytuł zawodowy M.Sc. (cum laude) z ekonomii i ekonometrii na University of Hull w Kingston upon Hull, w Wielkiej Brytanii. W tym samym roku przeniósł się, śladami Anthony’ego Lancastera, wykładowcy i mentora namawiającego go na karierę akademicką, do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował jako asystent na Uniwersytecie Browna w Providence (1986–1989), uzyskując w 1989 tytuł MA, a w 1991 Ph.D. z ekonomii[3][5].
W latach 1989–1990 był wykładowcą Uniwersytetu w Tilburgu. W latach 1990–1997 wykładał na Uniwersytecie Harvarda w Cambridge – do 1994 jako assistant professor, następnie jako associate professor. W latach 1996–1997 był profesorem wizytującym na Uniwersytecie Stanu Arizona. Od 1997 do 2001 był profesorem ekonomii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. W 2000 był profesorem wizytującym na Europejskim Instytucie Uniwersyteckim we Florencji. W kolejnych latach był profesorem ekonomii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley (2002–2006), Uniwersytecie Harvarda (2006–2012), zaś od 2012 Uniwersytetu Stanforda w Stanfordzie. Od 2014 był również profesorem ekonometrii na tejże uczelni[5][9].
Jest autorem licznych publikacji naukowych, głównie w języku angielskim[5]. W czasie pierwszego roku pobytu na Harvardzie zaprzyjaźnił się ze współpracownikiem, Joshuą Angristem – według ich wspomnień, poświęcali regularnie czas na rozmowy o pracy naukowej nawet w pralni campusu[9][10]. We wspólnym artykule z 1994 opisali, pod jakimi warunkami i w jaki sposób analiza ekonometryczna (np. metoda zmiennych instrumentalnych) pozwala na oszacowanie związków przyczynowych, nawet w oparciu o nielosowe dane obserwacyjne. Pozwoliło to na upowszechnienie quasi-eksperymentalnych badań empirycznych w ekonomii, a także innych naukach społecznych i medycznych. Ich tekst zalicza się do najczęściej cytowanych publikacji ekonomicznych z lat dziewięćdziesiątych[6][7][8][9]. Rozwój takich technik przyczynił się do zwrotu empirycznego w ekonomii (tzw. credibility revolution); według analizy z 2020, proporcja preprintów ekonomicznych zgłaszanych do NBER, które korzystały z technik eksperymentalnych lub quasi-eksperymentalnych, wzrosła między 1980 a 2020 z kilku do ponad 40%[11][12].
W kolejnych latach współpracował i publikował także m.in. z Donaldem Rubinem, Davidem Cardem, Alanem Kruegerem (o ekonometrycznych narzędziach badania związków przyczynowych), oraz z żoną, Susan Athey (o zastosowaniach uczenia maszynowego we wnioskowaniu przyczynowym). Korzystając z rozwoju quasi-eksperymentalnych technik, oszacował w badaniach m.in. pozytywny wpływ edukacji na zarobki, neutralny wpływ gwarantowanego dochodu na zatrudnienie czy negatywny wpływ udziału w wojnie wietnamskiej na zarobki i śmiertelność amerykańskich weteranów – przy pomocy pomysłowych zmiennych instrumentalnych, takich jak wyniki loterii czy losowe aspekty poboru do wojska[8][9]. Według Aleksa Tabarroka, główny wkład i dziedzina pracy Imbensa to jednak teoretyczne podstawy ekonometrii[11]. Zajmował się m.in. metodą regresji z nieciągłością, techniką różnicy w różnicach, czy regresją wykorzystującą matching. Opublikował z Rubinem podręcznik rozwijający model przyczynowy Neymana-Rubina (tzw. potencjalnych rezultatów)[8].
Od 2002 zasiada w redakcji czasopisma „Econometrica”; w kadencjach obejmujących 2019–2023 jest jego redaktorem naczelnym[13][14].
11 października 2021 otrzymał, wspólnie z Joshuą Angristem, połowę Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii – za metodologiczny wkład w analizę związków przyczynowych. Drugą połowę nagrody otrzymał David Card[1].
Był stypendystą Sloan Research Fellowship (1995–1998)[15]. Jest pracownikiem naukowym National Bureau of Economic Research (od 1992)[5][16], członkiem (fellow) Econometric Society (od 2001)[17], Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk (od 2009)[18], jej holenderskiego odpowiednika Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (od 2014)[5], Królewskiej Holenderskiej Akademii Sztuk i Nauk (od 2017)[19], oraz Amerykańskiego Towarzystwa Statystycznego (od 2020)[20]. W 2014 uniwersytet w St. Gallen nadał mu doktorat honoris causa[9][21].
Posiada podwójne obywatelstwo – holenderskie i amerykańskie[5].
Od 2002 jest żonaty z mikroekonomistką Susan Athey (ur. 1970), z którą ma trójkę dzieci[22]; jego świadkiem na ślubie był Joshua Angrist, z którym dziewiętnaście lat później otrzymał Nagrodę Nobla[9]. Kilka dni przed ogłoszeniem tej nagrody Athey została wybrana na przewodniczącą Amerykańskiego Towarzystwa Ekonomicznego w kadencji 2022[9].