7 Brygada Kadrowa Strzelców

7 Brygada Kadrowa Strzelców (7 BKS) – kadrowa brygada piechoty Polskich Sił Zbrojnych.

7 Brygada Kadrowa Strzelców

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1940
Rozformowanie	1941
Tradycje
Kontynuacja	II Oficerski Batalion Szkolny
Dowódcy
Pierwszy	płk Adam Bogoria-Zakrzewski
Organizacja
Dyslokacja	Dunfermline[1] (Szkocja)
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	I Korpus Polski

Historia brygady

7 Brygada Kadrowa Strzelców została sformowana 24 listopada 1940 roku w Dunfermline, w Szkocji, w składzie I Korpusu. Wraz z nią został utworzony Oddział Wydzielony 7 Brygady Kadrowej Strzelców w Kirkcaldy pod tymczasowym dowództwem pułkownika artylerii Ludwika Ząbkowskiego.

Brygada została zorganizowana na podstawie decyzji Naczelnego Wodza z 5 listopada 1940 roku, rozkazu L.dz. 12811/O.I.tjn. dowódcy I Korpusu z 5 listopada 1940 roku i rozkazu organizacyjnego L.dz. 387/O.I.tjn.40 dowódcy 7 Brygady Kadrowej Strzelców z 26 listopada 1940 roku^[2].

Jednostka została utworzona na bazie oficerskiego obozu w Broughton, położonego na wschód od Biggar i na południowy zachód od Peebles^[3].

Kronikarz brygady zauważył, że „baony w ordre de bataille Brygady stanowiły równowartość plutonów piechoty o stanach około 50 ludzi. Te same mniej więcej liczby bagnetów można odnieść do OR [Oddziału Rozpoznawczego], dyonu artylerii oraz grupy saperów. Razem stanowiło to siłę bojową około 300 karabinów z pewną ilością broni maszynowej”^[4].

30 listopada 1940 roku inspektor sił alianckich w Wielkiej Brytanii, generał George Norton Cory przeprowadził inspekcję brygady^[5].

Ze względu na potrzebę jej użycia do służby przeciwdesantowej, tworzyła ona organizacyjnie oficerski batalion piechoty.

10 lipca 1941 roku do jednostki przydzieleni zostali oficerowie z rozformowanej 8 Brygady Kadrowej Strzelców^[6].

15 lipca 1941 roku zorganizowana została kompania ciężkich karabinów maszynowych. Instruktorzy kompanii mieli za zadanie przeszkolić cały stan osobowy brygady w obsłudze i użyciu broni ciężkiej. Przeszkolenie odbywało się w formie miesięcznych kursów^[7].

Na podstawie rozkazu L.dz. 774/Szef.Sąd./Tjn./41 Naczelnego Wodza i Ministra Spraw Wojskowych z 30 września 1941 roku zostały zniesione Sądy Polowe przy 4, 5, 7 i 8 Brygadach Kadrowych Strzelców, a w ich miejsce został utworzony 2 Sąd Polowy przy Brygadzie Szkolnej^[8].

Z dniem 1 grudnia 1941 roku 7 Brygada Kadrowa Strzelców została przeformowana w II Oficerski Batalion Szkolny, który wszedł w skład Brygady Szkolnej.

Organizacja brygady

Organizacja 7 Brygady Kadrowej Strzelców w latach 1940-1941^[9]

• Kwatera Główna 7 Brygady Kadrowej Strzelców
• 19 batalion kadrowy strzelców
• 20 batalion kadrowy strzelców
• 21 batalion kadrowy strzelców (od 3 marca 1941 – batalion strzelców podhalańskich 7 Brygady Kadrowej Strzelców)
• 7 dywizjon kadrowy artylerii lekkiej
• 7 oddział kadrowy rozpoznawczy
• bateria kadrowa artylerii przeciwlotniczej
• 7 kompania kadrowa łączności
• 7 kompania kadrowa saperów
• 7 kompania kadrowa przeciwpancerna
• 7 kompania kadrowa sanitarna
• 7 pluton kadrowy żandarmerii
• 7 kadrowy park uzbrojenia
• 7 kadrowy park intendentury
• 7 kadrowy park samochodowy
• 7 kolumna kadrowa samochodowa
• kadra ośrodka zapasowego
• pluton Gospodarczy
• sąd polowy nr 7 (sąd polowy 7 BKS)
• kompania ciężkich karabinów maszynowych (od 15 lipca 1941 roku)

Obsada personalna Kwatery Głównej

• dowódca - płk kaw. Adam Bogoria-Zakrzewski
• zastępca dowódcy - płk dypl. Zygmunt Grabowski
• dowódca artylerii - płk art. Michał Gałązka (od 20 I 1941^[10])
• dowódca saperów – ppłk sap. Stanisław Bohdan Rządkowski
• dowódca saperów – ppłk sap. Karol Domes (p.o. od 1 III 1941)
• szef sztabu - płk dypl. piech. Józef Englicht
• szef Oddziału I - ppłk dypl. Władysław Niewiarowski
• szef Oddziału II - ppłk piech. Edmund Piotrowski (do 5 IV 1914 → dyspozycja Oddziału V Sztabu NW)
• szef Oddziału III - ppłk dypl. Roman Władysław Szymański
• szef Oddziału IV - ppłk dypl. Jan Heine
• dowódca łączności - mjr Teodor Lange
• komendant kwatery głównej - mjr Stanisław Kucharski
• zastępca komendanta - mjr Czajkowski
• kapelan - ks. dr Ludwik Kociszewski
• szef służby samochodowej – kpt. br. panc. Tadeusz Idaszak
• szef służby uzbrojenia
  • ppłk inż. Henryk Wierciński (do 23 III 1941^[11] → komendant 7 parku uzbrojenia)
  • ppłk uzbr. Jan Wiktor Machowicz (od 23 III 1941^[12])
• szef sanitarny – mjr lek. dr Wilhelm Idzik (p.o. od 22 III 1941^[13])

Obsada personalna oddziałów

7 dywizjon kadrowy artylerii lekkiej

• dowódcy:
  • płk art. Michał Gałązka
  • płk art. Tadeusz Rawski (od 27 I 1941^[14])
  • ppłk art. Stefan Kossakowski z 8 BKS
• zastępca dowódcy:
  • ppłk art. Stanisław Wilhelm Hackel (do 9 I 1941 → dowódca Pociągu Pancernego „L”)
  • płk art. Leon Józef Marian Pichl (13 – 29 I 1941 → Samodzielny Obóz Oficerski^[15])
  • ppłk dypl. Stanisław Królikiewicz (cz.p.o. od 8 III 1941)

oficerowie:

• mjr Julian Królikiewicz (do 8 III 1914 → I oficer sztabu dowódcy artylerii 7 BKS)
• kpt. Wacław Sielicki (do 8 III 1914 → II oficer sztabu dowódcy artylerii 7 BKS)
• kpt. art. Marian Zaleski (do 12 II 1941 → II Dywizjon Pociągów Pancernych)

bateria kadrowa artylerii przeciwlotniczej

• dowódca baterii - mjr Alfons Fengler

7 kompania kadrowa łączności

• dowódca - kpt. Tadeusz Legierzyński
• zastępca dowódcy kompanii – kpt. łącz. Tadeusz Lubiński
• dowódca plutonu stacyjnego –
• dowódca plutonu budowlanego –
• dowódca plutonu radio –
• dowódca drużyny technicznej –
• dowódca plutonu łączności 19 baonu –
• dowódca plutonu łączności 20 baonu –
• dowódca plutonu łączności 21 baonu –
• dowódca plutonu łączności 7 Oddziału Rozpoznawczego – por. łącz. Wacław Kujawa

Na czas skadrowania brygady oficerowie łączności, przydzieleni do poszczególnych batalionów i oddziału rozpoznawczego, zostali służbowo przydzieleni do 7 Kompanii Kadrowej Łączności, która wykazywała ich w swoich raportach stanu i żywionych^[16].

Zgrupowanie Saperów

• dowódca - ppłk sap. Karol Domes (do 1 III 1941 → p.o. dowódcy saperów 7 BKS)
• ppor. sap. Zygmunt Wolski (od 18 III 1941)
• kpt. sap. Zbigniew Maruszewski (od 20 III 1941)
• ppor. sap. Oskar Kubok (od 19 III 1941)

7 kompania kadrowa saperów

• dowódca - mjr sap. Karol Modzelewski (od 1 III 1941 jednocześnie dowódca Zgrupowania Saperów)

oficerowie:

• kpt. sap. Kazimierz Wierzchowski (do 12 II 1941 → Ośrodek Zapasowy Saperów, zarządca Składnicy Saperskiej w Crook of Devon)
• kpt. sap. Feliks Grochowski (do 12 II 1941 → zastępca dowódcy kompanii saperów 4 BKS)
• kpt. sap. Franciszek Kordel (do 17 III 1914 → 4 BKS)
• kpt. sap. Tadeusz Rzepecki (do 17 III 1914 → 8 BKS)
• por. sap. Stanisław Grodzki (do 17 III 1914 → 3 BKS)
• ppor. sap. Rudolf Borth

7 kompania kadrowa przeciwpancerna

• dowódca - rtm. Hugo Jerzy Kornberger^[17]
• dowódca – mjr rez. kaw. Mirosław Olszewski (od 9 I 1941)
• zastępca dowódcy - por. rez. piech. Jerzy Sawicz
• oficer kompanii - por. rez. kaw. Andrzej Wodzinowski
• oficer kompanii - ppor. rez. kaw. Zygmunt Godyń
• oficer kompanii - ppor. rez. kaw. Władysław Kłosiński
• oficer kompanii - ppor. rez. kaw. Artur Linowski

7 kompania kadrowa sanitarna

• dowódca kompanii – mjr rez. lek. dr Marian Jan Różalski (od 2 II 1941)
• dowódca kompanii – mjr lek. dr Wilhelm Idzik

7 kadrowy park samochodowy

• komendant – kpt. br. panc. Jan Kotulewicz
• komendant – kpt. br. panc. Stanisław Dionizy Sladek^[a] (od 7 III 1941)

7 kadrowy park uzbrojenia

• komendant parku – ppłk inż. Henryk Wierciński (od 23 III 1941)
• dowódca plutonu – ppor. piech. Henryk Milli (do 23 III 1941 → oficer broni 19 baonu^[19])
• dowódca plutonu – ppor. inż. Juliusz Hackel (od 23 III 1941)

7 pluton kadrowy żandarmerii

• dowódca - ppor. żand. Leon Czarkowski
• dowódca - por. Adam Daszkiewicz (od 30 IV 1914)
• st. wachm. żand. Dominik Kościelny
• wachm. żand. Julian Balchanowski (od 29 III 1941)
• wachm. żand. Marian Skibiński
• plut. żand. Władysław Skora
• kpr. Leon Janiszewski

sąd polowy 7 BKS został zlikwidowany 14 listopada 1941, a jego skład osobowy przeniesiony do sądu polowego nr 2^[20].

• szef sądu - mjr aud. Jan Róg (od 5 III 1941^[21])
• sędzia - kpt. aud. mgr Mieczysław Kaczorowski (od 5 IV 1941)
• sędzia - por. aud. mgr Władysław Jarosz (od 5 III 1941)
• por. aud. Hieronim Racinowski (17 III 1914 przesunięty z 20 baonu)

kompania ciężkich karabinów maszynowych

• dowódca kompanii - ppłk Karol Wisłouch
• zastępca dowódcy - mjr Stanisław Allinger

Organizacja batalionu przeciwdesantowego

• dowództwo
• pluton łączności
• oddział rozpoznawczy
• trzy kompanie strzelców a. trzy plutony strzelców
• drużyna ckm
• drużyna moździerzy (działon)
• pluton artylerii polowej
• pluton artylerii przeciwpancernej

Uwagi

1. Stanisław Dionizy Sladek urodził się 15 marca 1897 roku. Na kapitana został awansowany ze starszeństwem z 2 stycznia 1932 roku w korpusie oficerów rezerwy samochodowych. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział w rezerwie do Kadry 10 Dywizjonu Samochodowego^[18].

Przypisy

1. Szczurowski 2001 ↓, s. 100.
2. Historia Oddziału 1941 ↓, s. 5, 7.
3. Kronika 7-ej Brygady 1941 ↓, s. 5.
4. Kronika 7-ej Brygady 1941 ↓, s. 18.
5. Kronika 7-ej Brygady 1941 ↓, s. 19-20.
6. Kronika 7-ej Brygady 1941 ↓, s. 43-44.
7. Kronika 7-ej Brygady 1941 ↓, s. 42-43.
8. Akta jawne 1940-1942 ↓, s. 95-96.
9. Historia Oddziału 1941 ↓, s. 7, 9.
10. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 39.
11. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 147.
12. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 168.
13. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 171.
14. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 52.
15. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 23, 52.
16. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 158.
17. Historia Oddziału 1941 ↓, s. 11.
18. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 181, 709.
19. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 169.
20. Kronika 7-ej Brygady 1941 ↓, s. 52.
21. Rozkazy dzienne 1941 ↓, s. 131.

Bibliografia

• Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
• Zbigniew Wawer: Organizacja polskich wojsk lądowych w Wielkiej Brytanii 1940–1945. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-08218-9.
• Akta jawne II 1940 - XII 1942. [w:] Kancelaria Przyboczna Naczelnego Wodza, sygn. A.XII.1/2 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Kronika 7 Brygady Kadrowej Strzelców, sygn. C.52. [dostęp 2016-09-16].
• Rozkazy dzienne 7 Brygady Kadrowej Strzelców, sygn. R.16. [dostęp 2016-09-16].
• Historia Oddziału Rozpoznawczego 7 Brygady Strzelców, sygn. C.57. [dostęp 2016-09-16].