Amazonka czerwonoczelna

Amazonka czerwonoczelna^[4] (Amazona festiva) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae) zamieszkujący Amerykę Południową.

Amazonka czerwonoczelna

Amazona festiva[1]
(Linnaeus, 1758)
Amazonka czerwonoczelna (podgatunek Amazona festiva festiva)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugowate
Podrodzina	papugi neotropikalne
Plemię	Amazonini
Rodzaj	Amazona
Gatunek	amazonka czerwonoczelna
Synonimy
Psittacus festivus Linnaeus, 1758[2]
Podgatunki
zobacz opis w tekście
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
najmniejszej troski

Podgatunki

Zwykle wyróżnia się dwa podgatunki amazonki czerwonoczelnej^[2][4][5]. Niektóre ujęcia systematyczne (na przykład przyjęte przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody) traktują je jako dwa oddzielne gatunki^[3][6].

Nazwa polska i łacińska	Zdjęcie	Występowanie	Opis
amazonka czerwonoczelna Amazona festiva festiva (Linnaeus, 1758)		dorzecze Amazonki[3]	W upierzeniu dominuje kolor zielony. Przez kantarki przechodzi wąski, ciemnoczerwony pasek. Nad okiem i na gardle ma niebieską plamę. Kuper i niższa część grzbietu są czerwone. Dziób ciemny. Długość ciała wynosi 34 cm, a waży 370 g[7].
amazonka modrolica[4] Amazona festiva bodini (Finsch, 1873)		dorzecze Orinoko, sporadycznie po płn.-zach. Gujanę[2][6]	W odróżnieniu od podgatunku nominatywnego kantarki są czarne, czoło czerwone, a policzki niebieskie[8].

Ekologia

Środowisko

Przeważnie wilgotne lasy równikowe, występuje do 1000 m n.p.m.^[3], rzadko widziana daleko od wody^[9].

Pożywienie

Między innymi owoce, nasiona, orzechy, kwiaty^[7].

Lęgi

Samica składa 3 białe jaja w dziupli drzewa. Wysiaduje je przez ok. 28 dni. Pisklęta po wykluciu ważą 15 g i opuszczają gniazdo w wieku 8 tygodni^[7].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2022 r. uznaje amazonkę czerwonoczelną i modrolicą za gatunki najmniejszej troski (LC – Least Concern). Wcześniej, od podzialu taksonicznego w 2014 r. były uznawane za gatunki bliskie zagrożenia (NT – near threatened); trend liczebności populacji obu tych taksonów uznaje się za spadkowy. Do głównych zagrożeń należą wylesianie Amazonii oraz polowania i odłów z przeznaczeniem na handel międzynarodowy^[3][6].

Przypisy

1. Amazona festiva, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
2. Festive Amazon (Amazona festiva). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
3. Amazona festiva, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Androglossini Sundevall, 1872. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2020-09-01. [dostęp 2020-09-09].
5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-09-09]. (ang.).
6. BirdLife International, Amazona bodini, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-17] (ang.).
7. Southern Festive Amazon (Amazona festiva), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [dostęp 2019-06-22].
8. Northern Festive Amazon (Amazona bodini), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [dostęp 2019-06-22].
9. Marcin JanM.J. Gorazdowski Marcin JanM.J., Ptaki ozdobne, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, s. 16, ISBN 978-83-7073-538-8.

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

Encyklopedie internetowe (takson):

• SNL: rødryggamazon

Identyfikatory zewnętrzne:

• GBIF: 2479652
• identyfikator iNaturalist: 18991
• ITIS: 177794
• NCBI: 244075
• CoL: 65ZSG