Ardooie
gemeente in West-Vlaanderen, België Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
gemeente in West-Vlaanderen, België Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ardooie is een plaats en gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. Het dorp ligt 7 kilometer ten noordoosten van de stad Roeselare. De gemeente telt ruim 9.000 inwoners, Ardooienaars[1] genoemd.
Gemeente in België | |||
---|---|---|---|
Geografie | |||
Gewest | Vlaanderen | ||
Provincie | West-Vlaanderen | ||
Arrondissement | Tielt | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
34,92 km² (2022) 76,04% 10,28% 13,69% | ||
Coördinaten | 50° 59' NB, 3° 12' OL | ||
Bevolking (bron: Statbel) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
9.355 (01/01/2024) 49,94% 50,06% 267,91 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder |
(01/01/2024) 18,57% 57,35% 24,08% | ||
Buitenlanders | 5,34% (01/01/2024) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Véronique Buyck | ||
Bestuur | Groep 82 | ||
Zetels Groep 82 Samenplus |
19 15 4 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 20.684 euro/inw. (2021) | ||
Werkloosheidsgraad | 2,39% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 8850 8851 |
Deelgemeente Ardooie Koolskamp | ||
Zonenummer | 051 | ||
NIS-code | 37020 | ||
Politiezone | Regio Tielt | ||
Hulpverleningszone | Midwest | ||
Website | Officiële website | ||
Detailkaart | |||
ligging binnen het arrondissement Tielt in de provincie West-Vlaanderen | |||
|
Einde 19e eeuw werden door baron Gillès de Pélichy een aantal voorwerpen uit het neolithicum aangetroffen.
De plaats is in 847 vermeld als Hardoga: in territorio Menap quod nunc Mempiscum appellant Rollare, Hardoga, Cokenlare ... (Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France, uitg. Ferdinand Lot, 1943, nr. 92), later (H)ardoye genoemd. Er zou toen al een kerkje zijn geweest.
Tijdens het feodale tijdperk waren er diverse heerlijkheden in het gebied, de belangrijkste heerlijkheid was oorspronkelijk in handen van de familie Van Ardoye. Einde 13e eeuw kwam zij door huwelijk in handen van de familie Van Lichtervelde. Vanaf 1431 tot in de 17e eeuw Van Claerhout, vanaf 1620 De Bryarde, De Thiennes, De Houchin vanaf ongeveer 1740 en De Jonghe d'Ardoye vanaf 1773.
In 1572 had de kerk te lijden van beeldenstormers, maar deze werden verjaagd. In 1578 werd Ardooie dan weer belaagd door de Malcontenten, wat leidde tot gedwongen inkwartiering, plunderingen en vlucht van een deel der bevolking.
In 1624 werd een passie-ommegang opgericht in het dorp, waarvan nog één statie bewaard bleef, de kruiswegstatie.
In de 18e eeuw was de linnenweverij een belangrijke broodwinning voor enkele honderden wevers. Ook in de 19e eeuw waren er veel thuiswevers. Omstreeks 1840 stortte deze nijverheid in, maar in 1880 werd in het gehucht Tasse een industriële weverij opgericht, van de familie De Bal. Vanaf 1880 werd overgeschakeld van graan en vlas naar veeteelt, aardappelen en cichorei.
Begin 20e eeuw ontstonden meerdere industriële bedrijven: schoenfabrieken, een pettenfabriek, weverij en vlasverwerkend bedrijf, een maalderij, brouwerijen, een zuivelfabriek en een metaalbedrijf.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog, vooral in 1918, werd het dorp zwaar getroffen. Onder meer de kerk werd door de terugtrekkende Duitsers opgeblazen.
Op 26 mei 1940 bombardeerden de Duitsers de Sint-Martinuskerk waarna ze in vlammen opging. De gemeente werd op 27 mei 1940 bezet door het Duitse leger en bevrijd op 8 september 1944 door de 1e Poolse Pantserdivisie. In de speciale Nacht und Nebel-concentratiekampen werd minstens één weerstander uit de gemeente ter dood gebracht door onthoofding.[2] De slachtoffers worden herdacht op het Ardooise Oorlogsmonument.
Van 1950-1970 vond opnieuw een omschakeling plaats. Cichorei en tabak verdwenen. Intensieve veehouderij en vooral tuinbouw kwamen ervoor in de plaats. Er ontstonden ook industriële verwerkers van tuinbouwproducten.
In 1977 fuseerde Ardooie met Koolskamp tot de fusiegemeente Ardooie.
Naast Ardooie ligt de deelgemeente Koolskamp. Op het grondgebied ligt nog een dorp en een gehucht. Het dorp Tasse (III) (De Tassche) ligt een tweetal kilometer ten westen van het dorpscentrum, op de grens met de stad Roeselare. Het sluit meer aan op de stedelijke invloedssfeer van Roeselare dan op het dorpscentrum van Ardooie. In het oosten ligt een klein deel van het dorp Sneppe (IV) (beter gekend als 't Veld). Dit dorp ligt grotendeels in de buurgemeente Meulebeke. Een deel van de bebouwing ligt in Ardooie. Een derde, en meestal vergeten kern is De Kortekeer. Dit ligt op de verbindingsweg tussen Koolskamp en Beveren. Ondanks dat het grondgebied Ardooie is, is er geen rechtstreekse verbindingsweg met het centrum van Ardooie.
Ardooie grenst aan volgende dorpen en gemeenten:
Ardooie ligt op een uitloper van het Plateau van Tielt, in Zandlemig Vlaanderen, op een hoogte van ongeveer 25 meter. De hoogte varieert van 16 tot 40 meter. Het hoogste punt is de Doornberg. De Roobeek stroomt langs en door de kom van Ardooie. Deze stroomt in zuidelijke richting en mondt uit in de Mandel. Er liggen een aantal woeste gronden (velden) op het grondgebied van Ardooie. Een deel hiervan werd in de 19e eeuw beplant met naaldhout. Daarvan is het provinciaal domein 't Veld nog een overblijfsel.
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
---|---|---|
jaar | Aantal[4] | Evolutie: 1992=index 100 |
1992 | 9.674 | 100,0 |
1993 | 9.730 | 100,6 |
1994 | 9.734 | 100,6 |
1995 | 9.732 | 100,6 |
1996 | 9.635 | 99,6 |
1997 | 9.640 | 99,6 |
1998 | 9.622 | 99,5 |
1999 | 9.511 | 98,3 |
2000 | 9.508 | 98,3 |
2001 | 9.396 | 97,1 |
2002 | 9.336 | 96,5 |
2003 | 9.278 | 95,9 |
2004 | 9.254 | 95,7 |
2005 | 9.168 | 94,8 |
2006 | 9.147 | 94,6 |
2007 | 9.111 | 94,2 |
2008 | 9.080 | 93,9 |
2009 | 9.081 | 93,9 |
2010 | 9.053 | 93,6 |
2011 | 9.060 | 93,7 |
2012 | 9.088 | 93,9 |
2013 | 9.075 | 93,8 |
2014 | 9.094 | 94,0 |
2015 | 9.067 | 93,7 |
2016 | 9.053 | 93,6 |
2017 | 9.030 | 93,3 |
2018 | 8.988 | 92,9 |
2019 | 9.056 | 93,6 |
2020 | 9.077 | 93,8 |
2021 | 9.151 | 94,6 |
2022 | 9.195 | 95,0 |
2023 | 9.338 | 96,5 |
2024 | 9.355 | 96,7 |
Ardooie is een industrieel dorp, waar een aantal grote diepvriesgroentebedrijven, o.a. Ardo (vestigingen in Ardooie en Koolskamp), Dicogel-Begro, D'Arta en Homifreez gevestigd zijn.
Ook Planquette (kalfsvlees), Bobrush (borstels en toebehoren), OVA (industriële voertuigen), Sioen Industries (veiligheids- en regenkledij), Debruyne (Vlas), Metafox (meubelen), Louage en Wisselinck (ROB schuifdeurbeslag en conveyors), Voeders Callewaert (dierenvoeders), Afschrift (industriële elektriciteit en automatisering) en Calsa en Demargro (groothandel verse groenten en fruit) hebben er hun hoofdzetel.
Het dorp won in 2002 en 2005 de prijs voor de beste zakengemeente van België van het tijdschrift Trends.
Karlos Callens overleed eind 2023. Het burgemeesterschap werd overgedragen aan tweede schepen Veronique Buyck binnen groep 82.
Bij de verkiezingen van 13 oktober 2024 voor de legislatuur 2025-2030 voegde onafhankelijk raadslid Chantal Vande Vyvere zich bij de partij STROOM en werd hiervan de lijsttrekker. De partij wist een sterke lijst van 21 kandidaten voor te leggen aan de kiezer.
Het vernieuwde Samenplus trok met een onvolledige lijst van 19 kandidaten naar de kiezer, met opnieuw Kimara Goethals als lijsttrekker. Bij de vorige 2 legislaturen behaalden ze in de eerste legislatuur 6 zetels en in de 2de legislatuur 4 zetels. Toen nog met het voormalige CD&V erbij.
Groep 82 legde voor deze verkiezingen ook een volledige sterke lijst met 21 kandidaten voor. Veronique Buyck die na het overlijden van Karlos Callens werd aangeduid als burgemeester binnen groep 82 trok de lijst terug.
Vlaams belang trok met 11 kandidaten naar de kiezer, Vincent Vanhecke werd lijsttrekker. Hij zette bij de Vlaamse verkiezingen van juni 2024 een uitstekende score neer.
Uitslag verkiezingen 13 oktober 2024.
Groep 82 wist 16 van de 21 zetels binnen te halen. Veronique Buyck was het stemmenkanon, met meer dan 2500 voorkeurstemmen.
DE nieuwe partijstroom haalde 3 van de 21 zetels binnen, onder leiding van lijsttrekker/voormalig schepen van groep 82 van de vyvere Chantal, die echter een pak stemmen verloor in vergelijking met de vorige legislatuur. Chantal gooide de handdoek in de ring, en besliste om haar mandaat niet op te nemen.
Vlaams belang behaalde bij zijn eerste opkomst deze verkiezingen 1 zetel van de 21.
Samenplus werd de grote verliezer van de verkiezingen en verloor 3 zetels, hielden slechts 1 zetel over voor de komende legislatuur. Goethals Kimara was de enige verkozen van de partij. Veerle Dejaeghere die 2 legislaturen zetelde voor samenplus geraakte deze keer niet verkozen, en moest noodgedwongen de gemeenteraad verlaten.
Naam | Leven | Bestuurperiode | Duur mandaat | leeftijd bij aanvang mandaat |
---|---|---|---|---|
Jan-Baptist Van Coquelaere | 1830-1837 | 7 | ||
Louis Beeckman | 1837-1854 | 17 | ||
Victor Van den Bussche | 1824-1887 | 1854-1887 | 33 | 30 |
Cyriel Van den Bussche | 1853-1930 | 1887-1921 | 34 | 34 |
. . . . | ||||
Marcel Sercu | 1902-1993 | 1947-1970 | 23 | 45 |
Leon Maeseele* | 1922-1987 | 1971-1987 | 16 | 49 |
Roger Dewitte | 1928-2016 | 1987-1988 | 1 | 59 |
Karlos Callens | 1947-2023 | 1989-2023 | 34 | 41 |
Véronique Buyck | 1985 | 2023- | 0+ | 38 |
* 1986-1987: dienstdoend burgemeester Pierre Nollet
Partij | 10-10-1976[5] | 10-10-1982[5] | 9-10-1988[5] | 9-10-1994[5] | 8-10-2000[5] | 8-10-2006[6] | 14-10-2012[7] | 14-10-2018[8] | 13-10-2024 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 21 | % | 19 | % | 21 | |
CVP1/ CD&V2/ SamenplusA/ STROOM3 | 58,861 | 13 | 54,71 | 13 | 45,441 | 10 | 29,551 | 6 | 28,541 | 6 | 31,12 | 6 | 24,76A | 5 | 24,80A | 4 | 18,63 | 3 | |
SP1/ SOKA2/ sp.a-Spirit3/ SamenplusA | - | 11,181 | 1 | 12,721 | 2 | 13,211 | 2 | 11,222 | 1 | 9,763 | 1 | 8,2A | 1 | ||||||
GR.TW.1/ GR 822/ Groep 823 | - | 34,121 | 7 | 41,842 | 9 | 57,251 | 13 | 60,251 | 14 | 59,143 | 14 | 63,333 | 14 | 67,23 | 15 | 65,53 | 16 | ||
N-VA | - | - | - | - | - | - | 11,9 | 2 | 8,1 | 0 | - | ||||||||
VB | - | - | - | - | - | - | - | - | 7,8 | 1 | |||||||||
Inspraak76 | 41,14 | 8 | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
Totaal stemmen | 6525 | 6821 | 6964 | 7116 | 7020 | 7030 | 6510 | 6476 | 4870 | ||||||||||
Opkomst % | 96,8 | 95,45 | 95,12 | 95,71 | 94,14 | 94,40 | 67,4 | ||||||||||||
Blanco en ongeldig % | 3,14 | 5,2 | 4,06 | 5,4 | 6,01 | 4,95 | 4,25 | 4,20 | 1,3 |
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
Zowel Ardooie, als de deelgemeente Koolskamp hebben hun eigen Muziekmaatschappij die ook dezelfde naam dragen. In Ardooie is dit de Kon. Muziekmaatschappij St. Cecilia Ardooie. In Koolskamp is dit de Kon. Muziekmaatschappij St. Cecilia Koolskamp, gesticht in 1946.
Ardooie heeft ook een eigen fietsroute, namelijk de veldroute die start op het marktplein en loopt door de typische vlakke en uitgestrekte West-Vlaamse velden. Langs de route ligt onder andere de Rysselendemolen, het 18e-eeuws kasteel en Koolskamp. De route heeft een lengte van 36 kilometer en loopt bijna volledig in Ardooie.
In november 2008 heeft de gemeente ook een eigen Star Walk laten aanleggen voor de ereburgers. Momenteel liggen er vijf sterren, namelijk die van Filip Vanhaecke, Laura Lynn, Veerle Dejaeghere, Marc Degryse en Mathias Sercu.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.