Beskid Wielki

Beskid Wielki^[1] (ukr. Бескид Великий, Beskyd Wełykyj) – szczyt górski w Bieszczadach Wschodnich położony na granicy ukraińskich obwodów lwowskiego i zakarpackiego.

Beskid Wielki

Бескид Великий

Państwo	Ukraina
Położenie	obwód lwowski, rejon samborski, hromada Borynia obwód zakarpacki, rejon użhorodzki, hromada Stawne
Pasmo	Bieszczady Wschodnie (Grzbiet Wierchowiński)
Wysokość	1012 m n.p.m.
Wybitność	51 m
Położenie na mapie Karpat Beskid Wielki
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich Beskid Wielki
Położenie na mapie Bieszczadów Wschodnich Beskid Wielki
48°59′43″N 22°54′25″E

Geografia

Beskid Wielki znajduje się w krótkim, około siedmiokilometrowym grzbiecie zamkniętym na północnym zachodzie Przełęczą Użocką, a na południowym wschodzie doliną potoku Hnyła. Jest to pierwsze wyodrębniane wzniesienie Grzbietu Wierchowińskiego, licząc od Przełęczy Użockiej, od której dzieli go ok. 1600 m. Kolejne wierzchołki w kierunku południowo-wschodnim to Perejba (1018 m), Hrebenicz (1040 m) i Błyśce (1042 m)^[1][2][3]. Sam Beskid Wielki wznosi się na wysokość 1012 m n.p.m.^[2][3][4] przy wybitności równej 51 m^[4].

Północno-wschodnie zbocza góry odwadniają liczne cieki tworzące później potok Jaworów. Po stronie zakarpackiej, południowo-zachodniej, potoki spływające ze stoków Beskidu Wielkiego stanowią jedne z pierwszych dopływów Użu^[2][3].

Ochrona przyrody i turystyka

Południowo-zachodnie zbocza góry znajdują się w granicach Użańskiego Parku Narodowego^[2][3].

Po tej samej stronie, ok 60–90 m poniżej szczytu prowadzi współcześnie znakowany na czerwono Zakarpacki Szlak Turystyczny^[2]. Przez Beskid Wielki (północno-wschodnim podnóżem góry) w latach 30. XX wieku Polskie Towarzystwo Tatrzańskie poprowadziło czerwony szlak wschodniobeskidzki, część Głównego Szlaku Karpackiego. W tym samym okresie przez sam wierzchołek przebiegał zielony szlak czechosłowacki^[1][5].

Przypisy

1. Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Pikuj (pas 53, słup 36), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937 (pol.). Brak numerów stron w książce
2. Beskyd Velykyi (1012 m) [online], mapy.cz [dostęp 2023-09-07] (pol.).
3. Mapa [online], OpenTopoMap [dostęp 2023-09-07] (niem. • ang.).
4. Beskyd Velykyi [online], peakvisor.com [dostęp 2023-09-07] [zarchiwizowane z adresu 2023-09-07] (ang.).
5. EmilE. Stolfa EmilE., JanJ. Czerwiński JanJ., Sprawozdanie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego z działalności za czas od 1 marca 1930 do 28 lutego 1931 r. Jan GwalbertJ.G. Pawlikowski, WaleryW. Goetel (red.), „Wierchy”, Zarząd Główny i Oddział Lwowski Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (9), Kraków: Gebethner i Wolff, 1931, s. X (pol.).