Loading AI tools
polski filolog Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Brückner (ur. 29 stycznia 1856 w Tarnopolu[1], zm. 24 maja 1939 w Berlinie) – polski slawista, historyk literatury i kultury polskiej[2].
Aleksander Brückner (1939) | |
Data i miejsce urodzenia |
29 stycznia 1856 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 maja 1939 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
naukowiec, slawista |
Narodowość |
polska |
Tytuł naukowy |
profesor |
Alma Mater |
Uniwersytet we Lwowie |
Uczelnia |
Uniwersytet w Berlinie |
Stanowisko |
kierownik Katedry Języków i Literatur Słowiańskich |
Odznaczenia | |
Urodził się w spolszczonej i od trzech pokoleń osiadłej w Brzeżanach, a wcześniej w Stryju, rodzinie urzędnika skarbowego – Aleksandra Mariana Brücknera. Studiował we Lwowie, a staże naukowe odbył w Lipsku, Berlinie i Wiedniu u znakomitych slawistów: Leskiena, Jagicia, Miklošiča. Doktoryzował się w 1876, a habilitację uzyskał na uniwersytecie w Wiedniu w 1878 na podstawie pracy Die slavischen Aussiedlungen in der Altmark und im Magdeburgischen. Był docentem Uniwersytetu Lwowskiego. W 1881 powołano Brücknera na katedrę slawistyki w Berlinie jako następcę profesora Jagicia, gdzie wykładał aż do przejścia na emeryturę w 1924 roku[2].
W 1933 otrzymał od społeczeństwa polskiego złoty medal zasługi. Był członkiem Akademii Umiejętności, Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu i Towarzystwa Naukowego we Lwowie[3]. W 1929 Uniwersytet Warszawski przyznał mu tytuł doktora honoris causa[4].
Zmarł 24 maja 1939 w Berlinie[5]. Został pochowany 30 maja 1939[6] na berlińskim cmentarzu Tempelhofer Parkfriedhof, który znajduje się w stanie likwidacji (zostanie całkowicie zamknięty w roku 2027).
Z inicjatywy prof. Tadeusza Ulewicza umieszczono w Krypcie Zasłużonych Na Skałce tablicę upamiętniającą tego historyka literatury i językoznawcę[7].
Już w 2013 r. o uratowanie grobu Brücknera na berlińskim cmentarzu Tempelhofer apelowali Ewa Maria Slaska i Dawid Jung[8]. 29 września 2023 r. odbył się ponowny pogrzeb Brücknera[9]. Z inicjatywy premiera Mateusza Morawieckiego oraz dzięki Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie prochy profesora i jego małżonki Emmy zostały sprowadzone do Polski, a następnie złożone w nowym grobie na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie przy Alei Głównej (kwatera PAS 9, rząd: płn, miejsce: po prawej Sipplów)[10][11].
Naukowy dorobek Aleksandra Brücknera imponuje swoją objętością i różnorodnością. Oprócz ważnych prac z zakresu literaturoznawstwa słowiańskiego i językoznawstwa obejmuje wiele podstawowych dzieł poświęconych historii kultury polskiej, historii reformacji, etnografii i archeologii[12].
Opublikował i opracował ogromny materiał rękopiśmienny. W 1889/1890 Brückner odnalazł w Bibliotece Petersburskiej Kazania świętokrzyskie, które opracował i opublikował. Oprócz tego Brückner pod koniec XIX wieku opracował spuściznę literacką po barokowym poecie Wacławie Potockim. Jest autorem używanego do dziś słownika etymologicznego języka polskiego[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.