Aragonés
lenga romanica autoctòna d'Aragon / From Wikipedia, the free encyclopedia
L'aragonés, sonat de còps la fabla (autonims: aragonés, luenga aragonesa, idioma aragonés), es una lenga romanica parlada dins lo nòrd d'Aragon (Espanha), al pè dels Pirenèus (pendís sud). Coma lo catalan, lo castelhan o lo portugués, s'espandiguèt cap al sud mercé a la reconquista, mas recuolèt davant lo castelhan tre la fin de l'Edat Mejana. De còps se parla d'"aragonés" pel castelhan d'Aragon amb substrat aragonés.
Aragonés, luenga aragonesa, idioma aragonés | |
Classament | ?ena |
---|---|
Tipologia | Fusionala |
Classificacion lingüistica | Lengas indoeuropèas |
Estatut oficial | |
Oficial de | Aragon (lenga pròpria)[1] |
Acadèmia | Academia Aragonesa d'a Luenga (2013) |
Estatut de conservacion | |
EXExtinct (Atudat) CRCritically endangered (En dangièr critic)
SESeverely endangered (En dangièr sevèr)
DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu)
VUVulnerable (Vulnerable)
NENot Endangered (Non en dangièr) | |
Còdis lingüistics | |
ISO 639-1 | an |
ISO 639-2 | arg |
ISO 639-3 | arg |
ISO 639-6 | arg |
Ethnologue | arg |
Glottolog | arag1245 |
UNESCO | 330 |
IETF | an |
Endangered | 949 |
Mòstra | |
Article primièr de la Declaracion dels Dreches de l'òme en aragonés: Articlo 1 Totz es hombres naixen libres y iguals en dignidat y en dreitos. Son adotatos de razón y de conciencia y han de comportar-se fraternalment es uns con es atros. | |
Mapa | |
{| class="" style="background-color: transparent; width: 100%"
| | | | |} |
La classificacion de l'aragonés es un objècte de debat. La lingüistica romanica tradicionala lo considèra coma un dialècte de l'espanhòl mas d'estudis mai recents afirman qu'es una lenga independenta. Ça que la, totes los especialistas son consents per dire que l'aragonés ten d'afinitats a l'encòp amb l'espanhòl, l'occitan (gascon) e lo catalan. La revendicacion culturala, en tot cas, presenta sempre l'aragonés coma una lenga a part entièra.