Centerpartiet
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Centerpartiet er eit politisk parti i Sverige. Ideologisk kallar Centerpartiet seg for eit grønt sosialliberalt parti.[2] Partiet er medlem i Alliansen av Liberale og Demokratar for Europa (ALDE) og Det europeiske liberale, demokratiske og reformpartiet. Det deltek i ALDE-gruppa i Europaparlamentet.
Centerpartiet | |||
| |||
Land | Sverige | ||
---|---|---|---|
Partileiar(ar) | Annie Lööf[1] | ||
Grunnlagt | 2. mars 1913 | ||
Ideologi | grønn liberalisme, desentralisering, agrarparti | ||
Politisk posisjon | sentrisme |
Sidan 2. februar 2023 har Muharrem Demirok vore leiaren i partiet, som tok over etter Annie Lööf.[3]
Historisk har Centerpartiet vore rekna som eit systerparti av det norske Senterpartiet. Som det norske partiet har det sitt opphav i bondeorganisasjonar, og heitte Bondeförbundet frå stiftinga i 1913 fram til 1957. Partiet hadde ei stordomstid på 1970-talet – det var det nest største partiet i Sverige ved riksdagsvala frå 1968 til 1976. Frå 1976 gjekk oppslutninga nedover ved kvart riksdagsval fram til 1998. Sidan vart det gjort mykje for å snu denne utviklinga. Etter valet i 2002 konkluderte partiet med at folk hadde eit uklårt bilete av kva Centerpartiet stod for, og at mange trudde det var imot utvikling og framsteg. Difor sette det seg som mål å bli oppfatta som «moderne, positivt, eintydig og utfordrande.»[4] Den nye strategien har hatt ein viss suksess, med auka oppslutning ved dei to siste riksdagsvala. Partiet har mellom anna fått fleire veljarar i byane.
I den siste tida har avstanden til det norske Senterpartiet auka.[5] Det svenske Centerpartiet er til dømes positivt til EU, seier ja til ei felles EU-grunnlov og ynskjer eit føderalt Europa. Det var likevel mot svensk deltaking i den monetære unionen (euro-sona). Som det norske Senterpartiet har det svenske ein sterk distriktsprofil, men det ynskjer frihandel som eit middel for å hjelpa fattige land ut av fattigdomen, i staden for tollmurar. På 2000-talet har partiet gått inn for føderalisme, både på europeisk og nasjonalt nivå. Centerpartiet har samarbeidd med sosialdemokratane før, men no står partiet klårt på den borgarlege sida. Det har definert seg som eit sosialliberalt parti og er medlem i Det europeiske liberale, demokratiske og reformpartiet. Partiet vert no rekna som eit systerparti av det norske Venstre.
Frå 2006 til 2014 var det eit av fire parti i den borgarlege koalisjonsregjeringa i Sverige. Ved riksdagsvalet i 2010 vart det det femte største partiet, med 6,6 % av røystene og 23 representantar i Riksdagen (av 349).
(som Bondeförbundet frå 1921 til 1957)
Årstal | Mandat | Røyster | |
---|---|---|---|
2014 | 22 | 6,1 % | |
2010 | 23 | 6,6 % | |
2006 | 27 | 7,9 % | |
2002 | 22 | 6,2 % | |
1998 | 18 | 5,1 % | |
1994 | 27 | 7,7 % | |
1991 | 31 | 8,1 % | |
1988 | 42 | 11,3 % | |
1985 | 44 | 12,4 % | |
1982 | 56 | 15,5 % | |
1979 | 64 | 18,1 % | |
1976 | 86 | 24,1 % | |
1973 | 90 | 25,1 % | |
1970 | 71 | 19,9 % | |
1968 | 39 | 15,7 % | |
1964 | 36 | 13,4 % | |
1960 | 34 | 13,6 % | |
1958 | 32 | 12,7 % | |
1956 | 19 | 9,5 % | |
1952 | 26 | 10,7 % | |
1948 | 30 | 12,4 % | |
1944 | 35 | 13,6 % | |
1940 | 28 | 12,0 % | |
1936 | 36 | 14,3 % | |
1932 | 36 | 14,1 % | |
1928 | 27 | 11,2 % | |
1924 | 23 | 10,8 % | |
1921 | 21 | 11,1 % | |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.