Bhagavad Gita

La Bhagavad Gita o Bhagavadgita (devanagari: भगवद्गीता, tèrme sanscrit se tradusent per « cant del Benastruc » o « Cant del Senhor »^[1]) es la partida centrala del poèma epic Mahabharata (Aranyaka-parva, 25 - 42). Aqueste tèxte es un dels escrichs fondamentals de l'indoïsme sovent considerat coma un « abreujat de tota la doctrina vedica »^[2]. La Bhagavad Gita es compausada de 18 capítols. Aqueste raconta es cessat far reson dins tota la pensada indiana tot lo long dels sègles.

Krishna e Arjuna sul camp de batalha de Kurukshetra (illustracion del sègle XVIII e XIX ).

Origina e influéncia

Los indianistas penson que lo tèxte foguèt inscrich entre los sègle V e II AbC^[3], veire al sègle I AbC^[4]. Segon la legenda dels grops Vaishnava, datariá de fa 5 000 ans mas segon Anne-Marie Esnoul, « lo títol que se li dona mai sovent, Bhagavadgitopanishad, e la semblança que presenta amb las formas upanishadicas faguèt se demandar se s'agissiá pas primitivament d'una upanishad [...]. Lo tèxte podèt, a l'origina, èsser mens long; es pas omogenèu, mòstra d'influéncias diferentas »

La Bhagavad Gita pren una plaça importanta dins la pensada religiosa indoïsta: « Levat dins unes mitans shivaïtas, totes los corrents religioses brahmanics l'acceptèron coma un libre sant tot coma lo Veda e d'upanishad; foguèt integrada a la Revelacion (shruti) alara que lo rèste del Mahabharata ten pas que de la Tradicion (smriti). »

Contèxte

Un dessenh illustrant la batalha de Kurukshetra, entre los Kauravas e los Pandavas, descrich dins lo Mahabharata.

L'istòria se debana al començament de la granda guèrra entre los Pandava, filh del rei Paṇḍu, e los Kaurava. Près d'Hastinapura, Arjuna un dels 5 Pandavas e Krishna — que ven lo cochièr del carri d'Arjuna per lo menar al combat — son sul camp de batalha de Kurukshetra entre las doas armadas prèstas a combatre. Arjuna deu bufar dins une conca per anonciar lo començament dels combats mas, vesent d'amics e de parents dins lo camp opausat, es desolat a la pensada que la batalha farà fòrça fera mòrts del sieus, oncles, cosins. Demanda conselh a Krishna per exprimir son dilema, far son dever condusent son armada e, atal, tuar des membres de sa familha.

Contengut

La Bhagavad-Gita conta l'istòria de Krishna, 8n avatar de Vishnó (identificat coma una manifestacion dem Brahman), e d'Arjuna, un prince guerrièr en presa al dobte davant la batalha que risca de provocar la mòrt dels membres de sa familha, los Kaurava, que se trapan dins l'armada opausada.

Lo poèma se compausa de set cents distics, divisats en detz e uièt capítols.

Extrach de la Bhagavad Gita, eissits d'un manuscrit del sègle XIX

Lo raconta es constituit del dialòg entre Krishna e Arjuna. Ensenha que quitament se totes los camins son diferents, lor objectius fondamental demora le mèsme: realizar le Brahman e es capar al cicle de las renaissenças per la realizacion del Se.

Se tracta de las castas, Arjuna afirmant qu'un dels mai grands mals de l'epòca seriá la destruccion de la familha, de las castas (Arjuna refusava en efièch de combatre los membres de la sieuna familha, casta, quitament s'aquesta menaça lo dharma, la vertut, l'universala non-violéncia – Ahimsa):

“	« 41 : Quand lo desòrdre predomina, ò Krishna, las femnas de la familha se gastan; quand los femnas son gastadas, ò filh de Vishnó, la mescla de las castas se realiza. 42 : Una tala mescla mèna a l'infèrn aquestes que toquèron la familha e la quita familha, que los aujòls i cason, per manca de las ofrandas ritualas: bolas de ris e libacions d'aiga. 43 : En consequéncia de talas mancas imputables als murtrièrs de la familha e que causan la mescla de las castas, l'òrdre sagrat e eternal de la familha es subvertit.	”
— Bhagavad gita, I, 41-43

A que Krishna respond mai luènh, pee definir lo comportament nòble/arya:

“	(1.) La valentiá, la purificacion interiora, la fermetat a acquerir la sciéncia, la liberalitat, la mestresa de se, la realizacion de sacrifici, l'estudi sagrada, l'austeritat, la simplicitat; (2.) L'ahimsa [« non-violéncia universala »], la veracitat, la patiéncia, lo renonciament, lo calme, la sinceritat, la compassion per totas las creaturas (dayā bhūteṣu), lo desinteressament, la tendresa, la pudor, la determinacion suava; (3.) la fòrça, l'endurança, la volontat, la puretat, l'indulgéncia, la modestia, tals son, ò Bharata, los trachs coma que se qualifica una destinada divina.	”
— Bhagavad Gita, XVI

Ensenhaents

Krishna instrusís Arjuna sus un grand ventalh de domènis, de començar per aqueste que resòlv lo dilema d'Arjuna, la reïncarnacion^[5], significant atal que las vidas perdudas dins la batalha lo son pas vertadièrament. Krishna contunha d'expausar un grand nombre de subjècte espiritals, amb d'entre eles de iògas — o camins de devocion — diferents. Dins lo capítol onze, Krishna desvela a Arjuna qu'es, de fach, una incarnacion del dieu Vishnó.

A un nivèl mai prigond, la guèrra es una metafòra de las confusions, dels dobtes, de las crentas e dels conflictes que preocupan tota  persona a un moment o un autre de sa vida. La Gita s'adreiça a aquesta discòrdia en nosaltre e ensenha los iògas que permeton de l'apasimar, lo Bhakti iòga la via de la devocion del Dieu personal, lo Jnana iòga o la via de la coneissença, lo Karma iòga o via de l'accion justa. Segon Krishna, la raíç de totas las dolors e de totes los trebles es l'agitacion de l'esperit provocada pel desir. Lo sol biais d'apagar la flama del desir, indca Krishna, es de calmar l'esperit per la disciplina dels sens e de l'esperit.

Pasmens, lo refús total de l'accion es considerat coma essent tant nuisible qu'una totala indulgéncia. Segon la Bhagavad Gita, l'objectiu de la vida es de liberar l'esperit e l'eime de lors complexitats e de los concentrar sus la glòria de l'alma. Aqueste objectiu pòt èsser realizat pels iògas d'accion, de devotion e de coneissença. Lo tèxte acaba per un cant expausant la doctrina del renonciament, que permet d'escapar al samsara, lo cicle de las reneissenças:

“	Unificant l'intelligéncia purificada [amb la pura substància espirituala en el], mestrejant l'èsser entièr per una volontat fèrma e establa, avent renonciat al son e als autres objèctes dels sens, se retirant de tota afeccion e de tot fasti, utilizant l'impersonala solituda, sorna, avent mestrejat la paraula, lo còrs e l'èime, de contunh unit per la meditation amb son ièu mai prigond, renonciant complètament al desir e a l'estacament, rebutant egoïsme, violéncia, arrogança, desir, corroç, sens e instincte de possession, desliurat de tot sens de « ièu » e de « mièu », calme e luminosament impassible – un tal òme es prèst a venir lo Brahman. Quand un òme venguèt lo Brahman, quand, dins la serenitat del ièu, s'afligís pas nimai desira, quand es egal per totes los èssers, alara obten lo suprèma amor e la devocion suprèma per Ièu.	”
— XVIII, 51-54

Extrachs

Verset 2.16.:

“

« Pas d'existéncia pel neient (lo non èsser pòt pas èsser), l'èsser acaba jamai d'èsser (l'eternal es immutable).

”

Verset 2.39:

“

Recebèt de Ièu, fins alara, la coneissença analitica de la filosofia du Samkhya. Recep ara la coneissença del iòga, que permet d’agir sens èsser ligat a sos actes.

”

Verset 2.71:

“

Aqueste que los plasers materials los atrason pas mai, qu'es pas mai esclau d'aquestes desirs, que rebutèt tot esperit de possession e que se desliurèt de la tiranniá de l'ego, pòt sol conéisser la serenitat perfiècha.

”

Verset 4.41:

“

Aqueste que pel iòga se desliurèt de l'accion, que per la coneissença trenquèt lo dobte, aqueste òme, mèstre de se, ò Dhananjaya, los actes sauprian pas l'encadenar.

”

Verset 5.25:

“

Conqurisson la patz en Brahman los rishis purificats de tota solhadura, que, avent aclapat lo dobte, se dombèron d'espereles e ne se passionan pas que pel ben de totes los èssers.

”

Verset 6.17:

“

Qui garda la mesura dins lo manjar e le dormir, dins lo trabalh e lo repaus pòt, per la practica del iòga, adocir las sofrenças de l’existéncia materiala[6]

”

. Verset 18.70:

“

E aqueste que se penetrarà d'aquesta conversacion santa escambiada entre nosaltre, considerarai que ofriguèt lo sacrifici en esperit.

”

Istoric de las traduccions e comentaris

La Bhagavad Gita foguèt comentada per fòrça filosòfs indians coma lo celèbre Adi Shankara al sègle VIII, e tanben Abhinavagupta (X-XI), Râmânuja (XI-XII), Madhva (XIII-XIV).

Per de traduccions dins las lengas de l'Euròpa, las primièras traduccions foguèron publicadas en anglés per Charles Wilkins en 1785, en latin per Auguste Schlegel en 1823, en alemand par Wilhelm de Humboldt en 1826, edition retocada per Lassen en 1846, en francés per Lanjuinais en 1832, puèi Burnouf en 1861, en grèc modèrne per Galanos en 1848 e en polonés par Michalski en 1910. Lo ròtle de tria dels alemands dins aquestes estudis, alara qu'avián pas de colonias en Índia, s'explica per l'interés per la lenga sanscrita dins l'encastre dels estudis de las lengas indoeuropèas. Sus aqueste punt, se pòt legir l'obratge de Pascale Rabault-Feuerhahn, L'Archiu de las originas. Sanskrit, filologia, antropologia dins l'Alemanha del sègle XIX. (Bibliotèca francoalemanda, 2008).

En mai de traduire Humboldt faguèt un comentari, qu'insistissiá sus la significacion morala del poèma, qu'Humboldt aprochava de l'etica estoïciana del destacament e de dever. Hegel, dins son compte rendut critica del comentari d'Humboldt, volgava al contrari mostrar qu'aqueste aprochament èra pas que superficial, que la pensada indiana podava pas s'auçar fins al concèpte de la subjectivitat liura. Michel Hulin faguèt el justícia a l'interpretacion d'Humboldt, tot en soslinhant lo caractèr invertebrat de sa filosophie. Mas segon Hulin, l'interpretacion d'Hegel, segur mai sistematica qu'aquesta d'Humboldt, negligís la riquesa del poèma^[7].

Versions consultablas en linha

• La Bhagavad-Gita traducha e comentada en francés per Sri Aurobindo (extrachs).
• La Bhagavad Gita traducha e comentada en francés per Maharishi Mahesh Yogi (tèxte integral).
• The Bhagavad-Gita comentada en anglés per Sri Shankaracharya (Adi Shankara) (tèxte integral).