Sarajevo

Sarajevo er hovudstaden og den største byen i Bosnia-Hercegovina med eit innbyggjartal på vel 330 000 i 2013. Sarajevo ligg i Sarajevodalen i Bosnia omgjeve av Dei dinariske Alpane ved elva Miljacka. Byen er kjend for å ha eit religiøst mangfald der tilhengjarar av islam, katolisisme, den ortodokse kyrkja og jødedomen har levd side om side i fleire hundreår. Sarajevo vert rekna for å vere ein av dei mest kulturelt viktige byane på Balkan.

Sarajevo Сарајево
by
Utsyn over gamlebyen i Sarajevo
Flagg Våpenskjold
Kallenamn: Den olympiske byen
Land	Bosnia-Hercegovina
Føderal eining («entitet»)	Føderasjonen Bosnia-Hercegovina Den bosniske serbarrepublikken
Kanton	Kantonen Sarajevo
Kommune	Sarajevo–Centar Sarajevo–Novi Grad Sarajevo–Novo Sarajevo Sarajevo–Stari Grad Ilidža
Høgd	500 m
Areal	141,5 km²
Folketal	334 722  (2013[1])
•  storby	413 593
Tidssone	CET (UTC+1)
Sarajevo 43.856388888889°N 18.413055555556°E / 43.856388888889; 18.413055555556
Byen Sarajevo i Bosnia-Hercegovina Byen Sarajevo i Bosnia-Hercegovina
Wikimedia Commons: Sarajevo

Historie

Historisk bilete av Sarajevo

Sjølv om det har vore busetnadar her sidan antikken, vart den moderne byen til som ein ottomansk tilfluktsstad på 1400-talet.^[2] Sarajevo fekk mykje internasjonal merksemd på 1900-talet. I 1914 var byen åstad for drapet på Franz Ferdinand, som utløyste Den første verdskrigen. I 1984 vart Vinter-OL halde her, medan byen på 1990-talet gjennomgjekk den lengste omleiringa i moderne militærhistorie under Bosnia-krigen. I dag er ein i ferd med å byggje opp att byen som sentrum for den kulturelle og økonomiske utviklinga i Bosnia-Hercegovina.^[3]

Administrativ inndeling

I tillegg til å vere hovudstad for staten Bosnia-Hercegovina er byen etter Daytonavtalen^[4] òg hovudstad i båe dei føderale einingane («entitetane») Føderasjonen Bosnia-Hercegovina og Den bosniske serbarrepublikken (Republika Srpska). I praksis er likevel serbarrepublikken styrd med Banja Luka som de facto hovudstad.

Administrativt er byen delt i dei fire kommunane Centar, Novi Grad, Novo Sarajevo og Stari Grad. Ved folketeljinga i 2013 er òg kommunen Ilidža, som tidlegare var rekna som ein separat busetnad, rekna inn som ein bydel i Sarajevo.

Til storbyområdet for Sarajevo reknar ein heile kantonen Sarajevo, som er ein av dei ti kantonane som den føderale eininga Føderasjonen Bosnia-Hercegovina er delt inn i. I tillegg til dei fem kommunane innanfor sjølve byen, er då òg kommunane Hadžići, Ilijaš, Trnovo og Vogošća rekna med.

Folketal

Folketalet i bydelane ved dei siste folketeljingane var:^[1]

Kommune	Folketal 1991	Folketal 2013
Bydelen Centar	76 771	53 081
Bydelen Novi Grad	133 502	117 822
Bydelen Novo Sarajevo	90 780	63 952
Bydelen Stari Grad	48 744	36 339
Bydelen Ilidža	59 344	63 528
Sarajevo by	409 141	334 722