Zgniotek cynobrowy (Cucujus cinnaberinus) – chrząszcz z rodziny zgniotkowatych. Gatunek objęty ścisłą ochroną gatunkową w Polsce[2].
| Cucujus cinnaberinus | |||
| (Scopoli, 1763) | |||
 Zgniotek cynobrowy pod korą topoli czarnej – las na północny zachód od Szolnok, Węgry | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
zgniotek cynobrowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |||
 | |||
Morfologia
W stadium imago osiągają 11–15 mm długości. Ciało tych chrząszczy jest silnie spłaszczone, pokrywy matowe, czerwone, o nieregularnym, zatartym punktowaniu. Głowa duża z silnymi żuwaczkami. Oczy niewielkie, kuliste. Żuwaczki, zewnętrzny brzeg przedplecza, środek przedpiersia, śródpiersie i zapiersie są czarne. Czułki nitkowate, 11-członowe, grube, bez wyraźnej buławki. Tarczka przedplecza szeroka i duża z lekkim zagłębieniem w środkowej części[3].
Larwy są silnie zesklerotyzowane, bursztynowej barwy. Największe osiągają 26 mm długości[4].
Biologia
Chrząszcze żyją pod korą drzew liściastych – przede wszystkim topól, dębów i grabów. Dorosłe osobniki są aktywne w dzień i płochliwe – po odsłonięciu kory szybko się chowają w szczeliny drewna. Niepokojone, niekiedy zastygają w bezruchu, z odnóżami podkurczonymi pod odwłok[4]. Przypuszcza się, że samice składają jaja późną wiosną lub wczesnym latem[4].
Larwy często spotykane są gromadnie. Zaniepokojone, reagują gwałtownymi ruchami głowy i tułowia na boki. Wyrośnięte larwy budują pod korą jajowate komory poczwarkowe i przepoczwarczają się, co zajmuje, według różnych autorów, 6–7 lub 10 dni[4].
Występowanie
Gatunek palearktyczny, zasięg występowania obejmuje Europę północną i środkową, na południe dociera do dawnej Jugosławii i Rumunii[5]. Liczebność jego populacji spada; jest umieszczony na czerwonych listach w Czechach, Słowacji, Niemczech, Szwecji, Finlandii, Norwegii, Polsce i Łotwie[4]. Możliwe, że z tego względu stanie się tzw. gatunkiem osłonowym[6].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
