![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/BrainAtrophy%2528exvacuo%2529.png/640px-BrainAtrophy%2528exvacuo%2529.png&w=640&q=50)
ଭାସ୍କୁଲାର ଡିମେନ୍ସିଆ
ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ରକ୍ତ ସରବରାହ କମିଯିବା ଯୋଗୁ ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । / From Wikipedia, the free encyclopedia
ଭାସ୍କୁଲାର ଡିମେନ୍ସିଆ (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Vascular dementia VaD ) ରୋଗ ହେବା କୁହାଯାଏ ଯେତେବେଳେ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହ ଅଭାବ ହେତୁ ଜ୍ଞାନଗତ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ଅବନତି ଅଟେ | [2] ଏହା ସ୍ମୃତି, କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହ, ସ୍ଥାନିକ ଦକ୍ଷତା, ଭାଷା, କିମ୍ବା ଧ୍ୟାନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ | [2] ଧୀରେ ଧୀରେ, ହଠାତ୍ କିମ୍ବା ପାଦେ ପାଦେ ହୋଇ ଏହା ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରେ | [2] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ପାରାନୋଇଆ ଏବଂ ଦୃଷ୍ଟି ଭ୍ରମ ହୋଇପାରେ | [2] ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ପଡ଼ିଯିବା, ଆସ୍ପିରେସନ ନିମୋନିଆ ଏବଂ ଚାପ ଘାଅ ହୋଇପାରେ | [2] ଏହା ସହିତ ହୃଦରୋଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ। [2]
Vascular dementia | |
---|---|
Arteriosclerotic dementia, multi-infarct dementia, vascular cognitive impairment | |
![]() Brain atrophy on MRI from vascular dementia | |
ବିଭାଗ | Neurology, psychiatry |
ଆକ୍ରାନ୍ତ ସମୟ | 60 to 75 years old[1] |
ଅବଧି | Long-term[2] |
ବିପଦ କାରକ | Hyperlipidemia, high blood pressure, diabetes, tobacco use[2] |
ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପଦ୍ଧତି | Cognitive testing, medical imaging[2][1] |
ସଠିକ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ | Alzheimer's, depression, thyroid disorder, medications (benzodiazepines or anticholinergics), alcohol misuse, neurosyphilis, delirium[2][1] |
ପ୍ରତିକାର | Healthy diet, exercise, not smoking, healthy weight, alcohol in moderation[1] |
Prognosis | Shorter life expectancy[2] |
ପୁନଃପୌନିକ | 16% of dementia cases[2] |
ବିପଦ କାରକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ହାଇପରଲିପିଡେମିଆ, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ମଧୁମେହ ଏବଂ ତମାଖୁ ବ୍ୟବହାର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅଟେ | [2] ଅନ୍ତର୍ନହିତ କାର୍ଯ୍ୟଧାରାରେ ଆଥେରୋସ୍କ୍ଲେରୋସିସ୍, ଥ୍ରୋମ୍ବୋସିସ କିମ୍ବା ଭାସ୍କୁଲୋପାଥି ଥାଇପାରେ। [2] ରୋଗୀର ସହାୟକ ଲୋକ ସହିତ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରି ଓ ଜ୍ଞାନ ପରୀକ୍ଷା ତଥା ମେଡିକାଲ ଇମେଜିଙ୍ଗ କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଏ | [2] [1] ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କାରଣକୁ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଇପାରେ | [2]
ଏହି ରୋଗ ଆରୋଗ୍ୟ ହୁଏ ନାହିଁ । [2] ଚିକିତ୍ସାରେ ବିପଦର କାରଣ ଏବଂ ଆଚରଣରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରି ଅଧିକ ଖରାପ ହେବାକୁ ରୋକାଯାଇଥାଏ। [2] କୋଲିନଇସ୍ଟରେଜ ଇନହିବିଟର କିମ୍ବା ମେମାଣ୍ଟାଇନ ଦିଆଯାଇପାରେ | [2] ଯେଉଁମାନଙ୍କଠାରେ ଷ୍ଟ୍ରୋକର ପ୍ରମାଣ ଅଛି ସେମାନଙ୍କୁ ଆସ୍ପିରିନ୍, ୱାର୍ଫାରିନ୍, କିମ୍ବା କ୍ୟାରୋଟିଡ ଏଣ୍ଡଆର୍ଟେରେକ୍ଟୋମି ଅପରେଶନ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ | [2] ଏହି ରୋଗରେ ଆୟୁଷ କମିଯାଏ । | [2]
ଭାସ୍କୁଲାର ଡିମେନ୍ସିଆ ରୋଗ ମୋଟ ଡିମେନ୍ସିଆ ରୋଗର ପ୍ରାୟ 16% ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ, ଅଲଜିମର ପରେ ଏହା ଦ୍ୱିତୀୟ ସାଧାରଣ କାରଣ ଅଟେ | [2] [3] ବୟସ ବୃଦ୍ଧି (୬୦ରୁ ୭୫ ମଧ୍ୟରେ) ସହିତ ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଏହା ହୁଏ । [2] [1] ମହିଳାଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ପୁରୁଷମାନେ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି। [1] ଷ୍ଟ୍ରୋକଗୁଡିକ ଡିମେନ୍ସିଆରେ ପରିଣତ ହୋଇପାରେ, ଏହି କଥା ୧୮୦୦ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି | [4]