Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dowództwo Marynarki Wojennej – komórka organizacyjna Marynarki Wojennej, będąca organem podległym Dowódcy Marynarki Wojennej, za pomocą której Dowódca realizuje powierzone mu zadania. Zlikwidowane z dniem 1 stycznia 2014 roku.
Pierwszą polską instytucją zajmującą się sprawami morskimi była Komisja Morska, utworzona w 1568 przez króla Zygmunta II Augusta. Jej działalność dotyczyła spraw związanych z całą gospodarką morską, a jednym z głównych obowiązków był nadzór nad powstającą flotą kaperską. W węższym zakresie działała od 1625 Komisja Okrętów Królewskich, która powstała na wzór poprzedniczki. Została powołana przez króla Zygmunta III Wazę i sprawowała kontrolę nad zawodowymi siłami morskimi. Podobnie jak Komisja Morska wyznaczała admirała floty wojennej, ale nie miała wpływu na bezpośrednie dowodzenie działaniami na morzu.
Podczas powstania styczniowego planowano utworzyć marynarkę wojenną. Jej dowodzeniem miała się zająć Organizacja Główna Narodowych Sił Morskich, która powstała w 1863 przy Rządzie Narodowym. Po upadku powstania na Ukrainie w 1864 zaniechano planów budowy floty wojennej.
28 listopada 1918 Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o powołaniu Marynarki Wojennej (MW). Jednocześnie przy Ministerstwie Spraw Wojskowych (MSWojsk) w Warszawie utworzono organ kierowniczy floty wojennej i handlowej – Sekcję Marynarki. Decyzją Rady Ministrów 2 maja 1919 Sekcję Marynarki przekształcono w Departament dla Spraw Morskich (DSM), składający się z następujących Sekcji: Organizacyjnej, Ekonomicznej, Personalno-Szkolnej, Technicznej, Gospodarczej, Prawnej i Sanitarnej. Z dniem 1 stycznia 1922 wprowadzono pokojową organizację Marynarki Wojennej. W związku z tym rozwiązano DSM, a jego miejsce w strukturze MSWojsk zajęło Kierownictwo Marynarki Wojennej (KMW). Składało się ze Sztabu, Szefostw i Biur, które podzielone były na wydziały i referaty. W 1932 Szefostwa zreorganizowano w Pion Służb, który podlegał zastępcy szefa KMW.
Podczas kampanii wrześniowej podjęto decyzję o ewakuacji KMW z Warszawy. Po przybyciu do Pińska 12 września 1939 grupa ewakuacyjna podzieliła się. Większa część stanu osobowego, która udała się pociągiem do Brodów została aresztowana przez Armię Czerwoną, a następnie zamordowana w Katyniu. Pozostali oficerowie przedarli się przez Bukareszt do Paryża, następnie Londynu.
11 października 1939 premier gen. dyw. Władysław Sikorski rozkazał odtworzyć MW w ramach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. KMW utworzono z oficerów, którym udało się przedostać przez Rumunię do Francji. Początkowo KMW w Paryżu składało się z Wydziału Marynarki Wojennej i Wydziału Marynarki Handlowej. Po przeniesieniu do Londynu na początku 1940 w KMW istniały następujące Referaty: Organizacyjno-Wyszkoleniowy, Personalny, Techniczny i Zaopatrzenia Materiałowego oraz Budżetowo-Finansowy i Marynarki Handlowej. Od 1941 zwierzchnictwo nad komórkami organizacyjnymi KMW było podzielone pomiędzy zastępcę szefa KMW – referaty planowania, szefa Sztabu KMW – referaty operacyjno-organizacyjne oraz szefa Administracji MW – referaty techniczne, zaopatrzenia i finansowe. Ostatnia reorganizacja KMW miała miejsce w 1945, kiedy kompetencje zastępcy szefa przejął I zastępca szefa, a szefa Sztabu II zastępca szefa. Równocześnie utworzono Inspektorat Wyszkolenia. 15 marca 1947, na dwa tygodnie przed rozformowaniem Polskiej Marynarki Wojennej na Zachodzie, rozwiązano KMW, a obowiązki szefa KMW przejęli częściowo zastępca inspektora generalnego Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia do Spraw Personelu Marynarki Wojennej oraz przewodniczący Komisji Likwidacyjnej Marynarki Wojennej.
Po II wojnie światowej na wyzwolonym polskim Wybrzeżu przystąpiono do organizacji Marynarki Wojennej wraz z jej organami kierowniczymi. 7 lipca 1945 naczelny dowódca Wojska Polskiego marsz. Polski Michał Rola-Żymierski rozkazał do końca tego miesiąca utworzyć w Gdyni Dowództwo Marynarki Wojennej (DMW) w składzie: Sztab Główny, Zarząd Polityczno-Wychowawczy i Główny Port. Jednocześnie przystąpiono do organizowania komórek kierowniczych poszczególnych rodzajów wojsk. W lipcu 1947 w miejsce Głównego Portu sformowano Kierownictwo Administracyjno-Techniczne, które od 1968 istniało jako Szefostwo Służb Technicznych i Zaopatrzenia. W kolejnych latach Zarząd Polityczno-Wychowawczy został przemianowany na Zarząd Polityczny. Ostatecznie DMW w ramach Ludowego Wojska Polskiego było podzielone na Sztab Główny, Szefostwo Służb Technicznych i Uzbrojenia, Zarząd Szkolenia Morskiego, Zarząd Polityczny oraz samodzielne szefostwa rodzajów wojsk. W 1990 Sztab Główny został pozbawiony przymiotnika "główny", a Zarząd Wychowawczy (powstały z Zarządu Politycznego) rozwiązany. Kolejna reorganizacja miała miejsce w połowie 1994, kiedy to w ramach DMW utworzono nowe piony podległe szefowi Szkolenia (poprzednio zastępca dowódcy ds. liniowych) oraz szefowi Logistyki (poprzednio zastępca dowódcy ds. techniki i zaopatrzenia). Rozwiązano także niezależne szefostwa rodzajów wojsk, a ich kompetencje podzielono pomiędzy Sztab, Szkolenie i Logistykę. Od 2000 te 3 piony są zorganizowane w zreformowany szereg zarządów (szefostw), oddziałów i wydziałów, których powstanie związane było z dostosowaniem DMW do struktur NATO. W 2002 z wydzielonych komórek Sztabu oraz Logistyki utworzono Centrum Operacji Morskich – Dowództwo Komponentu Morskiego (COM-DKM), jednostkę wojskową dowodzenia taktycznego. W 2008 zlikwidowano Pion Logistyki w związku z powstaniem Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych.
Z dniem 1 stycznia 2014 r. Dowództwo Marynarki Wojennej uległo likwidacji, na podstawie art. 11 ustawy o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz niektórych innych ustaw[1]. Jego zadania przejęło i następcą prawnym jest Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych. W jego strukturze utworzono Inspektorat Marynarki Wojennej, który zajmuje się sprawami szkolenia (Zarząd Morski) i uzbrojenia (Zarząd Techniki)[2]. W Gdyni pozostało Centrum Operacji Morskich – Dowództwo Komponentu Morskiego, podległe Dowódcy Operacyjnemu Rodzajów Sił Zbrojnych[2].
Dowództwo Marynarki Wojennej zajmowało się dowodzeniem, planowaniem oraz zabezpieczeniem na rzecz jednostek wojskowych morskiego rodzaju Sił Zbrojnych[potrzebny przypis]. Składało się z szeregu komórek organizacyjnych podległych dowódcy Marynarki Wojennej przez szefów Sztabu i Szkolenia. W skład Dowództwa Marynarki Wojennej wchodziły także mniejsze jednostki organizacyjne podporządkowane bezpośrednio dowódcy Marynarki Wojennej, a odpowiedzialne za ratownictwo morskie, finanse, służbę zdrowia oraz sprawy prawne i personalne.
Sztab
Sztab Marynarki Wojennej to pion planistyczno-organizacyjny. Odpowiedzialny za działalność operacyjną Marynarki Wojennej. Odpowiedzialny także za planowanie działań sił Marynarki Wojennej oraz ich zabezpieczenie od strony organizacyjnej. Jego poszczególne organy zajmują się planowaniem operacyjnym, rozpoznaniem, zabezpieczeniem dowodzenia i łączności oraz sprawami organizacyjnymi.
Pion Szkolenia
Pion Szkolenia Marynarki Wojennej to komórka szkoleniowo-kontrolna. Przeznaczona przede wszystkim do prowadzenia szkolenia dowództw i jednostek wojskowych. Zajmuje się również sprawami kontrolnymi oraz procesem szkolenia kadr. W jego skład wchodzą jednostki organizacyjne odpowiedzialne za szkolenie morskie, specjalistyczne i ogólne. Zawiera także komórki sprawujące nadzór nad poszczególnymi rodzajami wojsk lądowych i powietrznych.
szefowie Sekcji Marynarki (1918-1919)
szef Departamentu dla Spraw Morskich (1919-1922)
szefowie Kierownictwa Marynarki Wojennej (1922-1947)
dowódcy Marynarki Wojennej (1945-1989)
dowódcy Marynarki Wojennej
Inspektorzy Marynarki Wojennej
Jednostki wojskowe podległe dowódcy Marynarki Wojennej:
Kierownictwo Marynarki Wojennej (ang. Polish Naval Headquarters) 51. New Cavendish Street, Londyn W.1.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.