Grodzisko, zwane również Wzgórzem 502 lub Skałą 502 – najwyższe wzniesienie na Wyżynie Olkuskiej i drugie co do wysokości na całej Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Jest to ostaniec wierzchołkowy znajdujący się w miejscowości Jerzmanowice w odległości ok. 800 m na południowy zachód od drogi krajowej nr 94[2]. Na jego szczycie znajduje się słup betonowy – polski znak topograficzny. Dawne pomiary geodezyjne z początku XX w. określiły wysokość skały na 502 m n.p.m., stąd dawna nazwa wzgórze 502. Nazwę Grodzisko nadali mu okoliczni mieszkańcy[3]. Według nowszych pomiarów z początku lat 90. wysokość skały wynosi 513 m n.p.m.[4]
 pomnik przyrody ustanowiony 1970[1] | |
 Widok od południowo-wschodniej strony | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Lokalizacja | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 50°12′00″N 19°46′12″E | |
Od wzgórza 502 w północnym kierunku ciągnie się pas ostańców wierzchowinowych. Kolejno są to: Grodzisko, Kapucyn, Słup, Soczewka i Polna Skałka. Należą one do grupy tzw. Ostańców Jerzmanowickich[3]. Wszystkie wznoszą się na terenie niezabudowanym, wśród pól uprawnych i są niezalesione[4]. Na szczyt Wzgórza 502 od wschodniej strony można wejść bez większych trudności. Dzięki temu jest ono często odwiedzane przez turystów. Z jego szczytu roztaczają się szerokie widoki. Oglądać można usłaną ostańcami Wyżynę Krakowsko-Częstochowską, widać Kraków, Garb Tenczyński, Beskidy, a przy bardzo dobrej widoczności nawet Tatry[5].
Wzgórze 502 jest udostępnione do wspinaczki skalnej i dla wspinaczy skałkowych jest jednym z ważniejszych obiektów. Tuż obok niego znajduje się druga, niewiele tylko niższa skała zwana Kapucynem (lub Ostrym Kamieniem), a pomiędzy nimi równy, trawiasty plac, na którym często urządzane są biwaki i parkowane samochody. Wspinacze skalni wyróżniają w obrębie Wzgórza 502 następujące formacje skalne[3]:
- Duży Mur – ściana podcinająca północną część ostańca. Dla wspinaczy najbardziej interesująca jest jej część środkowa o wystawie północnej i północno-zachodniej. Ma wysokość 18 m i poprowadzono w niej (do 2008 r.) 18 dróg wspinaczkowych o stopniu trudności II – VI+ w skali trudności krakowskiej. Część lewa (ściana północno-wschodnia) ma wysokość 15 m, jest krucha i jest w niej jedna droga wspinaczkowa
- Ogródek Altruisty – ściana południowa o wysokości 20 m. Kominek dzieli ją na dwie nierówne części. W prawej części ściany w stronę kominka wznosi się zachód. W ścianie tej jest 13 dróg wspinaczkowych o stopniu trudności III – V+
- Patelnia i Cebulowy Okap – szeroka płyta z długim okapem w środkowej części ściany południowej. Okap w swojej górnej części przechodzi w strome zacięcie. 10 dróg wspinaczkowych
- Rekin – turnia oddzielona przełączką od pozostałej części masywu Wzgórza 502
- Aniołek – skalista grzęda tworząca prawe ograniczenie ściany Patelni. Opada na południe stromą granią do przełączki oddzielającej Rekina. W Aniołku i Rekinie 11 dróg wspinaczkowych
- Pokutnik – turniczka o dwóch wierzchołkach, od reszty masywu oddzielona przełączką. W ścianie północnej (10 m) i południowo-wschodniej (12 m) 12 dróg wspinaczkowych o stopniu trudności III-VI.2
- Ukwiał – połoga i częściowo przerośnięta kępkami traw ścianka za Pokutnikiem. Ma wysokość 12 m. 2 drogi wspinaczkowe (II i IV stopień)
Wzgórze 502 znajduje się na obszarze Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie, cały ten zespół skałek ma status pomnika przyrody[6].
Duży Mur
Tatry Wysokie widziane z góry Grodzisko
Igła skalna na wschodniej stronie Wzgórza 502
Widok od wschodu
Widok na Babią Górę
.jpg)
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
