Loading AI tools
rodzaj ssaka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aksis[4] (Axis) – rodzaj ssaków z podrodziny jeleni (Cervinae) w obrębie rodziny jeleniowatych (Cervidae).
Axis | |||
C.H. Smith, 1827[1] | |||
Grupa aksisów czytal (A. axis) w Zoo w Barcelonie | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj |
aksis | ||
Typ nomenklatoryczny | |||
Cervus axis Erxleben, 1777 | |||
Synonimy | |||
| |||
Gatunki | |||
|
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej i południowo-wschodniej Azji[5][6][7].
Długość ciała 130–155 cm, długość ogona 17–30 cm, wysokość w kłębie 55–95 cm; długość poroża u samców 20–110 cm; masa ciała 35–110 kg[6][8].
Rodzaj zdefiniował w 1827 roku angielski przyrodnik Charles Hamilton Smith w rozdziale dotyczącym ssaków w publikacji traktującej o królestwie zwierząt[1]. Na gatunek typowy Smith wyznaczył (absolutna tautonimia) aksisa czytala (A. axis).
Axis pojawił się na terenie obecnej Chińskiej Republiki Ludowej pod koniec miocenu[5]. Monofiletyczność Axis była wielokrotnie kwestionowana, ale najnowsze analizy filogenetyczne ją potwierdzają[5]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[12][8][5]:
Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[4] | Podgatunki[6][5][8] | Rozmieszczenie geograficzne[6][5][8] | Podstawowe wymiary[6][8][uwaga 1] | Status IUCN[13] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Axis axis | (Erxleben, 1777) | aksis czytal | gatunek monotypowy | Indie, południowy Nepal, południowy Bhutan, Bangladesz i Sri Lanka; introdukowany na Andamany, do Nowej Gwinei, Australii, wschodniej Europy, Armenii, Stanów Zjednoczonych, Brazylii, Urugwaju i Argentyny | DC: 140–155 cm DO: 25–30 cm MC: 45–110 kg |
LC | |
Axis porcinus | (A.E.W. Zimmermann, 1780) | aksis bengalski | 2 podgatunki | Pakistan, północne Indie, Nepal, Bhutan, Bangladesz, Mjanma, środkowa Chińska Republika Ludowa (Junnan) oraz reintrodukowany w Tajlandii; introdukowany do Sri Lanki, Australii i Południowej Afryki | DC: 130–150 cm DO: 17–21 cm MC: 30–95 kg |
EN | |
Axis kuhlii | (Temminck, 1836) | aksis baweański | gatunek monotypowy | Indonezja (wyspa Bawean) | DC: 130–140 cm DO: 17–20 cm MC: 40–60 kg[uwaga 2] |
CR | |
Axis calamianensis | (Heude, 1888) | aksis kalamiański | gatunek monotypowy | Filipiny (Calamian Group (Busuanga, Calauit, Culian, Marily i Dimaquiat)) | DC: około 130 cm DO: około 20 cm MC: 35–50 kg |
EN |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, EN – gatunek zagrożony, CR – gatunek krytycznie zagrożony.
Opisano również gatunki wymarłe występujące w Azji:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.