Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gryka (Fagopyrum Mill.) – rodzaj roślin z rodziny rdestowatych. Należy do niego 28 gatunków[4]. Rośliny te naturalnie występują w południowo-wschodniej Azji, na obszarze od Pakistanu po Tajlandię i Chiny[4]. Obszary górskie w tym rejonie wskazywane są jako miejsce pochodzenia rodzaju[5]. Centrum zróżnicowania znajduje się w Chinach, gdzie występuje 10 gatunków, z czego 6 to endemity[6]. Długą tradycję uprawy ma gryka zwyczajna uprawiana na różnych kontynentach jako roślina jadalna (wyrabia się z niej m.in. kaszę gryczaną, mąkę i płatki). Nie jest znana ze stanu dzikiego, prawdopodobnie pochodzi od F. dibotrys. Występujące w naturze gatunki rosną na górskich łąkach lub na nagiej ziemi, także jako chwasty[5].
Gryka zwyczajna | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
gryka | ||
Nazwa systematyczna | |||
Fagopyrum Mill. Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754[3] | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Fagopyrum esculentum Moench.[3] | |||
Synonimy | |||
|
Tradycja wiąże wprowadzenie gryki na ziemiach polskich z najazdami tatarskimi – stąd nazwa „tatarka”[7]. W rzeczywistości gryka na tych terenach pojawiła się później i rozpowszechniła dopiero na początku XV wieku[7]. Stosowanie w dawnej Polsce zamiennie nazw „tatarka” i „hreczka” wynikało z nierozróżniania podobnych do siebie, osobnych gatunków gryki[7]. Obecnie polską kaszę gryczaną produkuje się tylko z gryki zwyczajnej (hreczki). Gryka tatarka traktowana jest natomiast jako chwast[8].
Rodzaj z rodziny rdestowatych Polygonaceae. W jej obrębie tworzy monotypowe plemię Fagopyreae Eaton w podrodzinie Polygonoideae[2].
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jako roślina jadalna wykorzystywana jest gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum). Ten sam gatunek ma zastosowanie w ziołolecznictwie i pszczelarstwie. Rzadziej uprawiana jest także gryka tatarka (F. tataricum). W ziołolecznictwie wykorzystuje się poza tym Fagopyrum dibotrys[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.