2 Pułk Artylerii Górskiej

2 Pułk Artylerii Górskiej (2 pag) – oddział artylerii górskiej Wojska Polskiego II RP.

Ten artykuł dotyczy 2 Pułku Artylerii Górskiej. Zobacz też: inne pułki artylerii noszące numer „2”.

2 Pułk Artylerii Górskiej

1 Pułk Artylerii Górskiej

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1922
Rozformowanie	1931
Tradycje
Święto	16 września
Kontynuacja	1 Pułk Artylerii Motorowej
Dowódcy
Ostatni	ppłk art. Tadeusz Bogdanowicz
Organizacja
Dyslokacja	Przemyśl, Stryj
Rodzaj sił zbrojnych	wojsko
Rodzaj wojsk	artyleria
Podległość	22 Dywizja Górska szef artylerii i uzbrojenia Okręgu Korpusu Nr VI 10 Grupa Artylerii 6 Grupa Artylerii 11 Dywizja Piechoty

Formowanie i zmiany organizacyjne

Osobny artykuł: Formowanie jednostki.

22 marca 1921 roku został sformowany III dywizjon 1 pułku artylerii górskiej. Dywizjon ten stanowił zalążek 2 pułku artylerii górskiej w Przemyślu^[1].

W 1922 roku 2 pag został włączony w skład 22 Dywizji Górskiej. Dwa lata później, z chwilą wejścia w życie nowej organizacji artylerii na stopie pokojowej, został podporządkowany bezpośrednio szefowi artylerii i uzbrojenia Okręgu Korpusu Nr VI^[2].

W 1925 roku 1 pułk artylerii górskiej, z wyjątkiem 4 baterii „Śmierci”, został rozformowany. Równocześnie 2 pułk artylerii górskiej został przemianowany na 1 pułk artylerii górskiej i dyslokowany do Stryja (II dywizjon pozostał w Przemyślu)^[3].

Osobny artykuł: Święta wojskowe w Polsce.

19 maja 1927 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił i zatwierdził dzień 16 września, jako datę święta pułkowego^[4]. Pułk obchodził swoje święto w rocznicę bitwy pod Dytiatynem stoczonej w roku 1920 przez 4 baterię „Śmierci”^[5].

Minister spraw wojskowych rozkazem B. Og. Org. 403 Tjn. Org. II, ogłoszonym 18 maja 1929, wydzielił 1 pułk artylerii górskiej ze składu 10 Grupy Artylerii i wcielił do 6 Grupy Artylerii^[6][7].

30 marca 1931 roku Minister Spraw Wojskowych podporządkował pułk dowódcy 11 Dywizji Piechoty^[8].

Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych B.O.O. 1129/tjn./org. z 1 sierpnia 1931 roku 1 pag został rozformowany, a na jego bazie zorganizowany został 1 Pułk Artylerii Motorowej^[9].

Organizacja pokojowa pułku

• dowództwo pułku
• I dywizjon (dowództwo dyonu i 3 baterie)
• II dywizjon (dowództwo dyonu i 3 baterie)
• kadra oddziału łączności
• kadra baterii zapasowej

Kadra pułku

Z tym tematem związana jest kategoria: Żołnierze 2 Pułku Artylerii Górskiej (II RP).

Dowódcy pułku

• kpt. inż. Kazimierz Stefczyk (p.o. od 20 X 1921^[10])
• ppłk art. Rudolf Lemmé^[a] (15 VIII 1922^[10] – 18 I 1925^[12])
• ppłk art. Leopold Połoszynowicz (p.o. I 1925^[13] – VIII 1926^[14])
• ppłk art. Czesław Górkiewicz (VIII 1926^[14] – I 1928^[15])
• ppłk art. Edward Czopór (III 1928^[16] – VI 1931^[17])
• ppłk art. Tadeusz Bogdanowicz (VI^[17] – VIII 1931)

Zastępcy dowódcy pułku

• ppłk art. Wincenty Cybulski (do 1 XI 1922^[18] )
• ppłk art. Henryk Kreiss (1 XI 1922^[18] – 1923)
• ppłk Karol Janeczek (1924)
• ppłk SG Jerzy Łunkiewicz (do XI 1928^[19])
• mjr / ppłk art. Józef Rymut (od I 1930^[20])

Uwagi

1. Ppłk art. Rudolf Lemmé został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej. Z dniem 31 maja 1925 roku został przeniesiony w stan spoczynku. Mieszkał w Przemyślu^[11].

Przypisy

1. Lewandowski 1929 ↓, s. 5.
2. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 6 z 24 lutego 1928 roku, poz. 67.
3. Lewandowski 1929 ↓, s. 21.
4. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 19 maja 1927 roku, poz. 174.
5. Lewandowski 1929 ↓, s. 20.
6. Dodatek Tajny Nr 8 do Dziennika Rozkazów z 18 maja 1929, poz. 14. [w:] Oddział II, sygn. I.303.4.184, s. 11 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-23].
7. Kuprianis 2010 ↓, s. 55.
8. Zarzycki 1992 ↓, s. 12.
9. Zarzycki 1992 ↓, s. 12-13.
10. Zarzycki 1992 ↓, s. 21.
11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 9 kwietnia 1925 roku, s. 194.
12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 stycznia 1925 roku, s. 27.
13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 stycznia 1925, s. 26.
14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 21 sierpnia 1926 roku, s. 269.
15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 25.
16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 21 marca 1928 roku, s. 89.
17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 235.
18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 23 listopada 1922 roku, s. 849.
19. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 343.
20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 21 stycznia 1930 roku, s. 10.

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
• Artur Kuprianis: Łódzka 4 Grupa Artylerii w latach 1929-1939. Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2010. ISBN 978-83-62331-00-0.
• Jan Lewandowski: Zarys historii wojennej 1-go Pułku Artylerii Górskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Piotr Zarzycki: 1 Pułk Artylerii Motorowej. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. ISBN 83-85621-12-1.